Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego opublikował najnowszy raport Annuarium Statisticum Ecclesiae in Polonia, obrazujący życie religijne Polaków. Pierwszy raz analizie poddano nową jakość w życiu społecznym Kościoła, czyli obecność w mediach społecznościowych i internecie.

Najnowsze badania statystyczne dotyczą wiary Polaków i wspólnoty Kościoła. Szczegółowe informacje przedstawiono na konferencji prasowej Episkopatu Polski Znaki Czasu A.D. 2018. Spotkanie poprowadził ks. Paweł Rytel-Andrianik, rzecznik KEP.

W Polsce znajduje się ponad 10 000 parafii, których tereny zamieszkuje 35,7 mln ludzi. Obecnie w naszym kraju posługuje 18 000 sióstr zakonnych i 11 900 zakonników, w 2016 r. w seminariach diecezjalnych studiowało 2300 alumnów. Do diecezji było inkardynowanych 25 000 księży, z tego 21 000 zaangażowało się w duszpasterstwo parafialne. Ks. Wojciech Sadłoń SAC, dyrektor ISKK, zaprezentował najważniejsze dane z rocznika i przypomniał, że „za liczbami trzeba widzieć postawy i wartości ludzkie”. Dodał, że jednym ze wskaźników religijności z wyboru jest chrzest. W poddanym analizie roku sakrament chrztu przyjęło 374 300 wiernych, czyli o 5000 więcej niż w poprzednim roku, i to przy dość niskim wskaźniku urodzeń. – „Sobota nie zwyciężyła niedzieli” – brzmiał metaforyczny komentarz ks. W. Sadłonia. Podobnie wygląda sprawa pierwszej Komunii Świętej, do której przystąpiło 284 600 osób, co oznacza wzrost wskaźnika o ponad 10 000. Również sakramentu małżeństwa udzielono większej liczbie katolików, 136 300 osób to o 2000 więcej niż w 2015 r.

Inaczej sprawa wygląda w przypadku dynamiki bierzmowania. Sakrament dotyczył 298 900 wiernych, czyli odnotowano spadek o 5000 osób w stosunku do wcześniejszego rocznika. Wiadomo, że sakrament bierzmowania przyjmuje ponad 75% osób ochrzczonych.

Do badania niedzielnych praktyk religijnych służą wskaźniki dominicantes i communicantes. Badanie przeprowadzono 16 października 2016 r. w parafiach katolickich w Polsce. Wskaźnik dominicantes stanowi odsetek katolików uczęszczających na niedzielną Eucharystię w odniesieniu do ogólnej liczby zobowiązanych, a communicantes to wyrażona w odsetkach grupa wiernych przystępujących również do Komunii Świętej. W niedzielę Polacy najchętniej uczęszczają na poranne Msze Św. między godz. 8.00 a 11.00, a w badanym roczniku 2016 – obecność w tym dniu na Eucharystii wyniosła 36,7%. Tylko 16% przystąpiło do Komunii Świętej. Utrzymuje się niewielka tendencja spadkowa dominicantes – o 3,1 pkt. procentowego, a communicantes zachowuje stabilny charakter – spadek w granicach 1 pkt. procentowego. – Można zauważyć, że ludzie są coraz mniej otwarci na sferę duchową.

Jednakże niemal wszyscy Polacy czują się związani z katolicyzmem, co ukazuje względna stabilność trendów z ostatnich pięciu lat.

W 2015 r. nastąpił lekki wzrost procentowy osób uczestniczących w niedzielnej Mszy Świętej i przystępujących do Komunii Świętej. W 2016 r. odsetek osób praktykujących obniżył się – podsumował ks. Wojciech Sadłoń SAC.

Pierwszy raz analizie poddano nową jakość w życiu społecznym Kościoła, czyli obecność w mediach społecznościowych i internecie. – Jest to niezwykle ważna przestrzeń, w której Kościół powinien być – zauważyła dr hab. Monika Przybysz (UKSW). – O stronę internetową postarało się 55% parafii, 39% nie podjęło takiego wysiłku, natomiast 6% zdeklarowało rozpoczęcie procedury przygotowywania witryny. Diecezja katowicka ma największą liczbę parafialnych stron internetowych (86%), tuż za nią plasuje się diecezja warszawska (81%). Najsłabiej pod tym względem wypadają diecezje: radomska (35%) i kielecka (37%). Warto podkreślić, że przez 6 lat odsetek parafialnych stron w sieci wzrósł o 11%. W 2016 r. 17% parafii mogło się już pochwalić profilem na portalach społecznościowych, z czego najwięcej w diecezji płockiej (28%) i warszawsko-praskiej (28%). Profile należą do kapłanów, świeckich oraz ruchów religijnych, oazowych. Ks. dr hab. Józef Kloch (UKSW) przyznał, że aktywność w internecie jest ściśle związana z odpowiednią edukacją seminarzystów, od wielu lat niektóre seminaria mają cykliczne zajęcia informatyczne. 

W 2016 r. działało w Polsce 2400 poradni rodzinnych (pomocą służyło ok. 1000 duszpasterzy i 3700 doradców), łącznie ponad 100 000 osób skorzystało z ich pomocy.

Marta Kowalczyk

mak