W Ewangeliach synoptycznych wymieniany, jako jeden z dwunastu uczniów Chrystusa. Jan Ewangelista o nim nie wspomina, pisze za to o Natanaelu, co prawdopodobnie oznacza, że chodzi o tę samą osobę. Pierwsze imię – Bartłomiej, oznacza “syn Tolmaja”, natomiast drugie – Natanael, “Bóg dał”, więc jego polskim odpowiednikiem mógłby być Bogdan.

Nie ma pewności, ale prawdopodobnie to podczas jego wesela Chrystus dokonał cudu, przemieniając wodę w wino. Przemawia za tym informacja, że pochodził z Kany Galilejskiej. Do Jezusa przyprowadził go Filip, który mógł być jego przyjacielem i dobrze go znał – Bartłomiej jest wymieniany zaraz po nim, w spisie apostołów. Co ciekawe nie miał on dobrego zdania o mieszkańcach Nazaretu. Zakomunikował to, kiedy usłyszał o Chrystusie. Dopiero kiedy okazało się Jezus dogłębnie go zna, choć wcześniej przecież go nie spotkał, uwierzył Jemu i w Niego. Żydzi nie uważali Nazaretu na miejsce, z którego mógłby pochodzić Mesjasz, a jednak tak właśnie się stało. Tę sytuację można także odczytywać, jako wyraz wolności Boga, Jego działań, których się nie spodziewamy, które wydają się nam nie takie, jakie moglibyśmy sobie wyobrażać.

Niestety o św. Bartłomieju wiadomo niewiele. Św. Euzebiusz, który w Indiach odnalazł Ewangelię św. Mateusza, uważa że to właśnie Natanael ją tam zaniósł. Zgadza się z nim św. Hieronim. Z kolei św. Rufin i Mojżesz z Horezmu są zdania, że św. Bartłomiej głosił naukę Chrystusa w Etiopii. Inny pogląd ma na ten temat Pseudo-Hieronim, uważa że swoją misję Natanael prowadził w Arabii Saudyjskiej. Niektórzy twierdzą, że działał wśród Partów i w Mezopotamii.

Jeden z apokryfów opowiada o jego śmierci. Według dokumentu, apostoł ewangelizował ludność Armenii. Niestety na rozkaz króla został pojmany, ukrzyżowany i ścięty. Wieść o tym, że został obdarty ze skóry, pochodzi prawdopodobnie od św. Izydora, biskupa Sewilli. To dlatego, na przedstawieniach ikonograficznych, atrybutem apostoła jest najczęściej jego własna skóra oraz nóż. Św. Bartłomiej, dzięki tej legendzie, stał się patronem rzeźników, introligatorów i garbarzy. Zginął ok. roku 70.

By Giovanni Battista Tiepolo, wikimedia.com

Kyrie eleison, Chryste eleison, Kyrie eleison.
Chryste, usłysz nas, Chryste, wysłuchaj nas.
Ojcze z nieba, Boże, zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata, Boże,
Duchu Święty, Boże,
Św. Trójco jedyny Boże,
Św. Maryjo, módl się za nami.
Królowo Apostołów,
Królowo Męczenników,
Święty Bartłomieju, Apostole,
Święty Bartłomieju, otwarty na głos prawdy,
Święty Bartłomieju, prawdziwy Izraelito,
Święty Bartłomieju, wyznający Bóstwo Syna Bożego,
Święty Bartłomieju, powołany na ucznia przez Jezusa,
Święty Bartłomieju, wybrany apostołem,
Święty Bartłomieju, uczestniku cudownego połowu ryb,
Święty Bartłomieju, pełen wiary i pobożności,
Święty Bartłomieju, nieustannie zjednoczony z Bogiem,
Święty Bartłomieju, przepojony miłością Boga i bliźniego,
Święty Bartłomieju, wzorze gorliwości apostolskiej,
Święty Bartłomieju, głosicielu Dobrej Nowiny,
Święty Bartłomieju, Apostole różnych ludów,
Święty Bartłomieju, kolumno Kościoła świętego,
Święty Bartłomieju, prześladowany dla Ewangelii,
Święty Bartłomieju, męczenniku za wiarę Chrystusową,
Święty Bartłomieju, krzyżowany na wzór Chrystusa,
Święty Bartłomieju, wierny Chrystusowi aż do śmierci,
Święty Bartłomieju, patronie różnych zawodów,
Święty Bartłomieju, opiekunie podróżnych,
Święty Bartłomieju, orędowniku nasz przed Bogiem,
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.

Módl się za nami święty Bartłomieju. Abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych.

Módlmy się: Wszechmogący Boże, utwierdź w nas szczerą wiarę, która łączyła świętego Bartłomieja z Twoim Synem, i spraw za jego wstawiennictwem, aby Twój Kościół stał się dla wszystkich narodów sakramentem zbawienia. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

/wj