13 września 2018 r. w Auli Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach odbyła się uroczystość wręczenia 45. Śląskiej Nagrody im. Juliusza Ligonia. To najstarsza regionalna nagroda w Polsce, przyznawana od 1963 r. przez Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”.

Patron nagrody, Juliusz Ligoń (1823-89) był kowalem, pisarzem ludowym i działaczem społeczno-narodowym z ziemią śląską związany od urodzenia. Otwarty na potrzeby innych, prowadził m.in. działalność oświatową, dbał o krzewienie języka polskiego i czytelnictwa na Śląsku.

Do laureatów dotychczas nagrodzonych należą m.in.: abp Alfons Nossol, Wojciech Kilar, prof. Jan Miodek, prof. Marian Zembala, zespół „Śląsk”, Franciszek Pieczka czy Henryk Jan Botor. Tegoroczna gala wpisuje się w obchodzony w 2018 r. jubileusz 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.

Na uroczystości obecni byli znamienici goście, w tym: abp Senior Damian Zimoń, bp pomocniczy archidiecezji katowickiej Grzegorz Olszowski, abp Senior archidiecezji wrocławskiej Marian Gołębiewski, duchowny ewangelicki Paweł Anweiler. Przybyli także członkowie Oddziału Okręgowego w Opolu z jego przewodniczącą, Aliną Kostęską.

Nagroda przyznawana jest za istotny wkład w rozwój życia społecznego, kulturalnego i artystycznego oraz naukowego ziemi śląskiej, w tworzenie jej historii oraz za kształtowanie rzeczywistości w duchu idei głoszonych przez patrona Nagrody. Zgodnie z tym duchem tegorocznymi laureatami zostali:

• dr Joanna Jurgała-Jureczka – za entuzjazm i konsekwencję wkładane w promocję chrześcijańskich, patriotycznych i humanistycznych wartości wyrażanych w pisarstwie Zofii Kossak;
• Alfred Bujara – za niestrudzoną promocję godności pracowników, autentyczną pracę na rzecz dobra wspólnego, troskę o zachowanie świątecznego charakteru oraz prawnej ochrony niedzieli i świąt;
• Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu w 50-lecie odnowienia struktur akademickich – za twórczy wkład i edukacyjny wysiłek w kontynuację kilkusetletniej tradycji kształcenia teologicznego we Wrocławiu w służbie Bogu i Kościołowi.

Laudację na temat aktywności dr Joanny Jurgały-Jureczki wygłosił członek Kapituły Nagrody dr hab. Marek Rembierz.

Podkreślił, że laureatka odkrywa w swych publikacjach kulturę Śląska w różnych wymiarach; pisze z szacunkiem dla słowa – jej prace czyta się z wielkim zainteresowaniem.

W 1999 r. obroniła doktorat u prof. Krystyny Heski-Kwaśniewicz (także obecnej na sali). Doktor Jurgałę-Jureczkę cechuje pasja, entuzjazm oraz wiedza; pokazuje przenikanie twórczości Kossak do kultury współczesnej. Jest zafascynowana tą autorką, którą promuje podczas spotkań z czytelnikami w całej Polsce. W tym roku była gościem w wielu oddziałach Stowarzyszenia – okazją ku temu stała się 50. rocznica śmierci pisarki. Warto podkreślić, że swój kontakt ze Stowarzyszeniem laureatka rozpoczęła od Oddziału Okręgowego w Opolu. Sama wyróżniona dziękowała za uhonorowanie jej tą ważną dla Śląska nagrodą. „Żyję z pasją i entuzjazmem” – podsumowała.

Laudację na cześć Alfreda Bujary wygłosiła prof. dr hab. Aniela Dylus z UKSW w Warszawie. Podziękowała Kapitule Nagrody za trafność wyboru. Wskazała na wieloletnie starania laureata o przywrócenie świątecznego charakteru niedzieli i tym samym godności pracowników, szczególnie kobiet. Całkowity zakaz handlu w niedziele ma wejść w życie za 2 lata.

Laudatorka zwróciła uwagę na ciężką i konsekwentną pracę Alfreda Bujary, który na swej drodze zawodowej i społecznej często napotykał przeszkody w postaci wielkich koncernów niezgadzających się na wstrzymanie sprzedaży w niedziele. Efekty, które dziś obserwujemy, poprzedziła jego strategia małych kroków. Ważną cechą laureata jest zdolność łączenia ludzi, a nie ich dzielenia.

Wyróżniony nagrodą podziękował za docenienie jego pracy na rzecz wspólnego dobra i podkreślił, że mimo wszechobecnej krytyki ustawa o zakazie handlu w niedzielę nie osłabiła wskaźników ekonomicznych i zyskała wysoką akceptację społeczną. Jego pragnieniem jest zapis o wolnej niedzieli w polskiej konstytucji.

Nie tylko osoby zostały wyróżnione Ligoniowym laurem. W tym roku przyznano go także szacownej instytucji, jaką jest Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu. Laudator prof. dr hab. inż. Tadeusz Luty z Politechniki Wrocławskiej zwrócił uwagę na kilkusetletnią tradycję kształcenia teologicznego we Wrocławiu, które kontynuuje wspomniana placówka. Już w 1565 r. powołano seminarium duchowne, a w 1702 r. Akademię Leopoldyńską. Podstawę prawną działalno­ści Papieskiego Wydziału Teologicznego stanowi Deklaracja Kongre­gacji Pro Institutione Catholica z 1968 r., zgodnie z którą uczelnia kontynuuje działalność Wydzia­łu Teologii Katolickiej Uniwersytetu Wrocławskiego.

Laudator podziękował hierarchom kościelnym i studentom za kontynuowanie wspaniałej tradycji teologicznej.

Przypomniał, że na początku 2005 r. laur akademicki otrzymał Jan Paweł II w 50- lecie Jego habilitacji. Uczelnię reprezentował rektor ks. prof. dr hab. Włodzimierz Wołyniec, który podkreślił, że „przypadająca w tym roku 50. rocznica odnowienia struktur akademickich to owoc działania Boga; my mamy być tylko Jego współpracownikami”. Na zakończenie podziękował wszystkim ludziom dobrej woli budującym prestiż uczelni oraz Stowarzyszeniu za dostrzeżenie tej ważnej dla Śląska, ale i Polski, działalności.

Galę zakończył występ Chóru Młodzieżowego Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia w Gliwicach pod dyrekcją dr Joanny Pudlik, który odśpiewał pieśni patriotyczne (w tym Rotę) i religijne.

Tekst: Alicja Berger-Zięba

Foto: Alina Kostęsk

/mak