W sobotę 21 października w Poznaniu odbyła się I Akademia Kultury Chrześcijańskiej, podczas której uczestnicy starali się odpowiedzieć na pytania, czym kultura chrześcijańska jest lub powinna być dzisiaj i jak chrześcijanie mogą współczesną kulturę chrystianizować. Wśród zaproszonych gości byli ks. dr hab. Andrzej Draguła, Mikołaj Kapusta, Klaudia Grabek i zespół stronaB.

Wydarzenie rozpoczął referat ks. dr hab. Andrzeja Draguły pt. „Jak katolicy mogą chrystianizować współczesną kulturę?”. Prelegent przedstawił dzieje inkulturacji chrześcijaństwa w różnych warunkach historycznych i kulturowych. Zauważył, że na przełomie XIX i XX wieku miało miejsce rozejście się dróg Kościoła i kultury europejskiej, co zaowocowało wzajemnym niezrozumieniem, a czasem wręcz wrogością. Czy katolicy powinni zatem pojednać się ze współczesną kulturą, muzyką, sztuką? Kard. Ratzinger pisał na przykład, że forma muzyki rockowej zupełnie nie odpowiada treści przesłania ewangelicznego. Istnieją wszakże liczne zespoły, które za pomocą tego gatunku starają się dotrzeć z Dobrą Nowiną do swoich słuchaczy. Może jednak lepszym rozwiązaniem jest tworzenie własnej kultury (inaczej nazywając kontrkultury), która jednocześnie będzie atrakcyjna i pociągająca dla osób niezwiązanych bliżej z wiarą? Ks. Draguła podał przykład pewnej rodziny zielonoświątkowców, która zorganizowała wesele bez tańców i alkoholu. Zamiast tego noc wypełniona była innymi rodzajami zabaw i konkursów, które okazały się niezwykle ciekawe i zajmujące.

Na powyższe pytania nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Przed katolikami stoją zatem dwie możliwości: inkulturacja, zakładająca głębokie wniknięcie w zastaną kulturę, lub kreacja własnej kontrkultury. Warto pamiętać, że chrześcijaństwo, które my odziedziczyliśmy jest Ewangelią, która wniknęła w tradycje antyczne oraz obyczaje ludów spoza limesu rzymskiego. W trakcie dyskusji po wykładzie księdza profesora podjęto również kwestię trzeciej drogi – umiarkowanej inkulturacji.

Po krótkiej przerwie odbyła się debata, w której oprócz pierwszego referenta wzięli udział także przedstawiciele kultury młodego pokolenia: Klaudia Grabek, wokalistka zespołu stronaB oraz Mikołaj Kapusta, autor videobloga DorbraNowina.net. Debatę poprowadził Piotr Ewertowski, członek Oddziału Okręgowego Katolickiego Stowarzyszenia “Civitas Christiana” w Poznaniu.

Zauważono, że istnienie czegoś takiego jak współczesny nurt sztuki chrześcijańskiej bywa kwestionowany. Mówi się raczej o muzyce czy innej formie sztuki tworzonej przez chrześcijan. Często te działania kulturalne są dla wielu odbiorców pierwszym kontaktem z wiarą i Kościołem. Zaproszeni artyści mogli opowiedzieć o ludziach, którzy dzięki ich twórczości mogli w mniejszym czy większym stopniu zbliżyć się do Boga, choć – jak żartobliwie zauważyli – nie tworzą swoich “list nawróconych”. Najtrudniejszym zadaniem jest uczynienie z tego pierwszego spotkania drogi do głębszej relacji z Chrystusem i zgromadzoną wokół Niego Wspólnotą.

W wyniku gwałtownej transformacji kulturowej należy szukać nowych form dotarcia z Ewangelią do ludzi, zwłaszcza młodych. Na szczególną uwagę zasługuje “eventowość”, która istniała zawsze, lecz była wcześniej oparta na pewnej regularności i obiektywnej skuteczności (jak np. odpust). Obecnie pojawia się zagrożenie, że religijne wydarzenia masowe przesłonią zwyczajną codzienność wiary i doprowadzą do okresowych wybuchów pobożności, które nie będą się przekładać na normalne życie i podejmowane wybory moralne.

Podniesiono kwestię inkulturacji i kontrkultury. Mikołaj Kapusta stwierdził, że katolicy w pewnym stopniu muszą różnić się od świata, dawać pewną alternatywę, stanowić światłość wobec ciemności, ale bez zaniedbywania obowiązku ewangelizacji. Kaludia Grabek dodała, że potrzebujemy zatem być światłem pośród ciemności. Nie zgadzając się na zło, cierpliwie nieść Chrystusa tym, którzy Go nie znają lub odrzucili. Dlatego chrześcijanie powinni aktywnie uczestniczyć w kulturze współczesnej, by do jej konsumentów dotrzeć z Dobrą Nowiną.

Etap konferencyjny zamknięto żywą dyskusją. Ustalono, że palącą potrzebą jest kontynuacja podobnych wydarzeń oraz integracja środowisk katolickich w stolicy Wielkopolski, które wspólnie mogą zdziałać znacznie więcej dla kultury i ewangelizacji Poznania.

Drugą częścią Akademii był koncert zespołu stronaB, który inspiruje się w swoich tekstach i muzyce życiem chrześcijańskim. Grane utwory okraszone zostały ewangelizacyjnymi komentarzami wokalistki zespołu, Klaudii Grabek. Wśród gości na koncercie był m.in. słynny architekt, prof. Zenon Błądek.

Piotr Ewertowski, fot. Szymon Szczęsny, Piotr Ewertowski