Instytut Nauk Teologicznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego wydał broszurę ,,Zanim odejdziesz… Kilka słów do osób rozważających wystąpienie z Kościoła katolickiego”. Ma ona być impulsem do ostatecznego przemyślenia swojej decyzji. Autorami publikacji są wykładowcy Wydziału Teologii KUL.

Jak wskazują autorzy, publikacja „Zanim odejdziesz” powstała jako odpowiedź na potrzeby duszpasterskie wobec zwiększonego w ostatnim czasie zainteresowania kwestią wystąpienia ze wspólnoty Kościoła katolickiego. Wzmożone odejścia z Kościoła nasiliły się w październiku 2020 roku, kiedy to Trybunał Konstytucyjny orzekł niezgodność z Konstytucją przepisu pozwalającego na dokonanie aborcji w przypadku, gdy badania prenatalne wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu. Miały wtedy miejsce liczne protesty, głównie skoncentrowane wokół kościołów i nawoływania do wystąpień ze wspólnoty wiernych.

Podczas konferencji prasowej organizowanej przez Katolicką Agencję Informacyjną książkę zaprezentował rektor KUL, ks. prof. dr hab. Mirosław Kalinowski wraz z Dziekanem Wydziału Teologii - ks. prof. dr. hab. Przemysławem Kantyką oraz dr. hab. Mirosławem Wyrostkiewiczem, wykładowcą w Katedrze Teologii Liturgii. Profesorowie zaznaczyli, że broszura nie ma wymienionych autorów ponieważ w pracach nad książką brał udział ogromy zespół ludzi.

Książka zawiera krótkie uzasadnienie wiary katolickiej i wymienia powody dlaczego warto we wspólnocie Kościoła zostać pomimo wątpliwości. Następnie przedstawia osobiste i społeczne konsekwencje złożenia aktu apostazji, opisuje jak wygląda proces wystąpienia oraz jakie są możliwości powrotu. Argumentem za pozostaniem w Kościele według autorów jest też sama procedura wystąpienia.

,,Brakowało do tej pory krótszej, podręcznej informacji na temat, dlaczego warto pozostać w Kościele, oraz dlaczego trzeba to przemyśleć oraz tego czym jest apostazja i jakie konsekwencje osobiste, społeczne, rodzinne wiążą się z podjęciem takiego kroku’’ - mówił na konferencji prasowej prof. Przemysław Kantyka. 

Publikacja ma służyć duszpasterzom, parafiom i przede wszystkim samym zainteresowanym odejściem z Kościoła. Podczas konferencji prasowej prezentującej broszurę, autorzy podawali najczęstsze przyczyny opuszczania Kościoła. Od zawsze były widoczne przypadki osób, które poprzez apostazję chciały sformalizować swój wieloletni brak przywiązania do Kościoła. Ostatnie akty apostazji mają jednak bardziej emocjonalny wydźwięk i stają się niekiedy manifestacją poglądów. ,,Zauważalny wzrost liczby osób, które przychodziły z aktami apostazji, już wydrukowanymi z Internetu, nastąpił w 2020 roku. Można to skojarzyć z narastającymi protestami ulicznymi oraz pewną akcją medialną, którą pewne środowiska podejmowały’’ – powiedział podczas promocji książki ks. prof. Przemysław Kantyka. Brak poparcia dla prezentowanej przez Kościół wizji moralności, osobisty uraz wobec osób duchownych, grzechy obecne w Kościele i niekorzystny przekaz medialny, to niektóre czynniki napędzające proces odrzucania Kościoła.

Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego, który zajmuje się zbieraniem statystyk i wyliczeniami dotyczącymi życia Kościoła, obecnie nie dysponuje aktualnymi danymi dotyczącymi apostazji. Ostatnie dane dotyczą 2010 roku, kiedy to z Kościoła katolickiego odeszło w ciągu całego roku 459 osób. W kolejnych latach statystyki na ten temat nie były kontynuowane z powodu „niewielkiej skali zjawiska”, ale w  2020 roku w samej archidiecezji poznańskiej odnotowano 370 takich przypadków. Z inicjatywy lewicowych polityków powstała strona licznikapostazji.pl, na której obecnie jest ponad 2700 zgłoszonych apostazji. Aby takiego zgłoszenia dokonać należy przedstawić dokument potwierdzający wystąpienie z Kościoła, którym jest świadectwo chrztu z odnotowanym zgłoszeniem deklaracji o wystąpieniu z Kościoła. Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego na nowo podjął się zliczenia aktów apostazji od 2010 roku jednak wyniki jeszcze nie zostały opublikowane.

 „Zanim odejdziesz” na pewno nie będzie magiczną receptą na liczne porzucenia wspólnoty Kościoła, nie na wszystkie przypadki. Większa część apostatów raczej nie zainteresuje się tą pozycją. Podejmując taką decyzję szuka się raczej potwierdzeń jej słuszności. Książka może być jednak dużą pomocą dla duszpasterzy stykających się osobami rozważającymi odejście z Kościoła. Często w przestrzeni publicznej można zetknąć się z fałszywymi informacjami o procesie apostazji i jego konsekwencjach, np. że apostata na pewno nie zostanie zbawiony lub że w ten sposób „anuluje się” chrzest święty. Publikacja zgrabnie systematyzuje informacje, nie ucieka od omówienia samego procesu dokonania apostazji, nie straszy konsekwencjami, ale przedstawia spokojne i czułe podejście do człowieka, który rozważa odejście i do tego, który już tę decyzję podjął.

Jeżeli proboszcz przeprowadzi rozmowę z parafianinem wyrażającym chęć złożenia apostazji, używając jako pomocy i inspiracji broszury „Zanim odejdziesz”, z pewnością będzie to okazja do naprostowania skrzywionego obrazu Kościoła. „Jednak bez względu na to jaką podejmiesz decyzje, wiedz, że Bóg i Kościół będą Cię zawsze kochać (…) zawsze będziemy gotowi na Twój powrót do pełnej jedności z Kościołem katolickim” – kończą broszurę autorzy.

/eb, mwż