Kościół w Żarnowie ma bardzo bogatą historię, która w dużej mierze odzwierciedla rozwój regionu. Początkowo była to niewielka – jednonawowa świątynka, wzniesiona prawdopodobnie z fundacji Piotra Własta, palatyna Bolesława Krzywoustego, który jako pokutę za porwanie księcia kijowskiego Włodzimierza miał ufundować 70 kościołów na terenie Polski. Kościół św. Mikołaja w Żarnowie był jednym z nich. Co prawda w późniejszym okresie pojawiły się wątpliwości, czy wzniesienie świątyni można przypisać jego osobie, ale dokładne badania historyków sztuki potwierdziły pierwotne przypuszczenie. Parafia w Żarnowie rozrastała się, dlatego też trzeba było dobudować dalszą część świątyni, co uczyniono w 1510 r. w stylu późnogotyckim. Fundatorem rozbudowy był Maciej Drzewicki – późniejszy prymas.

29 czerwca 1893 r. wybuchł wielki pożar, który strawił niemal całą zabudowę Żarnowa, w tym kościół św. Mikołaja. Odbudowa jego, a przy okazji rozbudowa, która pozwoliłaby sprostać rosnącym potrzebom duszpasterskim parafii zaprzątała uwagę ks. Jana Wencla. Autorem projektu przebudowy kościoła, a właściwie nowej budowli był arch. Stefan Szyller. Nową świątynię wzniesiono z lokalnego piaskowca w stylu neogotyckim, nawiązującym do istniejących gotyckich murów, które włączono do nowej budowli podobnie jak istniejącą wcześniejszą część w postaci transeptu. Przebudowę kościoła zakończono w 1903 r. Później aż do 1917 r. trwały prace wykończeniowe. Konsekracja świątyni nastapiła dopiero 14 września 1929 r.

Fot. Radosław Kieryłowicz

Fot. Radosław Kieryłowicz

Fot. Radosław Kieryłowicz

Fot. Radosław Kieryłowicz

Fot. Radosław Kieryłowicz

Radosław Kieryłowicz

Artykuł ukazał się w numerze 06/2007.