16 października w auli sesyjnej Starostwa Powiatowego w Gnieźnie, dokładnie w 37. rocznicę wyboru kardynała Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową, o samorządowych inicjatywach inspirowanych nauczaniem św. Jana Pawła II, dyskutowali przedstawiciele samorządów z Wielkopolski. Hasło tegorocznego forum brzmiało „Jan Paweł II – polskość wspólne dziedzictwo”.

Gospodarzem tegorocznego Forum była Starosta powiatu gnieźnieńskiego Beata Tarczyńska, która mówiąc o jego znaczeniu przywołała słowa Jana Pawła II, jakie skierował do samorządowców: „Siła państwa i jego rozwój zależy w dużej mierze od mądrej i sprawnej pracy samorządów – tak, aby wszystkim w domu ojczystym starczyło chleba i żeby nikt nie czuł się zapomniany”. Współorganizatorem Forum, podobnie jak w latach poprzednich, było Katolickie Stowarzyszenie ,,Civitas Christiana’’ Oddział Okręgowy w Poznaniu oraz Oddział w Gnieźnie.

Do Gniezna przyjechali przedstawiciele samorządów ze Środy Wielkopolskiej, Ostrowa Wielkopolskiego, Wolsztyna, Puszczykowa, Trzemeszna, Wągrowca, Czerniejewa, Witkowa, Łubowa, Niechanowa, Gniezna, obecni byli także przedstawiciele gnieźnieńskich szkół, organizacji pozarządowych, oraz duchowieństwo.

Historię i ideę Forum przybliżył Przewodniczący Oddziału Okręgowego Katolickiego Stowarzyszenia “Civitas Christiana” w Poznaniu Karol Irmler, zwracając szczególną uwagę w swym wystąpieniu na głębszy sens dziedzictwa Jana Pawła II – ,,Papieskie inicjatywy to nie tylko pomniki, honorowe obywatelstwo miast, nadawanie imienia wielkiego Polaka szkołom, ulicom czy placom; oprócz widzialnych pomników najważniejsze są jednak „papieskie inicjatywy”, poprzez, które kontynuowanie jest Jego dzieło czynienia dobra dla drugiego człowieka’’.

Tegoroczne Forum zostało objęte honorowym patronatem przez J.E. Księdza Arcybiskupa Wojciecha Polaka, Prymasa Polski oraz Marszałka Województwa Wielkopolskiego Marka Woźniaka. Nawiązywało tematycznie do 1050. rocznicy Chrztu Polski, a także do idei solidarności w nauczaniu Jana Pawła II. W tym roku przypada 35. rocznica wielkiego ruchu ,,Solidarności’’. Sensu tego, co się wówczas stało należy szukać głębiej niż tylko w polityce czy gospodarce. Należy szukać w sile ludzkiego ducha, a siła ludzkiego ducha wypływa z historii narodu, z doświadczeń wspólnoty dziejów, z kultury i tradycji. Warto było zatem przypomnieć tę wyjątkową duchową relację Jana Pawła II z polską historią zaczynającą się aktem Chrztu Polski, poprzez polskie dzieje prowadzące do tego „czasu solidarności”, kiedy tak mocno wybrzmiewały słowa o życiu w prawdzie, miłości, nadziei, przebaczeniu, poświeceniu, sprawiedliwości i miłosierdziu.

Forum obfitowało w niezwykle interesujące wystąpienia zaproszonych gości. Referat ,,Cywilizacyjno – kulturowe konsekwencje Chrztu Polski w myśleniu Jana Pawła II o Ojczyźnie” wygłosił prof. dr hab. Grzegorz Kucharczyk z Instytutu Historii PAN w Poznaniu. Nawiązał w swoim wystąpieniu do zbliżającej się 1050. rocznicy Chrztu Polski podkreślając nie tylko historyczny wymiar tego wydarzenia, stanowiącego początek dziejów Kościoła na ziemiach polskich, lecz również wskazując na duchowe i kulturowe konsekwencje Chrztu, przekładające się na całą historię Polski. Jan Paweł II doskonale tu rozumiał. Wiele papieskich wypowiedzi podczas pielgrzymek do Ojczyzny wskazywało na to duchowe dziedzictwo Chrztu, które wpływało i ukształtowało naszą historię i kulturę.

,,Jak na nowo odkryć i przywrócić „Skarb solidarności?”– odpowiedzi udzielał dr Michał Łuczewski z Centrum Myśli Jana Pawła II w Warszawie. Solidarność była największym ruchem społecznym w XX wielu. Nigdy przedtem, ani potem, tak wiele milionów wolnych ludzi nie zaangażowało się czynnie, żeby odmienić oblicze ziemi. Masowa mobilizacja społeczna, podkreślił dr Łuczewski, zaczęła się od pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski w 1979 roku, a potem rozwinęła się na fali strajków w następnym roku. Rewolucja polska była przede wszystkim rewolucją ducha, ale nie przeszła jednak do historii powszechnej. Skarb solidarności został utracony w wyniku stanu wojennego i jego konsekwencji. Jak go na nowo odkryć i przywrócić? Dr Michał Łuczewski zaprezentował 6 kroków, które należy zrobić, aby tego dokonać, a ideową i duchową podstawą jest i filozofia Karola Wojtyły (Osoba i czyn) i nauczanie Jana Pawła II.

Wprowadzenia do dyskusji dokonał Paweł Kwaśniak podejmując temat ,,Rodzina – Wspólnota – Samorząd”. Przedstawił także działania Centrum Wspierania Inicjatyw dla Życia i Rodziny w Warszawie, na które składają się między innymi: kampania społeczną „Rodzina ma głos!”, która zachęcała Polaków do świadomego oddania głosu na kandydatów, którzy z pełnym zaangażowaniem będą pracować na rzecz rodzin, przestrzegając zasad spisanych w certyfikacie „Samorządowca Przyjaznego Rodzinie”. Ważnym działaniem Centrum jest też akcja społeczna „Szkoła przyjazna rodzinie”. Już ponad 200 szkół w całej Polsce odebrało certyfikat, który jest dla rodziców znakiem, że w danej placówce wartości rodzinne są uznawane i będą oni wspierani w procesie wychowawczym. Najbardziej znanym i rozpoznawalnym działaniem Centrum są organizowane corocznie Marsze Dla Życia i Rodziny. W 130 miastach, w jednym terminie, organizowane są marsze, które promują małżeństwo, macierzyństwo i rodzinę.

W czasie dyskusji głos zabrali przedstawiciele samorządów. Burmistrz Środy Wielkopolskiej Wojciech Ziętkowski zaprezentował szereg ciekawych i nowatorskich rozwiązań na rzecz wspólnoty lokalnej i rodziny. Są to miedzy innymi: karta dużej rodziny, zatrudnienie kobiet w ciąży, darmowa miejska komunikacja, przedszkola i żłobki z minimalną odpłatnością. Działania te służą niewątpliwie integracji środowiska lokalnego, kształtowaniu etosu wspólnotowego i wzmacnianiu prawidłowego funkcjonowania rodziny.

Marlena Maląg, naczelnik Wydziału Edukacji i Sportu Urzędu Miasta Ostrów Wielkopolski, zaprezentowała ciekawą „inicjatywę papieską”, mianowicie „Stypendia im. Jana Pawła II Miasta Ostrów Wlkp.”, które mają charakter motywacyjny i uznaniowy, są przeznaczone dla uczniów szkół podstawowych oraz gimnazjalnych. Takie stypendia to przykład ,,żywych pomników’’, o które prosił kiedyś sam Jan Paweł II.

Dr Michał Łuczewski przedstawił kilka inicjatyw Centrum Myśli Jana Pawła II dotyczących ,,żywej pamięci” o solidarności w duchu nauczania Papieża Polaka. W czasie Forum pokazano wiele oddolnych inicjatyw inspirowanych nauczaniem Papieża Polaka, często podejmowanych tylko na gruncie lokalnym miasta, gminy czy powiatu. Wspólne spotkanie samorządowców i przedstawicieli organizacji pozarządowych stanowi doskonałą inspirację dla podejmowania różnych „inicjatyw papieskich”. Chodzi przecież o to, aby te wszystkie, pomniki, nazwy ulic, placów, szkół, nie były jedynie jednorazową akcją, ale inspiracją, a nawet zobowiązaniem do różnych działań ukazujących papieskie nauczanie i nieustannego odkrywania jego bogactwa.

Ewelina Goździewicz
/fot. Szymon Szczęsny

mk