Wielkimi krokami zbliża się kanonizacja bł. Jana Pawła II. Nie zapomina o tym Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” i Instytut Filozoficzno-Teologiczny w Zielonej Górze, które organizują kolejne spotkania w ramach Salonu Myśli im. Edyty Stein.

Papież Polak w szerokim kontekście

Tegoroczny cykl spotkań będzie poświęcony dziejom Kościoła katolickiego w Polsce w wieku XX.
– W roku kanonizacji bł. Jana Pawła II chcemy przyjrzeć się szerokiemu kontekstowi historyczno-kościelnemu, w jakim pojawia się postać tego wielkiego Polaka, człowieka Kościoła i świętego – zauważa ks. Andrzej Draguła, dyrektor IFT. – Zaczynamy od czasów międzywojnia i rozmawiamy o katolicyzmie i religii w II Rzeczypospolitej, bo przecież papież urodził się w 1920 roku, a więc jego dzieciństwo i młodość przypada na te czasy, o których, wydaje mi się, bardzo mało wiemy – dodaje.

„Ku Polsce Katolickiej. Kościół i państwo w II Rzeczpospolitej (1918-39)” – to tytuł pierwszego spotkania w ramach nowego cyklu, które odbyło się 17 lutego w Instytucie Filozoficzno-Teologicznym im. Edyty Stein w Zielonej Górze. Jego gościem był dr hab. Jarosław Macała z Uniwersytetu Zielonogórskiego. Przedstawił mapę II RP ilustrującą wielowyznaniowość mieszkańców Polski. W 1935 roku funkcjonowało ok. 7 tys. parafii, w tym 5 tys. parafii rzymskokatolickich dla prawie 3/4 ludności, która uważała się za katolików. Przed wybuchem II wojny światowej Episkopat Polski liczył 52 hierarchów, w tym 42 obrządków łacińskiego, 8 obrządku greckokatolickiego, 1 obrządku ormiańskiego, 1 obrządku bizantyjsko-słowiańskiego. Wśród nich było 23 ordynariuszy, 24 biskupów pomocniczych i 4 rezydentów.

Zmieniać swoje otoczenie

Gość akcentował, że stosunki Kościoła i państwa w II Rzeczpospolitej były różne.
– Wbrew dzisiejszemu mniemaniu te relacje nie były aż takie dobre – zauważył Jarosław Macała. – Konfliktów było całkiem sporo. Wynikały z różnych przyczyn, ale trzeba podkreślić, że władze i Kościół darzyły się wzajemnym szacunkiem. Niestety kiedyś i obecnie powtarza się niezrozumienie dla wielu działań Kościoła, na które patrzy się tylko z ziemskiej perspektywy. Kościół spogląda na rzeczywistość z perspektywy dwóch tysięcy lat, a politycy najczęściej myślą tylko do następnych wyborów – podsumował.

Zdaniem prelegenta od ludzi żyjących w tamtym okresie możemy się wiele nauczyć.
– Podstawowa rzecz, której brakuje współczesnemu polskiemu katolicyzmowi, to zdolność do organizowania się – zauważył naukowiec. – Wtedy działała olbrzymia ilość organizacji i stowarzyszeń. Była w ludziach autentyczna potrzeba, żeby zrzeszać się do celów związanych z modlitwą, a także, aby zmieniać swoje otoczenie zarówno te najbliższe, jak i całą Polskę. Dzisiaj tego jest zbyt mało. Jest jeszcze jedna rzecz, którą warto podkreślić, wtedy  utożsamianie się z własnym państwem było bez porównania większe niż dziś – dodał.

Kultura, edukacja i formacja

Salonowe spotkania powstały z inicjatywy Instytutu Filozoficzno-Teologicznego i Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” w Zielonej Górze w 2006 roku. Każde ze spotkań podzielone jest na dwie części. Pierwsza to wykład o wierze, społeczeństwie i kulturze, a druga to otwarta dyskusja.
– Inicjatywa ma na celu: rozwijanie myśli chrześcijańskiej, ukazywanie różnych aspektów chrześcijaństwa we współczesnym świecie oraz poszerzenie oferty kulturalnej, edukacyjnej i formacyjnej – wyjaśnia Piotr Jankowiak, dyrektor Okręgu Lubuskiego Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”. – Kładziemy nacisk na odkrywanie społecznego nauczania Kościoła oraz poznawanie i upowszechnianie tego nauczania, a także uświadamianie zadań katolików świeckich.

Krzysztof Król

Salon Myśli im. Edyty Stein to spotkania publicystyczno-naukowe. Mają charakter wykładów i dyskusji, na które zapraszani są prelegenci z całej Polski. Organizatorem spotkania jest Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein w Zielonej Górze oraz Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”. Gośćmi Salonu Myśli byli m.in. Szymon Hołownia, Marek Zając, Tomasz Terlikowski, Marek Jurek i dr Barbara Fedyszak-Radziejowska. Salon Myśli pełni również rolę stacjonarnego Ośrodka Formacyjnego Katolicko-Społecznego dla członków i sympatyków Stowarzyszenia z Zielonej Góry, Żar, Wschowy i Gorzowa Wlkp.