Znaczenie Chrztu Polski w dziejach ojczyzny było przedmiotem konferencji, która odbyła się 24 lutego w gmachu Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu.

O intencji wydarzenia organizowanego przez Zespół Programowy Katolickiego Stowarzyszenia “Civitas Christiana” i toruńską Wyższą Szkołę Kultury Społecznej i Medialnej mówił rektor uczelni o. dr Zdzisław Klafka CSsR. Duchowny odwołał się do rocznicy Chrztu Polski przeżywanej w 1966 roku – 50 lat temu władze państwowe naszego kraju wyrugowały Chrzest Polski z 1000 – letniej historii naszego narodu. Świętujemy, więc tę ważną rocznicę niczym rekompensatę za to, że 50 lat temu nie było dane polskiemu narodowi razem z całą rodziną Polaków świętować tego wydarzenia, które jest przecież fundamentem, tak naszej wiary w Chrystusa, jak i polskiej państwowości – powiedział redemptorysta. Głos otwierający konferencję skierował do uczestniczących również Tomasz Nakielski – Dzisiaj możemy śmiało powiedzieć, że Chrzest był najważniejszym wydarzeniem w dziejach polskiego narodu, a środowiska, które nie chcą dopuścić do siebie faktu, że w naszej przestrzeni publicznej jest miejsce przynależne dla Chrystusa, zaprzeczają tożsamości Polski – stwierdził przewodniczący “Civitas Christiana” i zaprosił do wielowymiarowej refleksji w tym kontekście – Musimy zapytać siebie, czy pamiętamy o tym chrzcie, czy pamiętamy o naszym własnym chrzcie i czy wpisujemy go także w chrzest narodu? – pytał T. Nakielski.

W dyskusji wziął udział m.in. prof. Krzysztof Ożóg z Uniwersytetu Jagiellońskiego, specjalista w zakresie historii średniowiecznej Polski i Europy, autor książki “966. Chrzest Polski”. – Mieszko I odważnie, roztropnie i dalekowzrocznie wprowadził swoich poddanych w świat chrześcijański – stwierdził prof. Ożóg w swoim wystąpieniu nt. “Chrzest Mieszka I jako fundament Polski”. Historyk ukazał okoliczności wejścia narodu polskiego w nurt cywilizacji Zachodniej. Zaznaczył, że Słowianie od początku mieli pojęcie głównego bóstwa, które określano mianem święty Bóg. W ocenie historyka niezasadne są dywagacje jakoby Mieszko I nie miał wyboru i musiał złączyć się ze światem Zachodnim. – Nie zgadzam się z tym, mógł bowiem złączyć się z Rusią Kijowską czy Węgrami, z którymi graniczył przez Karpaty. Wybrał jednak sojusz z czeskim księciem Bolesławem, który przypieczętował zaślubinami z jego córką Dobrawą w 965 roku – przypomniał historyk. Swoje wystąpienie prof. Ożóg zakończył parafrazą fragmentu Księgi Izajasza (Iz 9) – Jesteśmy narodem, który kroczył w ciemności, ale ujrzał wielką światłość i mam nadzieję, że w tej światłości będziemy trwać – podsumował profesor.

Słuchacze, którzy licznie wypełnili aulę WSKSiM w Toruniu, mogli także wysłuchać referatów dr. Roberta Kościelnego ze Szczecina, dr Ilony Zaleskiej (UMK, Toruń), prof. dr. hab. Grzegorza Kucharczyka (PAN, Poznań), dr. hab. Pawła Skibińskiego (UW, Warszawa) i prof. dr. hab. Waldemara Rozynkowskiego (UMK, Toruń).

Na istotną rolę Kościoła katolickiego w kształtowaniu tożsamości narodowej Polaków wskazywała dr Ilona Zaleska w wystąpieniu nt. “Kościół z Narodem bez Państwa”. Prelegentka przypomniała, że w czasie rozbiorów Kościół pozostał jedyną instytucją zdolną oddziaływać w trójzaborowej rzeczywistości, scalając społeczeństwo i co ważne, nauczał w języku ojczystym.

Chrzest Polski oznaczał wejście Polski w obręb cywilizacji syntezy, będącej połączeniem wiary i rozumu, prawdy z wolnością, nauki z religią – stwierdził natomiast prof. dr hab. Grzegorz Kucharczyk w referacie poświęconym “duchowym i kulturowym konsekwencjom Chrztu Polski w myśleniu Jana Pawła II o Ojczyźnie”.

O współczesności przesłania Prymasa Tysiąclecia kard. Stefana Wyszyńskiego mówił zaś dr hab. Paweł Skibiński. – Nauczanie Prymasa Wyszyńskiego do narodu jest dziś szokująco aktualne – powiedział dr Skibiński i dodał, że Prymas uczy nas wciąż roli Kościoła w narodzie, co wydaje się szczególnie istotne w dzisiejszej rzeczywistości duszpasterstwa zorientowanego często na indywidualne aspekty przeżywania wiary. Zdaniem doktora, Prymas uczy nas także poświęcenia i ofiary, o której nie jesteśmy przyzwyczajeni pamiętać. Historyk przypomniał także okoliczności Milenium Chrztu Polski przeżywane w roku 1966. Poprzedziła je Wielka Nowenna, czyli 9-letni program duszpasterski realizowany konsekwentnie przez Prymasa Wyszyńskiego w latach 1957 – 1966. Dr Skibiński przypomniał, że wówczas Prymas zawierzył naród polski na kolejnych 1000 lat Matce Bożej – Nie zawierzył tylko współczesnych Polaków, ale kolejne pokolenia – podkreślił historyk i dodał, że intencją kard. Wyszyńskiego było, by Polacy stali się narzędziem w rękach Maryi. W ocenie historyka, kolejne lata realizacji tego integralnego programu odnowy duchowej społeczeństwa świadczą o tym, że Prymas Wyszyński był wielkim wychowawcą narodu w trudnych czasach. O jego całościowym spojrzeniu świadczą kolejne tematy podejmowane w kolejnych latach, takie jak: “Wierność Bogu, Krzyżowi, Ewangelii, Kościołowi i jego Pasterzom”, “Rodzina Bogiem silna”, “Młodzież wierna Chrystusowi”, itd. – wymieniał dr Skibiński i wskazał na ciągłą aktualność wyzwań postawionych Polakom przez Prymasa Wyszyńskiego.

Konferencja wpisywała się w przygotowania do Jubileuszu 1050. rocznicy Chrztu Polski. Honorowy patronat nad wydarzeniem objął abp Wojciech Polak Prymas Polski oraz ordynariusz toruński bp Andrzej Suski. W spotkaniu uczestniczył m.in. prezydent Miasta Torunia Michał Zaleski oraz przedstawiciele władz Katolickiego Stowarzyszenia “Civitas Christiana” – sekretarz generalny Romuald Gumienniak i prezes zarządu Maciej Szepietowski. Patronat medialny objął Miesięcznik “Civitas Christiana”.

Marcin Kluczyński

Relacja z konferencji ukaże się w kwietniowym wydaniu Miesięcznika “Civitas Christiana”.

mk