„Europeizacja Europy. Tożsamość kulturowa Europy w kontekście procesów integracji” – to najnowsza książka księdza profesora Piotra Mazurkiewicza. Wydanie jej w Instytucie Wydawniczym PAX zaowocowało spotkaniem autorskim w dniu 28 października 2025 roku przy ul. Wspólnej 25.

Premiera książki odbyła się we wrześniu na Festiwalu Katolickiej Nauki Społecznej w Warszawie. Spotkanie na Wspólnej było okazją do bardzo ciekawej rozmowy. Była ona prowadzona przez Macieja Szepietowskiego w ramach cyklu Weź i czytaj. Książka stanowi studium poświęcone procesom kształtowania się europejskiej tożsamości kulturowej w kontekście historycznych i współczesnych przemian kontynentu. Równolegle ukazała się w wersji anglojęzycznej, co jest potwierdzeniem, jak bardzo ważna i potrzebna jest na rynku wydawniczym, nie tylko w Polsce, ale i w Europie.

Pytanie – czym jest Europa? – skłoniło rozmówcę do szerokiego nakreślenia podstaw tożsamości Europy, tj. dziedzictwa grecko-rzymskiego antyku: filozofii greckiej i rzymskiego prawa oraz trzeciego filaru – chrześcijaństwa Ta część rozmowy doprowadziła do konkluzji na temat otwartości kultury, w tym także kultury europejskiej, która polega na przyjmowaniu takich poglądów oraz dorobku innych, które są zgodne z własnym przekonaniem.

W dalszej części rozmowa skupiona była na próbie określenia współczesnego Europejczyka i kondycji Europy. Rozważania dotknęły różnic kulturowych, istnienia wielu narodów w Europie, tradycji chrześcijańskich, ale i niszczenia kultur czy dechrystianizacji wskutek różnych wydarzeń historycznych. Pytanie o kondycję Europy może być pytaniem o ścieranie się chrześcijańskiej wizji człowieka z innymi wizjami, np. komunistyczną w czasach PRL w Polsce czy pojawiającymi się obecnie nurtami neomarksistowskimi.   

Hasło z tytułu książki „europeizacja Europy” – nawiązuje do pewnego ideału, nie do tego kim jesteśmy, a – kim chcielibyśmy być, jako mieszkańcy Europy. Europeizacja w tym znaczeniu polega na dążeniu do pewnego, założonego ideału. Należy przy tym pamiętać, że istnieje równolegle proces deeuropeizacji, czyli proces oddalania się jednostek lub całych społeczeństw od przyjętych wzorców i wartości. Ksiądz profesor dotknął takich problemów, jak legalna aborcja i eutanazja, surogacja, legalizacja prostytucji w niektórych państwach Europy.

W nawiązaniu do pytania o nadzieję i jak radzić sobie w życiu w ideologicznym chaosie, nie zabrakło odniesienia do etyki i odwołania się do wartości obiektywnych, a więc zgodnych z ludzką naturą, do wartości, dzięki wyznawaniu których bardziej stajemy się ludźmi niż zaspakajamy tylko własne potrzeby.

Kierowanie się zasadami chrześcijańskimi w świecie pełnym sprzeczności i natłoku informacji nie jest łatwe. W tym kontekście warto budować własne mocne podstawy w oparciu o rzetelną wiedzę, aby w chwilach trudnych, np. konieczności obrony własnych poglądów nie kierować się emocjami, lecz rozumem.

Gorąco polecamy książkę „Europeizacja Europy”, której lektura ułatwia zrozumienie złożoności i wielowarstwowości europejskiej tożsamości kulturowej w tym roli antycznego dziedzictwa i chrześcijaństwa, a także współczesnych doświadczeń XX i XXI wieku. Autor, Piotr Mazurkiewicz, jest kapłanem katolickim archidiecezji warszawskiej, profesorem nauk o polityce i katolickiej nauki społecznej na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. W tym roku jako redaktor naukowy i współautor otrzymał wyróżnienie Stowarzyszenia Wydawców Katolickich Feniks 2025 za publikację „Słownik katolickiej nauki społecznej”, wydanego nakładem Instytutu Wydawniczego PAX.

Zapraszamy do wysłuchania relacji: