12-14 marca w Ośrodku Konferencyjno – Rekolekcyjnym Archidiecezji Łódzkiej w Porszewicach odbyły się Rekolekcje Wielkopostne Rady Głównej Katolickiego Stowarzyszenia “Civitas Christiana”. Poprowadził je ks. dr Dariusz Wojtecki, krajowy asystent kościelny Stowarzyszenia. “Skrępowane serce. Przypadki starszego brata”, a więc przypowieść o synu marnotrawnym stała się kanwą rozważań w czasie pięciu konferencji.
Prowadzący zaproponował, aby rekolekcje były operacją na otwartym, skrępowanym sercu. My przyjęliśmy rolę pacjenta. Celem operacji było uwolnienie serca starszego brata i dojście do serca ojca. Starszy brat i syn marnotrawny, jego powrót do domu ojca po tym, jak roztrwonił majątek. Skąd w nas pokusa wchodzenia w buty starszego brata i krytykowanie młodszego, marnotrawnego?
Św. Paweł w Liście do Rzymian pisał, że wszyscy zgrzeszyli i pozbawili się chwały Bożej. A chwałą Boga jest człowiek wierzący. Zostaliśmy przeznaczeni do oglądania chwały Bożej i udziału w niej. – Człowieka nie można zrozumieć bez Chrystusa – powiedział Jan Paweł II. Nie możemy więc mieć tożsamości żebraka, który prosi o okruchy ze stołu. To śmierć Chrystusa zburzyła mur oddzielający nas od chwały Bożej. Formacja rodzi formy duchowości, które można zbudować idąc w głąb siebie. Trzeba jednak uruchomić w sobie wewnętrzną odwagę. Pozwolić na krytykę najbardziej obiektywną, by Duch Św. nas upomniał. To coś więcej niż sumienie. Słowo Boże natchnione, święte powinno nas poruszać. Pierwszym człowiekiem, który odbył rekolekcje był Nikodem. Rozerwał to, co krępowało jego serce. Po spotkaniu z Jezusem wyruszył w drogę w kierunku światła. Nawrócił się do Boga, który jest łaskawy i miłosierny. Temu służą rekolekcje. Odejściu od narracji, która nam szkodzi. Bo istotą chrześcijaństwa jest miłość, a przez miłość człowiek ma wrócić do serca Boga.
Ks. dr Wojtecki zdefiniował wolność – która jest w sercu. Człowiek może pozostać wolny, choć rzeczywistość zewnętrzna zniewala. Serce musi być wolne na spotkanie z Bogiem. Wolnego serca nie da się zwieść ani uwieść. Na ile sami się godzimy na obietnicę szczęścia, poddajemy się uwodzeniu? Ale winy nie bierzemy na siebie. Obiecać coś, czego pragnie drugi człowiek, który pragnąc obietnicy sam podsuwa przynętę. Widoczne jest to szczególnie w relacjach mężczyzna – kobieta, gdy szczęście jest równoznaczne z przyjemnością. Stąd problemy z niewłaściwym przeżywaniem erotyzmu. Serce krępuje to, co posiada i pragnie posiadać. Zniewolone serce nie pozwala wszystkiego dobrze zobaczyć. Nie pozwala cieszyć się miłością ojca wobec młodszego, marnotrawnego brata. Zniewolone serce starszego brata oczekiwało od ojca innej sprawiedliwości. Gdyby młodszy dostał lanie… Ale Bóg nie chce wyznawców o ciasnym rozumie i skrępowanym sercu. Zgódźmy się na terapię, jaką zaproponował Jezus, który wg Ewangelii św. Mateusza posyłał Apostołów jak owce między wilki. Mamy głosić prawdę w sposób otwarty, mądry i bez uników lawirując między pułapkami zepsutego świata a sekciarską pobożnością.
– Podejmujmy pracę z emocjami – nawoływał rekolekcjonista. Zbyt dużo miejsca poświęcamy oburzeniu. To nasze czarne złoto. Wtedy wchodzimy w rolę starszego brata. Mieć rację – to zawsze jest najfajniejsze. Niestety emocje potrafią wyprowadzić na manowce. W kontekście wolności chore serce w przeciwieństwie do skrępowanego nie szuka swego.
Ks. dr Dariusz Wojtecki analizował też pragnienie władzy. Pojawia się wtedy bowiem iluzja, że szuka się dobra wspólnego. Niewielu to się udaje, bo to ukryte szukanie swego. Pragnienie władzy dotyka jednak każdego z nas i każdy musi się z tym zmierzyć. Jej pragnienie zniekształca też życie wierzących i Kościoła. Ludziom się wydaje, że bez niej nie potwierdzą siebie, własnej tożsamości. Ale Bóg nie chce władzy nad światem. Wspaniałomyślny Bóg od nas wymaga wspaniałomyślności. Na czym polega więc wolność? Niech decyduje o tym każdy, w kontekście swego powołania do świętości.
Tymczasem środowiska chrześcijan idą na wojnę, co oznacza postawę konfrontacyjną. Nawiązują przy tym do Chrystusa wypędzającego kupców z świątyni. Nie potrzeba jednak wypowiadać wojny a nawiązać życzliwy dialog z resztą świata. Papież Franciszek mówi wtedy o radykalizmie miłosierdzia. Nie wchodźmy w styl chrześcijańskiego radykalizmu. A poprzewracane w świątyni stragany są znakiem, że relacji z Bogiem nie można kupić. Nie stawajmy przed Bogiem jak klienci, ale jak domownicy, z otwartym sercem. Nie z zaciśniętymi pięściami. – Po tych rekolekcjach zwalczmy starszego brata, który jest w nas – przekonywał kapłan.
– Otwórzcie drzwi Chrystusowi – nauczał Ojciec Święty Jan Paweł II. – Słyszymy to również od papieża Franciszka – mówił rekolekcjonista zwracając uwagę na książkę ,,Otwieranie drzwi. Rozmowy o kościele i świecie’’ – wywiad – rzekę, który przeprowadził francuski socjolog Dominik Wolton. Publikacja ukazała się w 5. rocznicę pontyfikatu.
A w przypowieści o synu marnotrawnym jedyną stałą wartością jest miłość ojca do synów. Do tego, co sztywno trzymał się zasad i do tego, który w swej pysze błądził. Kościół jako wspólnota potrzebuje nawrócenia. Czas rekolekcji przyczynił się do uwolnienia naszych serc. Powinniśmy przywołać miłość, a nie trwać w poprawności chrześcijańskiej. Doświadczyć miłości Boga Ojca, nie poprawności bycia w Kościele. Bo Bóg jest miłością, która nas dotyka.
Ks. dr Dariusz Wojtecki został mianowany krajowym asystentem kościelnym Stowarzyszenia w czasie zebrania plenarnego Konferencji Episkopatu Polski 13- 14 października 2017 r. Jest kapłanem archidiecezji białostockiej, doktorem teologii, kanonikiem gremialnym Białostockiej Kapituły Metropolitalnej. Absolwent Papieskiego Uniwersytetu Świętego Krzyża w Rzymie – studia specjalistyczne w zakresie katolickiej nauki społecznej. Zajęcia dydaktyczne prowadzi z katolickiej nauki społecznej, socjologii rodziny, polityki społecznej i prorodzinnej. Pełni funkcję dyrektora Biblioteki Archidiecezjalnego Wyższego Seminarium Duchownego w Białymstoku, jest archidiecezjalnym duszpasterzem przedsiębiorców i pracodawców oraz asystentem kościelnym Oddziału Okręgowego Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” w Białymstoku. Ks. dr Wojtecki jest również konsultantem Miesięcznika „Civitas Christiana” oraz członkiem redakcji kwartalnika „Społeczeństwo”.
Anna Staniaszek
fot. M. Kluczyński
as/mk