Z działalności Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”

2013/06/28

 

II MIĘDZYNARODOWY KONKURS ARTYSTYCZNY im. Włodzimierza Pietrzaka pt. „Całej ziemi jednym objąć nie można uściskiem”

Honorowy patronat:
Jego Ekscelencji Księdza Arcybiskupa Józefa Kowalczyka, Prymasa Polski
Jego Ekscelencji Księdza Biskupa Wiesława Meringa, Ordynariusza Włocławskiego
Pana Ziemowita Gawskiego, Przewodniczącego Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”

Organizator:
Rada Oddziału Katolickiego Stowarzyszenia „CIVITAS CHRISTIANA” w Turku
Współorganizator:
Starosta Powiatu Tureckiego , Wójt Gminy Władysławów
Konkurs organizowany jest w kategoriach: fotograficzny, plastyczny, recytatorski

REGULAMIN KONKURSU

1. Celem konkursu jest propagowanie wśród dzieci i młodzieży różnych technik plastycznych pokazując piękność. i wrażliwość otaczającego na świata w jakim wzrasta młode pokolenie oraz promowanie uzdolnionych młodych autorów z różnych środowisk i miejscowości.
2. Wiek uczestnictwa w konkursie od 5 do 25 lat.
3. Technika prac plastycznych: malarstwo na papierze, rysunek, collage, grafika, wyklejanie. Uwaga: prosimy o nie przesyłanie prac wyklejanych watą, zapałkami, plasteliną.
4. Format prac A4 (210×297mm). Prosimy nie oprawiać prac. Prace przesłane w innym formacie nie będą brane pod uwagę.
5. Prace nadesłane na konkurs muszą być pracami własnymi nigdzie wcześniej niepublikowanymi, na innych konkursach. Prace mogą być tylko wykonane przez uczestnika indywidualne. Każdy uczestnik zobowiązany jest do naklejenia oświadczenia przez opiekunów lub rodziców, że praca jest wykonana samodzielnie.
6. Każda praca powinna posiadać na odwrotnej stronie czytelną informację drukowanymi literami według wzoru:
a. imię i nazwisko, wiek uczestnika, dokładny adres zamieszkania z numerem telefonu, email.
b. Imię i nazwisko nauczyciela, adres placówki dydaktycznej, numer telefonu, email.
Do przesyłki należy dołączyć listę zbiorczą autorów prac opatrzoną pieczęcią szkoły (placówki).
7. Organizatorzy konkursu nie ponoszą odpowiedzialności za uszkodzenia prac powstałe podczas przesyłki.
Termin nadsyłania prac upływa z dniem 14 stycznia 2011 roku. Prace przesłane po terminie nie będą oceniane. Prace przysłane na konkurs nie będą odsyłane i przechodzą na własność organizatora.
8. Uroczyste otwarcie wystawy plastycznej połączonej z wręczeniem nagród odbędzie się w lutym 2011 roku w Turku.

DODATKOWE INFORMACJE NA TEMAT KONKURSU MOŻNA UZYSKAĆ POD NUMERAMI TELEFONU:
Barbara Kukuła tel. 667-524-697, Teresa Stasiak 667-506-436 lub email:konkurs.plastykapietrzak@wp.pl
PRACE PROSIMY NADSYŁAĆ LISTOWNIE W SZTYWNYM OPAKOWANIU NA ADRES:
Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” ul. Kolska Szosa 10/21, 62-701 Turek z dopiskiem II Międzynarodowy Konkurs Artystyczny imienia Włodzimierza Pietrzaka
9. Oceny prac dokona profesjonalne jury powołane przez organizatora. Decyzje Komisji Artystycznej są ostateczne. Autorzy najlepszych prac w swoich kategoriach wiekowych otrzymają nagrody i wyróżnienia.
Koszt przyjazdu po odbiór nagrody pokrywa uczestnik. W przypadku nie odebrania nagrody, będzie ona przesłana na koszt uczestnika konkursu.
10. Organizator konkursu zastrzega sobie prawo do bezpłatnej reprodukcji prac wydawnictwach i Internecie z zaznaczeniem nazwiska autora). Organizatorzy zastrzegają sobie możliwość zmiany regulaminu konkursu.

Zgłoszenie prac na konkurs uważane będzie za uznanie warunków regulaminu oraz wyrażenie zgody na publikowaniedanych osobowych, zgodnie z ustawą z dnia 28.08.97r. o ochronie danych osobowych /Dz.Unr133poz.883/.

Oddział Okręgowy w Białymstoku

Augustów

6 listopada w ramach cyklu spotkań poświęconych zachowywaniu pamięci historycznej oraz życiu i kulturze pokoleń Polaków oddział zorganizował spotkanie autorskie z ks. infułatem Stanisławem Strzeleckim. Dotyczyło ono ostatniej publikacji książkowej bohatera spotkania zatytułowanej Mój rok 1944. Wspomnienia dwunastolatka. Książka jest zapisem wydarzeń z czasów okupacji niemieckiej i sowieckiej widzianej oczami małego chłopca. Sięga ona również do historii rodziny autora. Księdzu infułatowi w doskonały sposób udało się uchwycić zmagania Polaków z najeźdźcami dostrzegane poprzez pryzmat życia codziennego okupowanego Białegostoku, a także ukazać różne postawy życiowe ujawniające się w warunkach wojny. Na tym tle dyskretnie pojawiają się uczucia autora, jego dojrzewanie do dobra i pozytywnego widzenia świata. Ksiądz Strzelecki ma także niezwykłą umiejętność ciekawego i komunikatywnego prezentowania swoich przeżyć, odczuć i doświadczeń, niepozbawionych w opisach osobistego dystansu i dużego poczucia humoru.

Spotkanie poprzedziła Msza św. za ojczyznę, którą koncelebrował ksiądz Strzelecki. W Eucharystii i spotkaniu uczestniczyli członkowie oddziału, sympatycy stowarzyszenia oraz członkowie Klubu Seniora.

RG

Białystok

Oddział Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” 92. rocznicę odzyskania niepodległości uczcił wieczornicą, na którą złożyły się wiersze, pieśni patriotyczne oraz refleksje związane z dążeniem do odzyskania wolności przez nasz naród. Roman Majewski, przewodniczący oddziału, przedstawił krótki rys historyczny dotyczący wydarzeń z 1918 roku. Przewodniczący podkreślił rolę kultury w zachowaniu naszej tożsamości.


Białystok-wieczornica w Święto Niepodległości

Śpiewem oraz refleksjami na temat współczesnego pojmowania patriotyzmu uświetnili rocznicowe spotkanie koledzy z oddziałów w Boćkach i Siemiatyczach – Marek Skomorowski oraz Zenon Sielewonowski. W interpretacji dwóch studentek białostockich uczelni: Agnieszki Cisowskiej i Anny Wencław usłyszeliśmy wiersze Cypriana K. Norwida, Jana Lechonia, Mariana Hemara, Władysława Bełzy oraz Stanisława Długosza, żołnierza Legionów, który poległ 6 sierpnia 1915 roku. Dzięki wspólnym śpiewom oraz wsłuchaniu się w poezję patriotyczną mogliśmy lepiej poznać niepodległościowe tradycje, łączące się nierozerwalnie z głęboką wiarą naszych przodków. Uczestnicy wieczornicy patriotycznej podkreślili potrzebę organizowania tego typu spotkań.

B.W.

Oddział Okręgowy w Gdańsku

Słupsk

Od 7 do 19 października 26. raz odbyły się Dni Kultury Chrześcijańskiej, które przebiegały pod hasłem „Biblia księgą życia i źródłem kultury”. Głównym organizatorem Dni Kultury Chrześcijańskiej jest Oddział Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”.

Obchody rozpoczęła uroczysta Msza św. w kościele Mariackim odprawiona w święto Najświętszej Marii Panny Królowej Różańca Świętego. Eucharystię celebrował bp Paweł Cieślik

Tradycją stało się, że w ramach Dni rozgrywany jest Salezjański Turniej Koszykówki Dziewcząt im. Laury Vicunia.

Ważnym wydarzeniem i jednym z głównych punktów programu był koncert Józefa Skrzeka. Artysta zaprezentował swoją słynną „Kantatę Maryjną” skomponowaną do tekstów Romana Brandstaettera. W gotyckich murach kościoła Mariackiego z brzmieniem kościelnych organów mistrz Józef dostarczył słuchaczom niezwykłych, wzruszających przeżyć. Ten koncert-modlitwa na długo pozostanie w sercach słupszczan.

W programie nie mogło zabraknąć otwartego czytania Pisma Świętego. Druga edycja Słupskiego Ekumenicznego Czytania Pisma Świętego odbyła się w czterech kościołach: ewangelicko-augsburskim, cerkwi greckokatolickiej, cerkwi prawosławnej i katolickim kościele. Czytaliśmy Księgi Przysłów, Koheleta i Mądrości.

W następnych dniach gościem w siedzibie Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” byli: ks. Krzysztof Włodarczyk, który mówił „Jak czytać Pismo święte w małżeństwie i rodzinie” i ks. Henryk Romanik, biblista i poeta, który wygłosił prelekcję „Historia i modlitwa wg św. Pawła”.

W czytelni głównej Miejskiej Biblioteki Publicznej gościliśmy Andrzeja Taborskiego z Olsztyna z wykładem połączonym z pokazem multimedialnym „Domownik Biblii – Roman Brandstaetter – polski Żyd, chrześcijanin-poeta, pisarz, dramaturg”. Wykład ubogaciły recytacje fragmentów tekstów autora i oprawa muzyczna. Zebranych szczególnie poruszył tekst „Lament nieczytanej Biblii”.

Obchody Tygodnia zakończyliśmy uroczystą Mszą św. w 26. rocznicę męczeńskiej śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki. W związku ze wspomnieniem liturgicznym patrona polskiej wolności w siedzibie zarządu regionu słupskiej „Solidarności” odbyło się spotkanie z ks. Henrykiem Romanikiem „Błogosławiony ksiądz Jerzy Popiełuszko – polski świadek Chrystusa”.

Ksiądz Romanik zaprezentował wydawnictwo swojego autorstwa, będące pamiątką beatyfikacji nowego błogosławionego. Album ukazał się nakładem oficyny wydawniczej „Rafael”. Publikacja zawiera część modlitewną – ułożone przez autora medytacje i modlitwy za wstawiennictwem nowego ks. Popiełuszki. Do albumu została dołączona płyta z archiwalnymi nagraniami głosu duszpasterza „Solidarności”. Może zadziwić, jak żywe i bardzo aktualne pozostały jego homilie mimo upływu lat oraz przemian zachodzących w Polsce.

Składamy serdeczne podziękowania wszystkim, którzy włączyli się w organizację imprez, a szczególnie ks. dziekanowi Zbigniewowi Krawczykowi, proboszczowi Parafii NMP.

MAŁGORZATA MYRCHA

* * *

13 października odbyły się warsztaty „Trudny temat przebaczenia”, które prowadziła Aneta Matyjaszek – trenerka, szkoleniowiec i doradca.

Duże wrażenie na uczestniczkach wywarła historia znanej piosenkarki – Eleni, której jedyna córka została zamordowana. W trakcie dyskusji kilka osób przyznało, że zobaczyło swoje problemy w innej perspektywie. Okazało się również, że najlepiej byłoby natychmiast przebaczać, ale jest to proces i nie zawsze jest to możliwe. Uczestnicy dyskutowali też o tym, czym jest przebaczenie i jakie skutki przynosi w naszym życiu jego brak. Zajęli się również emocjami w stosunku do tych, którzy wyrządzają jakąś krzywdę.

W trakcie zajęć zatrzymano się chwilę nad słowami Konfucjusza: „Jeśli poświęcisz życie zemście, najpierw wykop dwa groby” oraz innego autora: „Udzielić przebaczenia to wziąć odpowiedzialność za swoje życie”.

Uczestniczki dzieliły się swoimi osobistymi doświadczeniami i refleksjami.

Spotkanie okazało się bardzo udane. Uczestniczki bardzo wysoko oceniły przygotowanie prowadzącej do zajęć, stosowane metody, łatwość nawiązywania kontaktu oraz przyjazną atmosferę.

ANNA MATYJASZEK

Oddział Okręgowy w Katowicach

Bytom

Oddział Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” zorganizował cykl spotkań formacyjnych pod hasłem „Heroiczni świadkowie Ewangelii”. W jego ramach, 19 października o. Wit Urbaniak OFM Cap. przedstawił duchową sylwetkę i niezwykłą działalność duszpasterską o. Serafina Kaszuby – kapucyna, apostoła Wołynia, Kazachstanu i Syberii. We wrześniu obchodziliśmy stulecie jego urodzin.

Ojciec Serafin do wybuchu II wojny światowej pracował we Lwowie. W 1940 roku, gdy na skutek masowych przesiedleń ludności polskiej i prześladowań Kościół na Wołyniu znalazł się w niezwykle trudnych warunkach, lwowski zakonnik poprosił przełożonych o zgodę na podjęcie tam posługi kapłańskiej. Został wędrownym misjonarzem. Obsługiwał opuszczone parafie, a w latach pogromów UPA, nie bacząc na niebezpieczeństwo, docierał wszędzie tam, gdzie było potrzebne wsparcie duchowe. Po 1945 roku, gdy większa część Wołynia znalazła się w granicach Związku Sowieckiego, kapucyn dalej prowadził swoją misję duszpasterską od Łucka po Równe. W 1958 roku władze komunistyczne zabroniły mu działalności. Wówczas zajął się działalnością konspiracyjną. Z narażeniem na utratę wolności, prześladowany i szkalowany przez prasę oraz pozbawiony prawa stałego miejsca zamieszkania, wędrował od Odessy po Łotwę, głosząc Ewangelię i udzielając sakramentów świętych. Był nazywany „Bożym włóczęgą”. Wyczerpujący tryb życia sprawił, że ojciec Serafin zachorował na gruźlicę. Kiedy w 1963 roku przyjechał na krótko do Polski, musiał poddać się leczeniu. Mimo że usunięto mu jedno płuco, uprosił przełożonych, aby pozwolili mu pojechać do Kazachstanu. Tam – nie licząc się ze słabym zdrowiem, całkowicie ufając Bożej Opatrzności – ponownie stał się wędrownym duszpasterzem katolików na obszarze większym od Francji. Tropiło go KGB, uciekł z zakładu psychiatrycznego, gdzie został umieszczony przez funkcjonariuszy reżimu, a mimo to dalej starał się odprawiać Msze św. w prywatnych domach i nocami potajemnie udzielać sakramentu pokuty. Wielu wiernych często pokonywało setki kilometrów, aby spotkać kapłana. O jego heroicznej posłudze pięknie napisała Maria Kuberska w książce To było życie…

Ojciec Serafin Kaszuba zmarł we Lwowie w 1977 roku w opinii świętości. Został pochowany na Cmentarzu Janowskim. Obecnie trwa jego proces beatyfikacyjny.

Bohaterami poprzednich spotkań byli: o. Ludwik Wrodarczyk OMI, ks. prof. Henryk Mosing, bł. ks. Karol Meisner, bł. Edyta Stein oraz bł. ks. Jerzy Popiełuszko.

JAN JAŚNIAK

Katowice

20 października odbyło się kolejne spotkanie członków i sympatyków Oddziału. Tym razem naszym gościem był ks. Andrzej Chorzępa – proboszcz z Rudy Śląskiej-Bykowiny, który jednocześnie pełni posługę egzorcysty. Dowiedzieliśmy się więcej na temat pracy księży egzorcystów i samych egzorcyzmów. Ksiądz Chorzępa rozpoczął od nawiązania do Księgi Apokalipsy, gdzie widzimy upadek aniołów i upadłe anioły. Następnie – na wybranych przykładach – ukazał złe duchy na kartach Pisma św. W dalszym toku swej wypowiedzi omówił stany pokusy, udręczenia i opętania. Na koniec, ks. Andrzej odpowiadał na pytania licznych zebranych. Spotkanie przybliżyło problematykę zagrożeń duchowych i pozwoliło zrozumieć skalę współczesnych problemów oraz ogromnej odpowiedzialności podejmowanej przez duchownych- egzorcystów.

KRZYSZTOF CHWOLIK

Tychy

18 listopada w ramach pracy formacyjnej Oddziału odbyło się spotkanie z ks. dr Marianem Szymonikiem, autorem wydanej niedawno książki „W kierunku demokracji personalistycznej”. Autor, wieloletni współpracownik Stowarzyszenia prezentując wydaną publikację nawiązał do kluczowych wątków książki i dokonał szczegółowej diagnozy problematyki spraw publicznych w oparciu u zasady nauczania społecznego Kościoła. Sporo miejsca poświecono także zagadnieniom samorządowym i aktualnym problemom zaangażowania obywateli w sprawy społeczności lokalnej.

M. Sz.

Oddział Okręgowy w Koszalinie

Koszalin

Analiza relacji polsko-rosyjskich w ostatnim czasie stała się dość częstym tematem licznych publikacji oraz przekazów medialnych. Wielu analityków przedstawia jednak sprzeczne ze sobą teorie perspektyw stosunków bilateralnych. O tym, jak będą wyglądały relacje naszych krajów w wymiarze politycznym, społecznym oraz religijnym dyskutowano podczas debaty „Polska–Rosja w XXI wieku”, zorganizowanej w ramach Klubu „Społeczeństwo” przez Oddział Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”. Kanwą spotkania była prognoza geopolityczna autorstwa Georga Friedmana, zawarta w książce Następne 100 lat. Prognoza na XXI wiek. Gośćmi debaty byli Filip Memches, współzałożyciel Magazynu Apokaliptycznego „44”, oraz ks. Mariusz Synak, proboszcz prawosławnej parafii pw. apostołów Piotra i Pawła w Słupsku. Podczas wprowadzenia Filip Memches zaprezentował referat „Cztery wieki opryczniny. Czy możliwa jest inna Rosja?”, w którym przedstawił teorię, według której rosyjska polityka silnych rządów i bezwzględnego marginalizowania wszelkiej opozycji zapoczątkowana przez cara Iwana Groźnego, trwa w pewnej zmodyfikowanej formie do dzisiaj. Prelegent zauważył, że Rosja jest obecnie w fazie umacniania swojego imperium i w XXI wieku na pewno będzie to widoczne w jej relacjach z innymi państwami.

Ksiądz Mariusz Synak przedstawił temat „Kościół rosyjski a Kościół polski. Dobrosąsiedzkie relacje?”. Prawosławny duchowny wiele uwagi poświęcił genezie konfliktów między katolikami a prawosławnymi oraz zaprezentował ocenę obecnych relacji wiernych obu wyznań głównie na terenie Rosji. Ksiądz Synak z wielką ostrożnością odniósł się do przyszłości relacji między obydwoma Kościołami, podkreślając fakt, że choć to my wszyscy kreujemy przyszłość i jesteśmy za nią odpowiedzialni, to istnieje jednak Boża Opatrzność i zawsze należy ją wpisywać w ziemską rzeczywistość.

Podczas gorącej dyskusji kilka osób zaprezentowało znacząco odmienne zdanie od zaproszonych gości, co jeszcze bardziej wzbogaciło dyskusję.

Debata nie przyniosła jasnej odpowiedzi na pytanie, jak będą wyglądały relacje obydwu państw i narodów, lecz przyczyniła się w znaczny sposób do poznania charakterystycznych elementów polityki wewnętrznej Rosji oraz genezy trudnych relacji między Kościołami katolickim a prawosławnym.

Jedna z najbliższych debat Klubu „Społeczeństwo” będzie poświęcona relacjom polsko-niemieckim.

PAWEŁ MAJEWICZ

Oddział Okręgowy w Krakowie

Kraków

28 października w Małej Auli Polskiej Akademii Umiejętności odbyła się już trzecia edycja konferencji „Promieniowanie Świętości sługi Bożego Jana Pawła II”. Referaty zaprezentowało na niej siedmiu prelegentów z różnych uczelni i środowiska. Współorganizatorami sesji było Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” oraz Katedra Literatury XX wieku Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Konferencję objął swoim patronatem kard. Stanisław Dziwisz, metropolita krakowski.

Obrady poprzedziła Msza św. w intencji rychłego wyniesienia Sługi Bożego Jana Pawła II do chwały ołtarzy odprawiona kościele rektoralnym pw. św. Marka Ewangelisty. Wzięli w niej udział przedstawiciele krakowskich i warszawskich uczelni, samorządowcy, a także ci członkowie naszego środowiska – co podkreślił w słowie powitalnym przewodniczący Oddziału Okręgowego Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” Stanisław Pażucha – którzy mieli szczęście osobiście poznać Papieża Polaka.

Prezes Zarządu Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” Sławomir Józefiak we wprowadzeniu do obrad zwrócił uwagę, że każda z dotychczasowych sesji w jakiś sposób powiększa naszą wiedzę o dorobku Jana Pawła II. Ogromna spuścizna Papieża-Polaka jest przecież niezwykle trudna do ogarnięcia. Pierwsza konferencja, zorganizowana w czerwcu 2008 roku, miała charakter interdyscyplinarny. Druga edycja koncentrowała się na problematyce muzycznej. Obecna konferencja dotyczyła głównie literatury.

Pomysłodawcy konferencji sięgnęli do kolejnej strefy działań Jana Pawła II. Związek między powołaniem kapłańskim a twórczością poetycką od młodych lat nurtowały Karola Wojtyłę. Często powracał on do tych kwestii, choćby w książce Dar i tajemnica napisanej w 50. rocznicę święceń.

Ciekawym fenomenem pozostaje, że w roku wyboru na Stolicę Piotrową minęło równo 40 lat od poetyckiego debiutu Karola Wojtyły. Do tamtej pory jego twórczość literacka była znana jedynie nielicznym. Dopiero po wyborze ich autora na najwyższą funkcję w Kościele twórczość późniejszego papieża zdobyła światowy rozgłos.

Karol Wojtyła pisał wiersze od wczesnej młodości, gdy nie myślał jeszcze o wstąpieniu do seminarium duchownego. Po pogłębieniu swoich literackich zainteresowań na polonistyce na Uniwersytecie Jagiellońskim tworzył bardzo specyficzną poezję. Wyrastała ona przede wszystkim z głębokich przeżyć religijnych i głębokiej modlitwy.

Podsumowaniem krakowskiej sesji naukowej będzie specjalne wydanie, w którym zostaną zaprezentowane wszystkie wygłoszone referaty.

ADAM WOJNAR

Oddział Okręgowy w Lublinie

Chełm

W tym roku oddział kontynuował udzielanie bezpłatnych korepetycji dla uczniów ze szkół podstawowych i z gimnazjów. Działania na polu edukacji stały się w Chełmie i okolicach prawdziwym znakiem firmowym Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”. Co roku zgłaszają się rodzice, których dzieci nie radzą sobie ze zbyt obszernym programem nauczania. Obecnie oddział obejmuje swoją pomocą ponad 80 uczniów, którymi opiekuje się 20 korepetytorów. Program korepetycji zawiera zajęcia z matematyki, języka polskiego i angielskiego, chemii oraz fizyki. W tę formę działalności zaangażowani są aktywni i emerytowani nauczyciele oraz studenci. Zwłaszcza dla emerytowanych nauczycieli jest to dobra forma aktywizacji, chcą oni uczyć i udzielać pomocy ludziom jej potrzebujących.

Stowarzyszenie współpracuje ze szkołami, z rodzicami, a także Chełmskim Wydziałem Edukacji. Bezpłatne korepetycje są wyrazem uwrażliwienia miasta i jego mieszkańców na potrzeby rodziny. Jest to konkretna pomoc skierowana do określonych odbiorców. Korepetycje są już wpisane w tradycję stowarzyszenia.

Oprócz korepetycji stowarzyszenie, rozumiejąc potrzeby ludzi mających problemy z mówieniem, po raz kolejny zorganizowało grupową terapię dla osób jąkających się. Jest to jedyna w regionie lubelskim organizacja pozarządowa, która od kilku lat bezpłatnie udziela pomocy młodzieży i dorosłym z tym problemem. Do tej pory skorzystało z niej około 50 osób i wciąż zgłaszają się nowi zainteresowani.

Od trzech lat bezpłatne zajęcia odbywają się w siedzibie Oddziału Miejskiego przy ul. Lubelskiej. Prowadzone są przez specjalistę logopedę, Małgorzatę Marciniak, w każdy czwartek. Terapia jąkania prowadzona jest metodą amerykańską, która łączy w sobie różne metody leczenia jąkania: metody psychologiczne, ruchowe, a także upłynniające mowę. Zajęcia odbywają się w kilkuosobowej grupie. To właśnie grupa pomaga stworzyć dobrą atmosferę, zmienić stosunek do jąkania, wyzbycia się lęku przed mówieniem, mobilizuje do pracy nad sobą, otwarcia na otoczenie. Podczas terapii odbywają się pierwsze ćwiczenia mowy, będące podstawą późniejszych kontaktów z innymi ludźmi.

Prowadzona jest także terapia dla osób borykających się z dysleksją. Jest to coraz powszechniejszy problem, zauważany u coraz młodszych dzieci. Zajęcia prowadzi pedagog Wanda Pawluk.

W dalszym ciągu rozwija działalność Punkt Porad Rodzinno-Prawnych. Można w nim skorzystać z bezpłatnych porad prawnika mecenasa Eugeniusza Ujasa w sprawach majątkowych i rodzinnych. Można także skorzystać z porad psychologa, porozmawiać o problemach, które przerastają zwykłego człowieka. Nasza pomoc obejmuje poradnictwo, ale także pisanie pozwów do sądu oraz innych pism administracyjnych. Porady są bezpłatne. Pomocy psychologicznej udziela Tadeusz Ostrowski.

URSZULA BŁAZIAK

Zamość

„Flaga na maszt” to hasło happeningu zorganizowanego 10 listopada na ulicy Kolegiackiej i Grodzkiej przez Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”, podczas którego rozdawano mieszkańcom miasta darmowe flagi narodowe. Organizatorzy zebrali także wypowiedzi zamościan o obchodzeniu Święta Niepodległości, o znaczeniu patriotyzmu dla współczesnych Polaków, a także o tym, jak wzmacniać uczucia patriotyczne i miłość do ojczyzny. Dzięki nagraniom powstała audycja wyemitowana przez Katolickie Radio Zamość.


Opole uczestnicy sesji OFKS z biskupem H. Czają

Z zebranych wypowiedzi szczególnie utkwiła w pamięci opinia starszego mężczyzny: „Psychika młodego człowieka jest inna. On się nie interesuje historią. Rozmawiam z wnuczką na temat moich przeżyć z czasów wojny, kiedy widziałem, jak Niemcy strzelali do ludzi, zabijali ich. Stałem w okresie okupacji w ogonku po marmoladę. Dawali wtedy na kartki artykuły spożywcze. Przyprowadzili Żyda. Miał 17–18 lat. Złapali go, gdy zakradł się do piwnicy i jadł surowe kartofle. Zastrzelili go przy nas. Wszyscy płakaliśmy. Nieraz chciałem porozmawiać z wnuczką, która już kończy studia, jednak jej to nie ciekawi. Mówi mi: ťDziadku, nie ciekawi mnie to, nie interesuje, nie będzie już takŤ. I tak mówi osoba wykształcona? Ona myśli innymi kategoriami. Wydaje jej się, że wolność przyszła sama. Młodzi mają wiedzę mechaniczną i techniczną, ale nie potrafią jej zastosować w życiu. Historię znają, tylko nie potrafią jej zastosować, wyrobić sobie własnego zdania. Gdzie szukać przyczyn? Dopiero wtedy, gdy ktoś znajdzie się w trudnej sytuacji życiowej, doceni wolność. Jeśli w rodzinie trafi się osoba, która ją niszczy, wtedy dopiero docenia się wolność, a jeśli ta wolność jest z góry dana, to tego od razu nie widać”.

ŁUKASZ KOT

Oddział Okręgowy w Opolu

Opole

Ksiądz bp prof. Andrzej Czaja, ordynariusz opolski, był gościem specjalnym październikowych zajęć Ośrodka Formacji Katolicko-Społecznej. Wygłosił on wykład „Trudne dziś Kościoła w Polsce”. W trakcie wystąpienia dokonał szczegółowej analizy trudności panujących w polskim Kościele. Według biskupa Czai problemy Kościoła w Polsce mają zarówno charakter zewnętrzny, jak i wewnętrzny. Na pierwszej z tych płaszczyzn najważniejszą kwestią jest dzisiaj niechęć Europy wobec wartości chrześcijańskich oraz dążenie człowieka do stawiania się w miejscu Boga. Wewnętrzne trudności wymienione przez hierarchę to przede wszystkim słaba wiara podmiotowa wiernych oraz brak jednoznaczności w wypowiedziach biskupów. Temat wystąpienia wywołał długą dyskusję, w trakcie której zebrani zadawali prelegentowi liczne pytania.

Kolejnym mówcą była Agnieszka Kalicińska z Instytutu Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Opolskiego. Wygłosiła ona prelekcję o polityce samorządu lokalnego wobec rodziny na przykładzie kilku polskich miast.

Piotrówka

10 października z okazji X Dnia Papieskiego Zespół Formacyjno-Zadaniowy w Piotrówce wspólnie z Publiczną Szkołą Podstawową i Świetlicą Wiejską uczciły pamięć Papieża Polaka. W programie spotkania znalazły się: montaż słowno-muzyczny „Jan Paweł II – Odwaga Świętości” w wykonaniu Zespołu Teatralnego FASKA pod kierownictwem Emilii Szpiech oraz Zespołu Muzycznego pod kierunkiem Mariusza Cierpicha. Spotkanie zakończyła Msza św. w intencji rychłej beatyfikacji Ojca Świętego Jana Pawła II odprawiona przez ks. proboszcza Alojzego Piechotę.

DANIEL BIALIK

Wołczyn

16 listopada z inicjatywy Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”, Szkoły Podstawowej nr 2 im. Henryka Sienkiewicza i Wołczyńskiego Ośrodka Kultury odbyła się akademia poświęcona 92. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.

Zgromadzonych przywitała przewodnicząca Janina Szeliga. Gośćmi byli między innymi: wiceburmistrz Wołczyna Bogusław Adaszyński, przedstawiciel Urzędu Miejskiego do spraw promocji Bogdan Zając, dyrektor PSP nr 2 w Wołczynie Witold Lachowicz, pracownik naukowy Instytutu Historii Uniwersytetu Opolskiego dr Anna Gołębiowska oraz przewodniczący Okręgu Wojewódzkiego Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” Tadeusz Staszczak.

Jednym z punktów programu był wykład „Niepodległość Polski”, który wygłosiła dr Anna Gołębiowska. Dużą jego część prelegentka poświęciła okresowi rozbiorów Polski i okolicznościom naszych zrywów niepodległościowych. Podkreśliła, że wybitni Polacy z XIX i XX wieku nie rezygnowali, lecz konsekwentnie głosili światu, że ojczyzna żyje i będzie wolna.

Wykład stanowił wstęp do montażu słownomuzycznego „Pamiętam ten dzień” w wykonaniu uczniów Publicznej Szkoły Podstawowej nr 2 im. Henryka Sienkiewicza pod kierunkiem Janiny Szeligi, Alicji Kani, Elżbiety Mazurczak oraz Lucyny Dłubak.

W scenerii palących się świec, biało-czerwonych róż i baloników uczniowie poprzez poezję, prozę i piosenki ukazali losy ojczyzny i jej wartość dla każdego Polaka. Recytatorskie i wokalne popisy uczniów spotkały się z ciepłym i pełnym uznania przyjęciem zaproszonych gości. Cieszy fakt, iż młodzi artyści odnieśli sukces, a jednocześnie godnie uczestniczyli w obchodach tak ważnego dla naszego kraju święta.

Następnie chór „Wrzos” przedstawił pieśni żołnierskie i biesiadne, połączone z recytacją poezji patriotycznej, które nagrodzono gromkimi oklaskami. Później wystąpił Mariusz Buczek, który w swoim recitalu zaprezentował piosenki harcerskie oraz utwory dotykającej problematyki katyńskiej i ludzkiej solidarności. Publiczność wysłuchała ich z powagą i nagrodziła brawami.

W ostatniej części spotkania zabrał głos wiceburmistrz Bogusław Adaszyński, który w imieniu burmistrza Jana Leszka Wiącka i własnym podziękował za akademię organizatorom i wykonawcom, a w szczególności uczniom, wręczając im kosz czekolad. Gospodarz gminy zwrócił też uwagę uczestnikom, że wolność ojczyzny należy pielęgnować przede wszystkim poprzez działania na rzecz naszego własnego miasta.

Prowadząca uroczystości podkreśliła w podsumowaniu, że potrzebne są spotkania kultywujące pamięć o naszej historii i przypominające o miłości ojczyzny.

JANINA SZELIGA

Oddział Okręgowy w Poznaniu

Gniezno

Od 7 do 14 października trwały obchody Dni Rodziny Miasta i Powiatu. Przebiegały one pod hasłem „Jaka rodzina, w jakiej Polsce w nauczaniu Jana Pawła II”. Współorganizatorem imprezy było Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”. Uroczystości zbiegły się w czasie z jubileuszowym X Dniem Papieskim.

Gnieźnieńskie Dni otworzyła konferencja prasowa w lokalu Oddziału Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana’’. Wzięli w niej udział koordynator diecezjalny X Dnia Papieskiego ks. Jacek Orlik, przewodniczący Oddziału Miejskiego „Civitas Christiana” Edward Frąckowiak oraz wiceprzewodnicząca oddziału Ewelina Goździewicz. Media reprezentowali dziennikarze sześciu redakcji.

Część popularnonaukową Dni Rodziny Miasta i Powiatu rozpoczął wykład ks. dra Zygmunta Felczyńskiego SAC, redaktora Wydawnictwa Pallotinum z Poznania zatytułowany „Rodzina fundamentem rozwoju osobowego człowieka”.

Następnego dnia w sali widowiskowej Miejskiego Ośrodka Kultury odbyło się podsumowanie konkursu szkół powiatu gnieźnieńskiego „Jan Paweł II w życiu moim i mojej rodziny”. W eliminacjach gminnych wyłoniono 150 prac, które eksponowano w Gnieźnieńskim Ośrodku Kultury. Konkurs koordynowała Ewelina Goździewicz. Spotkanie otworzył Edward Frąckowiak.

Wśród zgromadzonych byli Prymas Polski abp Józef Kowalczyk, starosta gnieźnieński Krzysztof Ostrowski, prezydent Gniezna Jacek Kowalski, przewodnicząca Rady Miasta Beata Tarczyńska, przewodnicząca Rady Powiatu Danuta Winiarska, diecezjalny Koordynator Dnia Papieskiego ks. Jacek Orlik oraz dyrektorzy szkół, radni i działacze społeczni. Słowo pasterskie do uczestników skierował ksiądz prymas. Z uznaniem odniósł się on do organizowanej imprezy i zaznaczył, że odbywa się ona w łączności z Dniem Papieskim. Przypominał także troskę Jana Pawła II o rodzinę i budzenie sumień Polaków w trudnych czasach przemian ustrojowych po 1989 roku. Zaznaczył, iż dla narodu zgubne jest budowanie nowej jakości życia poprzez zwalczanie podstawowych, usankcjonowanych wartości życia chrześcijańskiego.

Fundatorami nagród w konkursie byli prezydent i starosta. Wręczyli oni nagrody dziesięciu wyróżnionym autorom prac plastycznych.

Trzeci dzień Dni Rodziny, który odbył się w przeddzień X Dnia Papieskiego, również przebiegał pod znakiem wspomnień o Papieżu Polaku. W Miejskim Ośrodku Kultury odbył się przegląd młodzieżowych zespołów artystycznych pod hasłem „Młodzi Janowi Pawłowi II”.

11 października w Sanktuarium Maryjnym Ojców Franciszkanów odbyło się spotkanie modlitewno- formacyjne u grobu bł. Jolanty, patronki rodzin i Wielkopolski. Spotkaniu przewodniczył gwardian i proboszcz o. Jacek Korsak OFM Conv. Uczestniczyli w nim członkowie licznych wspólnot i stowarzyszeń, m.in. Odnowy w Duchu Świętym, III Zakonu Świeckich, Ruchu Szensztackiego, Akcji Katolickiej, Drogi Neokatechumenalnej, „Civitas Christiana”, Gnieźnieńskich Wieczerników Rodzin (będących polską częścią europejskiej organizacji „Zjednoczenie Apostolstwa Katolickiego”) oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy miasta.

Godnym podkreślenia było też spotkanie w sali Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” na debacie prorodzinnej. Odbyła się ona 12 października z udziałem bpa Bogdana Wojtusia (który również prowadził spotkanie) oraz ks. kan. Jana Kasprowicza, asystenta kościelnego Oddziału Stowarzyszenia. Wprowadzenia do debaty oraz podsumowania dokonał Edward Frąckowiak.

13 października, święto Matki Bożej Fatimskiej, wyróżniał się z kolei swoim modlitewnoekspiacyjny charakterem w duchu „Fatimskich Zawierzeń” Jana Pawła II. W sali Domu Katechetycznego zespół wokalno-muzyczny pw. św. Ojca Pio przedstawił inscenizację „Pokolenie JPII w darze Ojcu Świętemu”.

Gnieźnieńskie Dni zakończyło spotkanie „Co to znaczy: budować społeczność chrześcijańską poprzez rodzinę dla umocnienia wrażliwości na piękno i dobro w naszej ojczyźnie”. Poprowadził je Edward Frąckowiak, założyciel i moderator Gnieźnieńskich Wieczerników Rodzin.

EDWARD FRĄCKOWIAK

Rychwał

Umacnianie zasad i wartości ogólnoludzkich stało się priorytetową powinnością wielu stowarzyszeń laikatu katolickiego. Zadanie to w najwyższym stopniu przyświeca także Oddziałowi Miejskiemu Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”. Został on powołany do życia w 1997 roku i liczy dziś około 70 członków. Radzie oddziału przewodniczy Daniela Kazimierczak. Wiceprzewodniczącą jest Jadwiga Tomasik, sekretarzem Lidia Mrówczyńska, a skarbnikiem Danuta Lipińska. Członkami są m.in. Zofia Tomczyk, Janina Ratajczyk, Irena Jagodzińska, Sabina Pietrzak i Kazimiera Ciszak.

Rada Okręgu Stowarzyszenia w Poznaniu ubiegłoroczną uchwałą dla oddziału powołała dwa zespoły formacyjno-zadaniowe: jeden do spraw rodziny, a drugi do spraw współpracy z zespołem „Solidarni w Partnerstwie”.

Edukacja, kultura, praca z młodzieżą i rodziną, a także współpraca z samorządem terytorialnym są priorytetami organizacji. Członkowie stowarzyszenia w Rychwale starają się wypełniać statutowy cel „Civitas Christiana”, jakim jest kształtowanie rzeczywistości w oparciu o chrześcijańską koncepcję człowieka. Realizują je poprzez różne działania. W ramach projektu „Edukacja Obywatelska”, zorganizowano spotkania „Władysław Jedyński – zapomniany?” oraz przybliżające historię powstania wielkopolskiego. W 2009 roku odbyła się konferencja „Wspólnota Civitas Christiana w działaniach na rzecz wspólnot lokalnych”, a w związku z obchodzonym Dniem Papieskim przygotowano debatę „Pokolenie Jana Pawła II – mit czy rzeczywistość?”.

Szczególne miejsce w życiu członków oddziału zajmują formacyjne sesje wyjazdowe. Ich bogaty program zachęca do aktywnego uczestnictwa.

Rokrocznie też w staropolskiej atmosferze radości i tradycji odbywają się uroczyste spotkania bożonarodzeniowe i wielkanocne.

Nawiązując do hasła „Człowiek twórcą i podmiotem kultury regionalnej i lokalnej”, oddział opracował ciekawy projekt, wskazując w nim na potrzebę niesienia pomocy rodzinom, które znalazły się w trudnej sytuacji. W jego ramach zorganizowano charytatywne spotkanie biesiadne „Pomagam”, w którym uczestniczyło około 80 osób.

LEOKADIA ŚNIEGOWSKA

Oddział Okręgowy w Szczecinie

Gryfice

8 października w salce przy kościele pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gryficach odbyła się wieczornica poświęcona setnej rocznicy śmierci Marii Konopnickiej. Została ona zorganizowana przez Oddział Miejski Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” oraz nauczycielki ze świetlicy socjoterapeutycznej. W spotkaniu uczestniczyli m.in. proboszcz parafii ks. Ireneusz Pastryk, burmistrz gminy Andrzej Szczygieł, sekretarz gminy Wanda Piwoni, kierownik OPS Iwona Małek, kierownik sekcji OPS Ewa Stankiewicz oraz pedagog z Zespołu Szkół Podstawowych im. Czesława Miłosza, Beata Kowalska. Przybyli także Regina Borowiak z Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, wychowawczynie i rodzice dzieci, wolontariusze oraz członkowie i sympatycy „Civitas Christiana”.

Gości powitała Monika Lal, która wraz z nauczycielkami Dorotą Śnigurowicz, Marzeną Klimaszewską i Mariolą Aniśko poświęciły dużo czasu i energii w przygotowanie występu zespołu dziecięcego, który przy zapalonych świecach zaprezentował twórczość Marii Konopnickiej i zapoznał zebranych z najbardziej istotnymi faktami z życia pisarki. Wspólnie zaśpiewana „Rota” wprowadziła podniosły nastrój i poczucie, że jesteśmy jedną polską rodziną. Po aplauzie głos zabrała wiceprzewodnicząca Teresa Bzdurska. Podziękowała dzieciom za piękny występ, wręczyła drobne upominki i słodycze, a nauczycielkom pamiątkowe książki. Podkreśliła też fakt, że mimo upływu 100 lat od śmierci autorki problemy, które poruszała, są aktualne również dzisiaj, m.in. przywiązanie do ojczyzny, ziemi i przyrody ojczystej. Poetka uwrażliwiała czytelnika na drugiego człowieka, który w każdym czasie potrzebuje pomocy i wsparcia ze strony bliźniego. Okolicznościowe książki 10 lat Przymierza z Maryją, wydane przez Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” otrzymali również ksiądz proboszcz i burmistrz gminy, który podkreślił fakt, że niegdyś utwory Marii Konopnickiej były w szkołach lekturą obowiązkową. Miłym akcentem było wręczenie dzieciom upominków w postaci książek przez pedagog Beatę Kowalską. Również wychowawczyni ze Szkoły Podstawowej nr 3 Aneta Bala wręczyła swoim wychowankom słodycze. Po słodkim poczęstunku goście oglądali książki autorki, przypominając sobie tak znane i popularne utwory jak Stefek Burczymucha, Nasza szkapa, Pojedziemy w cudny kraj oraz O krasnoludkach i sierotce Marysi.

* * *

9 października Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” w Szczecinie pod przewodnictwem dyrektora Jacka Stróżyńskiego zorganizowało pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Niepokalanie Poczętej w Resku. Wzięli w niej udział członkowie z Oddziałów Miejskich ze Szczecina, z Nowogardu i Gryfic.

Przed sanktuarium pielgrzymów powitał jego wieloletni kustosz ks. dr Tadeusz Uszkiewicz. Wyraził on nadzieję, że wspólnie u Matki Bożej Reskiej wymodlimy wszystkie potrzebne nam łaski. Mszę św. koncelebrowaną odprawili ks. dr Tadeusz Uszkiewicz i ks. wicedziekan Kazimierz Łukanjuk, proboszcz parafii pw. św. Rafała Kalinowskiego w Nowogardzie. Homilię wygłosił ks. dr Uszkiewicz. Przypomniał w niej postać bł. ks. Jerzego Popiełuszki, którego Bóg wybrał i przygotował do męczeństwa. Ksiądz Jerzy był zwyczajnym, przeciętnym człowiekiem i niczym się nie wyróżniał. Zawsze jednak widział swojego bliźniego, często biednego, skrzywdzonego i zagubionego. W trudnych czasach nieraz oddawał innym swój sweter lub buty. Po zakończeniu Eucharystii i posiłku pielgrzymi udali się do Miejskiego Domu Kultury. Tam śpiewali pieśni maryjne z ks. Tadeuszem, a Alicja Czerwińska – członkini z Gryfic – deklamowała swoje wiersze o Janie Pawle II.

Kolejnym elementem pielgrzymki był wykład Jacka Stróżyńskiego na temat kultu Matki Bożej. Prelegent zauważył, że współczesny świat ciągle zadaje ból Niepokalanemu Sercu Maryi poprzez działania służące masowej deprawacji – parady środowisk homoseksualnych, aborcje czy bluźniercze występy niektórych twórców popkultury. Jednak Matka Boża jest ciągle obecna w życiu Polaków i świata poprzez nabożeństwa majowe, różaniec, Godzinki, nowenny czy też pielgrzymki do licznych sanktuariów. Mówca przypomniał, że Polacy do dzisiaj uważają Maryję za hetmankę narodu.

Po wykładzie pielgrzymi ponownie wybrali się do sanktuarium, gdzie śpiewali pieśni maryjne i odmówili różaniec w zamówionych przez pielgrzymów intencjach. Na zakończenie wspólnej modlitwy i z okazji zbliżających się imienin ks. Tadeusza delegacja stowarzyszenia złożyła kapłanowi podziękowanie za wspólną modlitwę i jak najserdeczniejsze życzenia na dalszą posługę, wręczając kosz kwiatów i drobne upominki. Głos zabrała również wiceprzewodnicząca Oddziału Miejskiego w Gryficach Teresa Bzdurska. Wręczyła ona ks. Tadeuszowi, dyrektorowi Jackowi Stróżyńskiemu i przewodniczącym Oddziałów Miejskich w Szczecinie i Nowogardzie – Bernardzie Korycko i Barbarze Gontarskiej – książki 10 lat Przymierza z Maryją.

Teresa Bzdurska

Wspomnienie Bolesława Gilewskiego

Oddział Okręgowy Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” w Białymstoku z wielkim żalem i bólem pożegnał zmarłego w dniu 29.10.2010 r. śp. Bolesława Gilewskiego – wieloletniego Przewodniczącego władz Oddziału Stowarzyszenia w Augustowie, a poprzednio także Stowarzyszenia PAX oraz członka władz Oddziału Okręgowego Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”.

Świętej pamięci Bolesław Gilewski był wychowankiem Szkoły Salezjańskiej w Różanymstoku. W młodym wieku został nauczycielem i tej służbie poświęcił ponad 40 lat, w większości jako dyrektor szkół. Powierzoną mu młodzież starał się wychowywać po katolicku, wpajając jej najważniejsze życiowe wartości. Krzyż na ścianie i modlitwa przed lekcjami w klasie, to były kierunki i drogowskazy w jego pracy. Niezwykle aktywnie udzielał się w sprawach społecznych – zarówno w terenie, jak i w samym mieście Augustowie. Jego zaangażowanie, upór i konsekwencja doprowadziły do upamiętnienia pomnikami na uroczysku „Kozi Rynek” w okolicach Augustowa poległych na tym terenie żołnierzy Powstania Styczniowego i Uderzeniowych Batalionów Kadrowych AK. Był bez reszty oddany działalności w Katolickim Stowarzyszeniu „Civitas Christiana”. Przy tym troszczył się o rodzinę, o wychowanie i wykształcenie swoich córek. Będąc na emeryturze dołączył do Koła Różańcowego Mężczyzn przy Bazylice p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Augustowie. Wielką czcią darzył Matkę Bożą Różanostocką. Dużo czytał, zwłaszcza prasę katolicką. Miał wyrobiony narodowy i patriotyczny pogląd na sprawy naszej Ojczyzny. Był słuchaczem Radia Maryja i wspierał toruńską rozgłośnię materialnie.

Bolesław Gilewski był człowiekiem aktywnym, sumiennym i prawym. Taki pozostanie w naszej pamięci.

Pozostawił żonę Krystynę, Córki – Grażynę i Ewę z rodziną, Siostry – Janinę i Bernardę z rodzinami.

Wieczny odpoczynek racz Mu dać Panie!

© Civitas Christiana 2024. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Projekt i wykonanie: Symbioza.net
Strona może wykorzysywać pliki cookies w celach statystycznych, analitycznych i marketingowych.
Warunki przechowywania i dostępu do cookies opisaliśmy w Polityce prywatności. Więcej