Nagroda im. Ks.dr Bolesława Domańskiego przyznana Stowarzyszeniu Odra-Niemen w 2016 roku, bardzo nas wzruszyła. To chyba jedyne wyróżnienie, które w całości oddaje naszą codzienną pracę i specyfikę działań. Zostaliśmy docenieni za pracę organiczną realizowaną w duchu Pięciu Prawd Polaków. Te Prawdy oraz osoba samego Patrona, Księdza Bolesława Domańskiego, patrioty, społecznika, kapelana polonijnych środowisk wpisuje się we wszystko co od 10 lat cale środowisko naszej organizacji wykonuje. „Co dzień Polak Narodowi służy, to jedna z Pięciu Prawd Polaków, która dla nas jest codziennym motto.

Zbudowaliśmy struktury i środowisko i służymy polskiemu Narodowi, przekraczając granice i będąc aktywnym w czterech głównych obszarach.

Pierwszym z nich jest podtrzymywania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, kulturowej. Realizujemy tu działania poprzez stałą współpracę ze środowiskiem kombatanckim w kraju i poza jego granicami. Opieramy się o doświadczenie, postawy kombatantów I i II Konspiracji, Sybiraków, ale też środowiska Solidarności i Solidarności Walczącej. Kultywujemy w praktyce sztafetę pokoleń, a jej najbardziej praktycznym wyrazem jest ogólnokrajowa akcja Rodacy-Bohaterom.  To akcja związana z pamięcią o pokoleniu bohaterów naszej wolności, z bezpośrednim dostarczaniem im darów, listów, życzeń. Zadanie trwa stale od 2010 roku i jest realizowane poprzez współpracę koordynatorów w całym kraju, w dużych miastach i tych najmniejszych. To nasz flagowy projekt, który mocno się rozrósł, a skala rozwoju projektu jest znaczna: organizacja integracyjnych pobytów kombatantów, Sybiraków z kraju i zagranicy, renowacja kwater wojskowych w Polsce i poza granicami, nagrywanie relacji świadków historii, produkcja dokumentów filmowych, albumów, wystaw, a następnie promocja zebranych materiałów i doświadczeń.

Młodzi ludzie poprzez świetne relacje, oparte o zaufanie ze środowiskiem kombatantów I i II Konspiracji, z Powstańcami Warszawskimi, rodzinami weteranów, Sybirakami, środowiskiem Solidarności, w kraju i poza jego granicami, skutkują docieraniem do wielu materiałów rodzinnych, relacji, wiedzy bezpośredniej, która jest zbierana i przerabiana na różne przekazy – etiudy filmowe, tematyczne strony internetowe, albumy, wystawy, prezentacje. Wszystkie te wytwory pracy zostają pokazywane w przestrzeni publicznej, na festiwalach, podczas wydarzeń i prowadzonych lekcji w wielu szkołach, w całym kraju.   

Ważną częścią aktywności społecznej Stowarzyszenia Odra-Niemen jest inspirowanie, wspomaganie i prowadzenie wszechstronnej współpracy Polonii oraz Polaków z zagranicy z Ojczyzną w wielu dziedzinach. Obecnie ściśle współpracujemy z polskimi środowiskami (szkoły, punkty szkolne, parafie, związki Polaków, Uniwersytety III Wieku, organizacje młodzieżowe) w wielu krajach: Litwa, Łotwa, Ukraina, Białoruś, Kazachstan, Mołdawia, Rumunia, Czechy (Zaolzie), Wielka Brytania i Nowa Zelandia. Organizujemy edukacyjne pobyty dla najmłodszych „Wakacje z historią”. Prowadzimy letnie szkoły młodych liderów polonijnych, realizujemy projekty dla polskich nauczycieli, samorządowców i działaczy, wspieramy seniorów. Prowadzimy także akcje pomocowe dla tych środowisk.

Ostatni dział to wspieranie powstawania i rozwoju organizacji pozarządowych opartych o patriotyzm, polską historię, współpracę z Polakami ponad granicami. Razem z przyjaciółmi włączamy się w budowę społeczeństwa obywatelskiego. Przez 10 lat pracy, dzięki akcji Rodacy-Bohaterom nawiązaliśmy wiele ważnych relacji z organizacjami pozarządowymi, z racji naszych doświadczeń, budowania mostów współpracy, staliśmy się nieformalnym liderem wielu grup. Włączamy mniejsze i większe środowiska we wspólne działania, jesteśmy patronem wielu wydarzeń, wspieramy merytorycznie zwłaszcza te najmniejsze ośrodki i wspólnie pracujemy na rzecz naszej Ojczyzny.

Stowarzyszenie Odra-Niemen od 2009 roku zbudowało strukturę złożoną z 6 oddziałów (Białystok, Poznań, Kraków, Lublin, Opole, Lwów). Mamy ponad 300 stałych członków, w tym 30 członków honorowych oraz liczną grupę wolontariuszy. Realizujemy razem ponad 60 projektów rocznie, co daje średnio 5 zadań w miesiącu, a zadania trwają od kilku dni do kilku miesięcy. Mamy zatem pewność, że faktycznie co dzień jako Polacy służymy Narodowi.

Ilona Gosiewska

/md