Kiedy zbliżają się święta, nie ma jak sprawdzone przepisy. W ich poszukiwaniu wertujemy kulinarne blogi, funpage utalentowanych kulinarnie znajomych, albo podpytujemy mamę, babcię lub sąsiadkę. Bo niemal w każdym domu są receptury, którymi możemy się pochwalić – wypróbowane przez lata, czasem przekazywane z pokolenia na pokolenie, udoskonalane, okraszone ciekawymi opowieściami.

Któregoś roku przed Wielkanocą poprosiliśmy koleżanki i kolegów z naszego Stowarzyszenia, mieszkających w różnych rejonach Polski, o podzielenie się swoimi sprawdzonymi, świątecznymi przepisami. Spłynęły różnorodne propozycje, piękne zdjęcia i smakowite opowieści. Okazało się, że kulinarnych talentów u nas nie brakuje. Przypominamy część z nich – najpierw na dania wytrawne, niebawem pojawią się też te na wielkanocne ciasta i desery.

PASZTET Z KRÓLIKA ZE SZPINAKIEM
Przepis od Estery Ryczek z Civitas Christiana Wrocław

Królik o wadze 1,5 kg
Ok 400 g łopatki wieprzowej
Ok. 400 g wątróbki drobiowej
Ok. 300 g boczku
1 czerstwa bułka
2 cebule i 3 jajka
150 g szpinaku
4 marchewki
1 pietruszka, 1 por, pieprz, sól, majeranek, gałka muszkatołowa

Królika kroimy na części i z łopatką przekładamy do rondelka. Dodajemy obrane i pokrojone na mniejsze kawałki marchewkę, pietruszkę, por. Zalewamy wodą, dodajemy pierz i sól. Gotujemy do miękkości. Studzimy.
Cebulkę kroimi w kostkę i szklimy na oliwie. Gdy zmięknie dodajemy wątróbkę (oczyszczoną), smażymy kilka minut. Szpinak blanszujemy w osolonym wrzątku. Bułkę namaczamy w bulionie z ugotowanego królika i odciskamy. Wywar odstawiamy. Mięso z królika, łopatki, wątróbkę, szpinak i odciśniętą bułkę mielimy dwa razy przez maszynkę. Doprawiamy solą, pieprzem i gałką. Dodajemy żółtka i mieszamy, dokładnie! Jeśli masa jest zbyt zbita dodajemy trochę bulionu. Jajka ubijamy z odrobiną soli i łączymy z masą, pamiętając, żeby najpierw trochę masy włożyć do piany i wymieszać, a następnie delikatnie połączyć całość. Przekładamy masę do dwóch keksówek wysmarowanych tłuszczem i wyłożonych papierem do pieczenia. Pieczemy w piekarniku rozgrzanym do 180^oC około godziny.

ŻUREK NA MAŚLANCE
Przepis od Aliny Kostęskiej z Civitas Christiana Opole

Pierwszy raz jadłam go w Kamieniu Śląskim k. Opola. Wydawał mi się dziwny, ale bardzo delikatny. Przepis odtwarzałam z pamięci.
Moja wersja jest wzbogacona, ponieważ zawsze robię go na wywarze z jarzyn, w którym gotuję białą kiełbasę, a potem ziemniaki pokrojone w kostkę. Dodaję zakwas do żurku. Tego wywaru zostawiam w garnku połowę, bo drugą połowę stanowią maślanka i zakwas. Po wymieszaniu dodaję ugotowaną wcześniej i ostudzoną białą kiełbasę, pokrojoną w krążki, lub w większe kawałki. Może być obsmażona, nawet lepiej i smaczniej. Jak kto lubi. Dodaję przyprawy do żurku, sól i pieprz. Czasami podkręcam smak gotowym chrzanem. My lubimy dużo majeranku, ale wszystko do smaku. Po dodaniu maślanki nie wolno już zagotować zupy, tylko mocno podgrzać. Oczywiście przed podaniem dodajemy jajeczko.

MARCHEWKI Z NIESPODZIANKĄ
Przepis od Justyny Strychalskiej z Civitas Christiana Białystok

Składniki na ciasto:
2 szklanki mąki tortowej - 350 g
1 kostka masła - 200 g
1 śmietana 18% – ok. 200 g
2 łyżeczki kurkumy
szczypta soli

Dodatkowo:
1 żółtko do posmarowania „marchewek”
gałązki natki pietruszki do dekoracji

Składniki na pastę jajeczną:
5 jajek ugotowanych na twardo
4 łyżki tartego żółtego sera np. parmezanu
3 łyżki posiekanego szczypiorku
3 łyżki posiekanego koperku
3 łyżki majonezu
1 łyżka musztardy sarepskiej
1 łyżeczka chrzanu
opcjonalnie sól, pieprz do smaku

Przygotowanie ciasta:
W misce lub na stolnicy z podanych składników zagniatamy elastyczne ciasto. Owijamy je w folię spożywczą i chowamy na 2 godziny do lodówki. Następnie na stolnicy lekko posypanej mąką rozwałkowujemy ciasto na cienki placek. Tniemy go w paski o szerokości ok. 1,5 - 2 cm. Każdy pasek zwijamy w rulonik, nawijając go od części wąskiej do szerokiej na wysmarowane masłem foremki do rurek (załączamy zdjęcie foremek). Odstawiamy na bok. W ten sam sposób postępujemy z pozostałym ciastem. Tak przygotowane „marchewki” smarujemy roztrzepanym żółtkiem. Ustawiamy je pionowo na blaszce, tak aby podczas pieczenia się nie spłaszczyły. Wkładamy do rozgrzanego do 180°C piekarnika i pieczemy przez ok. 25 minut – do zarumienienia. Jeszcze ciepłe „marchewki” zdejmujemy z foremek. Odstawiamy do całkowitego wystudzenia.

P.S. Zamiast kruchego ciasta możemy użyć ciasto francuskie. Przed pieczeniem należy je posmarować roztrzepanym żółtkiem.

Przygotowanie pasty jajecznej:
Jajka gotujemy na twardo. Studzimy, obieramy i kroimy w drobną kostkę (ostudzone jajka łatwiej się obiera i kroi). Następnie w misce dodajemy składniki: drobno posiekany szczypiorek oraz koperek, starty na grubych oczkach ser żółty, majonez, chrzan i musztardę. Na koniec dodajemy wcześniej przygotowane jajka. Mieszamy aż składniki się połączą. Doprawiamy do smaku solą i pieprzem.

Tak przygotowaną pastę jajeczną przekładamy do szprycy i napełniamy nią wystudzone „marchewki”. Dekorujemy gałązkami natki pietruszki.

Fot. Justyna Strychalska

PIECZONA BIAŁA KIEŁBASA
Przepis od Aliny Kostęskiej z Civitas Christiana Opole

Na świątecznym stole w moim domu, z przygotowywanych potraw wielkanocnych nie może zabraknąć surowej białej kiełbasy. A to za przyczyną mojego męża, u którego w domu w Bydgoszczy "biała" królowała. Musiałam troszkę ją uszlachetnić i każdego roku zapiekam kiełbasę z cebulą, czosnkiem i suszonymi (nie wędzonymi) śliwkami. W naczyniu żaroodpornym na wiórkach cebuli układam kiełbasę, posypuję śliwkami, dodaję czosnku. Czasami jeszcze obsypię majerankiem i pieprzem. Wierzch polewam olejem. Zapiekam w piekarniku. Wszystko "na oko", wg. własnego uznania!

Fot. Alina Kostęska

SOS JAJECZNO-CHRZANOWY
Przepis od Anny Dobroczyńskiej z Civitas Christiana Warszawa

Składniki:
6 ugotowanych na twardo jaj
chrzan (prawdziwy, ostry, bez dodatku śmietany)
gęsta, kwaśna śmietana
sok z cytryny lub ocet
sól, pieprz 

Wykonanie:
Jaja zetrzeć do miski na tarce o drobnych oczkach. W zależności od tego jaką gęstość i ostrość sosu chcemy uzyskać, taką ilość śmietany, chrzanu oraz soku z cytryny lub octu dodajemy do jajek. Na koniec doprawiamy solą i pieprzem.

SOS ŚMIETANOWO-CHRZANOWY
Przepis od Marty Karpińskiej z Civitas Christiana Warszawa

Sos jest doskonałym dodatkiem do wielkanocnych wędlin i jajek, więc od kilku lat gości na naszym stole. Jest łagodny, ale pełen smaku. Ponieważ wychodzi dość rzadki podaję go w sosjerce. Przepis pochodzi z FB My Style with Basia.

Składniki:
250 ml kwaśnej śmietany
1 jajko ugotowane na twardo
3 łyżki majonezu
2 – 3 pełne łyżki chrzanu
1 ząbek czosnku, starty na drobnych otworach tarki lub przeciśnięty przez praskę
szczypta słodkiej papryki mielonej
1 łyżeczka cukru brązowego
sól do smaku

Wykonanie:
Obrane jajko przekroić i wyjąć żółtko. Białko posiekać. Do wąskiego i wysokiego naczynia wlać kwaśną śmietanę, dodać żółtko, posiekane białko, cukier, czosnek, sól, chrzan, majonez i mieloną paprykę.
Wszystko trzeba dokładnie zmiksować za pomocą blendera na jednolitą kremową masę.

SAŁATKA WIELOWARSTWOWA "LEŚNA POLANA"
Przepis od Justyny Strychalskiej z Civitas Christiana Białystok

Składniki:
2 duże słoiki marynowanych pieczarek
2 pęczki koperku
2 marchewki (ok. 350 – 400 g)
4 jajka
3 duże ziemniaki (ok .450 g)
1 cała pierś kurczaka (ok. 450 g)
1 puszka kukurydzy
4 ogórki konserwowe
1 mały słoik majonezu
ulubione przyprawy, np.: kebab-gyros do kurczaka
sól, pieprz do smaku

Wykonanie:

Pierś kurczaka pokroić w kostkę, doprawić według uznania solą, pieprzem, czosnkiem i słodką papryką, ew. przyprawą do kurczaka kebab-gyros. Na patelni rozgrzać oliwę, usmażyć mięso. Ostudzić.
Marchew i ziemniaki ugotować w mundurkach. Ostudzić, a następnie obrać z łupin i pokroić w kosteczkę.
Kukurydzę, pieczarki i ogórki odsączyć z zalewy. Ogórki pokroić w kosteczkę.
Ser żółty zetrzeć na tarce o średnich oczkach.
Jajka ugotować na twardo, obrać i drobno posiekać.
Koperek i szczypiorek drobno posiekać.

Tortownicę o średnicy 25 cm wyłożyć folią spożywczą. Na samym dnie poukładać dość ciasno pieczarki, nóżkami do góry. Następnie posypać posiekanym koperkiem. Na to wyłożyć marchewkę. Rozsmarować warstwę majonezu, lekko dogniatając warstwy. Posypać solą i pieprzem. Następnie wyłożyć kurczaka, kukurydzę oraz ogórki. Ponownie posmarować majonezem oraz doprawić odrobiną soli i pieprzu. Wysypać drobno posiekane jajka i starty ser, lekko osolić, posmarować majonezem. Na koniec wyłożyć ziemniaki, doprawić solą oraz pieprzem i również posmarować cienko majonezem.

Na koniec całość przykryć sałatkę folią spożywczą i odstawiamy do lodówki (najlepiej na całą noc).

Następnego dnia wyjmujemy sałatkę z lodówki i zdejmujemy folię z góry. Sałatkę odwracamy do góry dnem na płaski talerz. Delikatnie zsuwamy obręcz tortownicy. Ściągamy pozostałą folię. Gotowe!

Fot. Justyna Strychalska

SMACZNEGO!

/mdk