Wrocławskie „Poniedziałki na Kuźniczej” stały się już pewnym elementem krajobrazu kultury naszego miasta. Siedziba oddziału „Civitas Christiana” gościła już wiele znanych i ciekawych osób, których wykłady zachęcały do licznego udziału w inicjatywie naszego stowarzyszenia. Zdarzało się, że sala pękała w szwach, a atmosfera przybierała charakter spotkania z prawdziwym celebrytą.

Tym razem całość wydarzenia miała nieco inną naturę. Temat spotkania „Ewolucjonizm jako współczesna mitologia” oraz niezwykła osobowość prelegenta przyczyniły się do zainicjowania ciekawej dyskusji wokół mitologizacji naszych wyobrażeń o naturze świata i pochodzeniu człowieka. Doktor Łukasz Nysler, znany we wrocławskim środowisku naukowym apologeta rozumowej argumentacji zjawisk religijnych, przedstawił własną refleksję wokół sposobów funkcjonowania teorii ewolucji we współczesnej kulturze zarówno elitarnej, jak i popularnej. Co ciekawe, jako filozof, prelegent nie zajmował się zupełnie dociekaniem faktów z dziedziny biologii ani fizyki. Gość zaprezentował natomiast w sposób klarowny i zrozumiały metodę konstruowania obrazu ewolucjonizmu tak, aby mógł on swobodnie funkcjonować w szerokim nurcie wszelkiego rodzaju projektów badawczych nowoczesnych gałęzi naukowych (socjobiologia, genetyka kultury, memetyka, psychologia ewolucyjna). Prelegent przekonywał, że ewolucjonizm stał się nie tylko podstawą współczesnych koncepcji filozoficznych, ale przeniknął do życia społecznego poprzez ogromną ilość wytworów kultury i prac popularno-naukowych. Elementy teorii post-darwinowskich ukształtowały obecny dyskurs naukowy oraz wielokrotnie inspirowały twórców sztuki stając się swego rodzaju wszechobecną mitologią współczesnego człowieka. Wykładowca próbował dowieść swojego poglądu poprzez zastosowanie w definicji mitu pojęcia ewolucjonizm. Okazuje się, zgodnie z argumentami doktora Nyslera, że przekonanie o makroewolucji funkcjonuje nie tylko w przekazie popularnym, ale i w nauce wraz z dającymi się łatwo wskazać cechami opowieści przypominającej dawne sagi i legendy o wydarzeniach nadnaturalnych, które legły u podstaw wierzeń w moc obdarzonych mocami bohaterów. Można przy tym zauważyć brak rzeczowej dyskusji naukowej z przeciwnikami powstawania gatunków w wyniku ewolucji, którzy formułują argumenty nie tylko filozoficzne i teologiczne, ale również osadzone na nowoczesnych dokonaniach biologii i fizyki. W tym sensie ewolucjonizm można by uznać, idąc za definicją mitu, za przejaw wiedzy zbudowanej na fałszywym mniemaniu o kimś lub o czymś bez szukania dowodów na poparcie swoich przekonań.

Prelegent przedstawił swój tok rozumowania w sposób bardzo przystępny, podając ogromną ilość literatury polskiej i obcojęzycznej oraz wskazując filmy i pozycje literackie, które stanowią najbardziej sztandarowe przykłady przenikania teorii ewolucji do życia społecznego i kultury. Umożliwiło to ciekawą dyskusję nie tyle wokół samej ewolucji, co wokół sposobów jej prezentowania szerokim kręgom społecznym. Doktor Łukasz Nysler przekonał zebranych do przydatności metod filozofii przy ocenie i rozróżnieniu twierdzeń naukowych od zdań opiniotwórczych.

Anna Sutowicz