Członkowie wałbrzyskiego oddziału „Civitas Christiana” oraz zaproszeni goście mieli okazję spotkać się 18 lutego z księdzem biskupem Ignacym Decem – nie tylko zasłużonym ordynariuszem diecezji świdnickiej, ale również cenionym filozofem, znawcą myśli tomistycznej. Spotkanie, okraszone jak zwykle rozmowami o sprawach wielkich i przyziemnych, skupione było wokół wzajemnych relacji nauki i religii.

Ksiądz biskup, posługując się pojęciami zaczerpniętymi wprost z dorobku filozofii św. Tomasza, przedstawił, w jaki sposób obydwie ważne dziedziny ludzkiej kultury tworzą wspólną drogę odkrywania prawdy o człowieku i celu jego istnienia. Zebrani w sali oddziału słuchacze mogli przypomnieć sobie niektóre zagadnienia poruszane już przez Ojca Świętego Jana Pawła II w jego encyklice „Fides et ratio”. Dostojny prelegent potrafił jednak w sposób przystępny wyjaśnić ważne różnice w sposobach dochodzenia do celów szczegółowych zarówno w teologii, której domeną jest Objawienie Boga w Piśmie Świętym, jak i w pozostałych naukach, opierających się na doświadczeniu, obserwacji lub wiedzy pochodzącej z innych niż Biblia źródeł. Szczególną rolę w tej typologii odgrywają nauki ścisłe i przyrodnicze, dążące do odkrycia i opisania prawidłowości rządzących światem przyrodzonym. Ich wyniki pozostają sprawdzalne i dają się opisać przy pomocy dostępnych, odpowiednio dobranych pojęć właściwego języka.

Inaczej sprawa ma się z religią i wiarą, której przedmiot wymyka się znanym ujęciom językowym i obserwacji zmysłowej. Obydwie dziedziny prowadzą jednak do jedynej prawdy o świecie i Bogu, który objawia się w rzeczywistości przyrodzonej w taki sposób, aby człowiek mógł podążać do Niego również drogą rozumowania i obserwacji. Według księdza biskupa, a zgodnie z nauczaniem filozofów tomizmu średniowiecznego i jego współczesnych spadkobierców, konflikt pomiędzy wiarą i rozumem zaczyna się tam, gdzie następuje pomieszanie kompetencji i próba naruszenia autonomii religii i nauki. Każda z tych dziedzin ma bowiem własną hierarchię dochodzenia do pewności twierdzeń i konstruowania z nich wiedzy: zarówno w nauce, jak i religii istnieją hipotezy, tezy, teorie i fakty dowiedzione (w religii dogmaty). Błąd logiczny, często otwierający drogę do dalszych fałszywych spekulacji, popełnia każdy, kto próbuje teorię naukową konfrontować np. z dogmatem wiary lub podpierać hipotezę teologiczną twierdzeniami przyrodników.

Na zakończenie zebrani goście mogli zadać pytania i podzielić się ze swoim ordynariuszem problemami życia codziennego. Jak zwykle w sali wałbrzyskiego oddziału zabrzmiał wiersz, a w serdecznej atmosferze, którą tworzy pani Ania Adamkiewicz i jej współpracownicy, można było usłyszeć pozdrowienia księdza biskupa dla znajomych rodzin i środowisk Wałbrzycha. Biskup Ignacy Dec stał się już prawie zwyczajnym gościem tego miejsca i zawsze tak samo ciepło oczekiwanym, wałbrzyszanie żegnali więc swojego pasterza z myślą o kolejnym spotkaniu.

A.S.