Pół wieku historii i co dalej? – takie pytanie postawiono przed uczestnikami debaty poświęconej aplikacji założeń Soboru Watykańskiego II, która odbyła się 25 stycznia w auli Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu.

W dyskusji wzięli udział abp Józef Kupny – metropolita wrocławski, Tomasz Nakielski – przewodniczący Katolickiego Stowarzyszenia “Civitas Christiana” oraz ks. prof. Stanisław Skobel – redaktor naczelny dwumiesięcznika Społeczeństwo. Prelegenci zgodzili się, że Sobór Watykański II miał pomóc Kościołowi opowiedzieć o sobie dzisiejszemu światu niejako na nowo, za pomocą współcześnie rozumianych środków wyrazu, języka, inkulturacji i dialogu.

– Istnieje jednak pewna słabość w odczytywaniu tego, co poprzez Sobór Kościół chciał powiedzieć o sobie – zauważył abp Kupny. W ocenie metropolity wrocławskiego, aplikacja soborowych założeń odbyła się dotychczas głównie na poziomie literalnym, prawnym, w mniejszym stopniu na płaszczyźnie duchowej. Jest więc jeszcze wciąż sporo do zrobienia, lecz jak powiedział abp Kupny, gdy wietrzymy, to otwieramy okno i je zamykamy, tymczasem podczas soboru chodziło o coś znacznie poważniejszego. Pasterz wrocławskiego Kościoła zwrócił uwagę na istotę eklezjologii soborowej i podkreślił rolę teologów. – Socjolog religii nie musi wcale być człowiekiem wierzącym. Teolog natomiast musi potrafić uklęknąć przed Panem Bogiem, musi mieć świadomość pracy na służbie wiary, inaczej może się pogubić i odejść od jej istoty – przestrzega hierarcha.

Najlepszym świadectwem ciągłego wypełniania Vaticanum II, zdaniem ks. prof. Skobla, jest pontyfkat Ojca Świętego Franciszka. – To papież, który czuje Kościół i oddycha duchem Soboru – stwierdził ks. Skobel. Redaktor Społeczeństwa dodaje, że z jego doświadczenia Kościoła w różnych krajach, gdzie założenia soborowe zostały w znacznym stopniu przyjęte, wynika rozwój doktryny społecznej. – Bywa natomiast, że polscy politycy powołują się na nauczanie społeczne Kościoła dla uzasadnienia swoich racji, niestety ich interpretacja często jest błędna, co wynika ze słabej znajomości tej dziedziny – stwierdza ks. Skobel.

Słowem-kluczem w debacie soborowej był dialog. Przewodniczący “Civitas Christiana” Tomasz Nakielski zwrócił uwagę na zagrożenie rozmycia czy wręcz zatracenia własnej tożsamości kosztem dialogu ze światem. Jego zdaniem, ów dialog wninien być nade wszystko prowadzony w prawdzie. – Zapomnieliśmy trochę o Kościele wojującym – we wciąż toczącej się walce dobra ze złem, stwierdził Tomasz Nakielski.

Soborowa myśl oscylowała wokół znaków czasu, jakie Kościół powinien rozpoznać. Tomasz Nakielski zauważył, że Vaticanum II stanowi historyczny głos Kościoła, który wciąż pozostaje aktualny. Wśród obecnych wyzwań w misji apostolskiej abp Józef Kupny wylicza dążenie do równości, migrację, demokratyzację życia czy brak równowagi pomiędzy rozwojem materialnym a duchowym. Na koniec ks. prof. Skobel przypomniał, że Kościół jest nie tylko instytucjonalny, ale nade wszystko Chrystusowy i ożywiany nieustannie mocą Ducha Świętego.

Debata wokół Soboru Watykańskiego II została zorganizowana przez wrocławski Oddział Okręgowy Katolickiego Stowarzyszenia “Civitas Christiana” i Obserwatorium Społeczne. Wydarzeniu towarzyszyła prezentacja nowości wydawniczej “Atlas Historyczny Soboru Watykańskiego II” Instytutu PAX. Patronat medialny nad konferencją objął Miesięcznik Civitas Christiana.

tekst / fot. Marcin Kluczyński

mk