Jednym z najważniejszych wydarzeń, jakimi żyje obecnie Kościół, jest niewątpliwie Synod. Tzw. proces synodalny jest związany z XVI Zgromadzeniem Biskupów, zainaugurowanym 10 października 2021 roku przez papieża Franciszka w Watykanie. Jego wiodącym hasłem są słowa: „Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo i misja”.

Po raz pierwszy Synod obejmuje trzy fazy: lokalną, kontynentalną i powszechną. Są one rozciągnięte czasowo – od października 2021 do października 2023 roku. Konsultacje na poziomie diecezjalnym potrwają do sierpnia 2022 roku. Wiemy, że droga synodalna jest wyboista. Na rozmijanie się tej niemieckiej z prawdami wiary katolickiej zwrócił uwagę m.in. abp Samuel Aquila z Denver w USA. Przesłał on list do przewodniczącego Niemieckiej Konferencji Biskupów, bp. Limburga Georga Bätzinga, w którym podkreślił podważanie, a nawet odrzucanie depozytu wiary. Z pewnością Synod, niezależnie od różnych perturbacji, będzie miał znaczenie dla całego Kościoła – również w odniesieniu do społecznego wymiaru wiary. Dlatego w pierwszym numerze kwartalnika „Społeczeństwa” z 2022 roku kwestie synodalne są tematem wiodącym.

„Przedstawiony w czasopiśmie dorobek – wyjaśnia redaktor naczelny, ks. prof. Bogusław Dróżdż – związaliśmy tytułem: Idźmy razem! – wyzwanie na nowe czasy. Do bycia razem wzywa nas to wszystko, co kryje się pod kościelnym rozumieniem pojęcia «synodalność». Do podążania razem w nowe czasy nawołuje nas również obecna sytuacja geopolityczna, skupiająca uwagę na wojnie za naszą wschodnią granicą”.

Warto w tym miejscu dodać, że kolejny numer kwartalnika „Społeczeństwo” będzie poświęcony właśnie tak aktualnej problematyce wojny i pokoju.

Czy synodalność Kościoła jest na dzisiejsze czasy? Takie fundamentalne pytanie zadali autorzy jednego z artykułów – ks. Andrzej Proniewski i Mateusz Anikiej. Tekst jest swego rodzaju kompendium wiedzy o idei synodalności. Czytelnik może poznać etymologię słowa, źródła biblijne i patrystyczne, perspektywę historyczną od pierwszych wieków chrześcijaństwa przez Sobór Watykański II aż po obecne XVI Zgromadzenie Ogólne Synodu Biskupów, które potrwa do 2023 roku. Nie zabrakło zatem mocnego odniesienia do teraźniejszości z niezwykle ważną konkluzją:

„Synodalność Kościoła ma głębokie zakorzenienie w tradycji biblijnej i patrystycznej. Pasterze Kościoła, na czele z każdorazowym następcą św. Piotra, widzieli w jej praktykowaniu szansę na odnowę jedności eklezjalnej w posłuszeństwie Duchowi Świętemu. Kluczowym elementem, o którym zapomina się niekiedy w obecnych czasach, jest fakt, że u podstaw jedności Kościoła znajduje się prymat Piotra i jego następców nadany przez Jezusa Chrystusa. Tylko synodalność budowana na fundamencie jedności z widzialną głową Kościoła może mieć ubogacający charakter i tylko wtedy może być drogą Kościoła trzeciego tysiąclecia. W innym wypadku nie jest to synodalność, czyli kroczenie razem, ale przepełnione egoizmem nieposłuszeństwo Chrystusowi, szkodzące jedności wspólnoty i jej wzajemnemu, komplementarnemu budowaniu”.

Oczywiście, oprócz cytowanego artykułu, w numerze odnajdziemy katalog tekstów, w których analizowana jest synodalność w różnych wymiarach i kontekstach życia eklezjalnego. Zważywszy na wagę głównego tematu i sposób jego realizacji warto dołączyć ten numer „Społeczeństwa” do spisu lektur obowiązkowych na najbliższy czas. Zwłaszcza że jak zwykle nie zabrakło omówienia włoskiej myśli społecznej autorstwa ks. prof. Grzegorza Sokołowskiego, tekstów odnoszących się do aktualnych problemów społecznych czy recenzji publikacji, po które warto sięgnąć.

Materiał z kwartalnika "Civitas Christiana" nr 3 | lipiec - wrzesień 2022  

/em