W dniach 26-28 maja 1973 roku w Wągrowcu został zorganizowany Kongres Biblistów Polskich. W kongresie oprócz ponad siedemdziesięciu biblistów uczestniczyli: ks. Kardynał Stefan Wyszyński Prymas Polski, ks. Kardynał Karol Wojtyła, metropolita krakowski, ks. abp Antoni Baraniak, metropolita poznański. W niedzielę, 27 maja 1973 roku, kardynałowie i biskupi obecni na kongresie biblistów w Wągrowcu dokonali odsłonięcia i poświęcenia pomnika ks. Jakuba Wujka przy kościele farnym. Poświęcono także Archidiecezjalny Dom Zasłużonego Kapłana oraz nadano mu imię znamienitego biblisty z Wągrowca. 

Z okazji 40 – lecia tego wydarzenia na zaproszenie Oddziału Katolickiego Stowarzyszenia Civitas Christiana w Wągrowcu w uroczystej Mszy Św. pod przewodnictwem Ks. Biskupa seniora Bogdana Wojtusia oraz Ks. kanonika Piotra Kalinowskiego wzięli udział między innymi: Minister Rolnictwa i Rozwój Wsi Stanisław Kalemba, prof. dr hab. Irena Kwilecka z PAN Oddział w Poznaniu, władze miasta i powiatu z burmistrzem Stanisławem Wilczyńskim i starostą wągrowieckim Michałem Piechockim, a także liczni mieszkańcy miasta, oraz członkowie i sympatycy Stowarzyszenia.

Podczas niedzielnej uroczystości postać Jakuba Wujka i jego dzieło przybliżyła biblistka prof. Irena Kwilecka podkreślając wielką rolę duchową i kulturową Biblii, zarówno w życiu literackim, jak i codziennym.

Ks. Jakub Wujek urodził się w 1541 roku w Wągrowcu. W miejscowej farze został ochrzczony i na cześć jej patrona św. Jakuba otrzymał jego imię. Jakub uczęszczał najpierw do szkoły parafialnej, a potem uczył się pod okiem cystersów, którzy wysłali go na dalsze studia do Wrocławia. Tam zaczął niebezpiecznie zbliżać się do protestantyzmu, co kazało rodzicom sprowadzić go na powrót do Wągrowca. Studiował dalej w Krakowie i Rzymie, gdzie po pewnym czasie wstąpił do zakonu jezuitów. W 1571 roku założył, zorganizował od podstaw i został pierwszym rektorem kolegium jezuickiego w Poznaniu, które miało charakter wyższej uczelni. W latach 1578-1580 był rektorem Akademii Wileńskiej. W 1584 roku, na polecenie władz zakonu, rozpoczął pracę nad polskim przekładem Biblii.  Na dziełem tym pracował przeszło 10 lat, łącząc je z powodzeniem z pracą na rzecz zakonu jezuitów, do którego należał. Przekład Nowego Testamentu ukazał się w 1593 roku. Zmarł 27 lipca 1597 roku w Krakowie. Przez kolejne stulecia Biblia Wujka pełniła w Polsce rolę tłumaczenia kanonicznego, zastąpiła ją dopiero w 1965 roku Biblia Tysiąclecia.

Biblia Wujka pełniła bardzo ważną rolę w czasie zaborów, korzystali z niej i się do niej odnosili wielcy pisarze i poeci Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki czy Cyprian Kamil Norwid. Do Wujka odnosił się też Henryk Sienkiewicz, który w swojej twórczości nawiązuje do wątków zaczerpniętych z Biblii. Opowiadał on często, jak podczas swojej podróży po Ameryce spotkał człowieka mówiącego dziwną polską mową. Jak się okazało, ten starzec – emigrant mówił słowami Jakuba Wujka. Bowiem jedyną książką, jaką zabrał z Polski, i którą czytał była Biblia.

Na zakończenie uroczystości pod pomnikiem Ks. Jakuba Wujka złożono kwiaty. Z inicjatywy Oddziału „Civitas Christiana” w Wągrowcu odnowiono nadszarpnięty przez czas pomnik. Przewodniczący Jacek Bielawski wraz z ks. proboszczem Piotrem Kalinowskim przybili do pomnika pamiątkową tabliczkę zawierająca deklarację patronatu i opieki przez Stowarzyszenie nad tym wyjątkowym wągrowieckim monumentem. Inicjatywa i uroczystości w Wągrowcu wpisują się w się w działania związane z przyjęciem przez Stowarzyszenie patronatu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Kardynał Stefan Wyszyński chętnie odwiedzał Wągrowiec a szczególnie Dom księży seniorów. Czynił to w towarzystwie swego kapelana i osobistego sekretarza, ks. prałata Józefa Glempa. W dniu 12 marca 1969 roku, goszcząc w wągrowieckim Domu, pozostawił pamiętny wpis w kronice: “Największą radością po odbudowującej się katedrze jest dla nas Wągrowiec. Dużo słyszałem o Domu Zasłużonych Kapłanów, ale to, co zobaczyłem, przewyższa moje pojęcie”.

Dlatego podczas uroczystości, nie tylko przypominano postać Ks. Jakuba Wujka, ale także Księdza Prymasa Stefana Wyszyńskiego. Wągrowiecki Oddział Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” otaczając opieką pomnik wielkiego polskiego biblisty nie będzie dbało jedynie wygląd i porządek miejsca, ale pragnie przypominać i promować piękne dziedzictwo naszej lokalnej i narodowej wspólnoty.

Karol Irmler

Zdjęcie górne: Prymas Wyszyński w Wągrowcu 27 maja 1973

(kw)