Te trzy ważne przymioty – kapłaństwo, patriotyzm i społecznikostwo, znalazły się w inskrypcji, odsłoniętej dnia 14 listopada na budynku Szkoły Podstawowej Nr 2 w Wolsztynie tablicy, upamiętniającej zasłużonego dla sprawy Niepodległości księdza Leopolda Zygarłowskiego – proboszcza parafii farnej w Wolsztynie w l. 1906 – 1924 i dziekana ówczesnego dekanatu zbąszyńskiego, do którego należała wolsztyńska parafia.
Jednym z głównych inicjatorów tego przedsięwzięcia, obok Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego i wspomnianej Szkoły, był miejscowy Oddział Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”. Miejsce i data odsłonięcia tablicy, nie były przypadkowe. To właśnie 14 listopada 1920 roku, ksiądz Zygarłowski poświęcił budynek tej szkoły, na co władze pruskie uprzednio nie pozwalały, mimo że była to szkoła katolicka.
W Wolsztynie rozwijał on wszechstronną działalność społeczną. Na organizowanych licznych wiecach, wygłaszał płomienne mowy w obronie polskiej nauki religii; aktywny był w polskim ruchu wyborczym jako członek a później prezes komitetu wyborczego na ówczesny powiat babimojski. Podczas I wojny światowej, uczestniczył w działaniach ogólnospołecznych, zbierał np. w parafii składki na głodującą ludność Królestwa Polskiego, czynny był w akcjach organizacji charytatywnych – w Towarzystwie Pań św. Wincentego a Paulo w Wolsztynie oraz w Związku Towarzystw Dobroczynności w Poznaniu.
W czasie Powstania Wielkopolskiego współpracował z oddziałami powstańczymi, mimo ciągłej obserwacji pruskiej policji; żądał też bezwarunkowej kapitulacji Niemców w Wolsztynie. 5 stycznia 1919 roku, uczestniczył w rokowaniach rozjemczych z dowódcami oddziałów niemieckich, na mocy których oddziały polskie i niemieckie opuściły Wolsztyn. Jego podpis widnieje na zachowanym do dziś dokumencie rozjemczym. Po odzyskaniu niepodległości nadal był czynny w życiu społeczeństwa wolsztyńskiego. Często w kościele wygłaszał patriotyczne kazania; szczególną uwagę zwracał na patriotyczne wychowanie i kształtowanie charakterów młodzieży szkolnej. Angażował się w ruch spółdzielczy, rzemieślniczy i przemysłowy. Należał też do Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Z jego inicjatywy powstał w 1923 roku Społeczny Komitet Budowy Pomnika Powstańców w Wolsztynie. Ksiądz Zygarłowski zmarł 18 maja 1924 roku. Spoczął na miejscowym cmentarzu parafialnym. W „Kurierze Poznańskim” we wspomnieniu o zmarłym napisano wówczas, że ten zasłużony kapłan „potrafił obronić polskość parafii, mimo nacisków władz niemieckich…”
Włodzimierz Chrzanowski (fot.)
/ss