Postacie aniołów w dziełach Mikołaja Konstantego Ciurlionisa (18 75-1911 ), najsławniejszego malarza i kompozytora litewskiego, wyrażają wieloznaczną symbolikę. W obrazie Ofiara zawarta jest aluzja do biblijnej historii Kaina i Abla, która może być odczytywana jako ogólny symbol ofiarowania. Anioł z tego obrazu jest pośrednikiem między Bogiem a człowiekiem, między niebem a Ziemią. Treścią pracy Ciurlionisa Sen Józefa jest biblijna przypowieść z Księgi Rodzaju o Józefie obdarzonym darem tłumaczenia snów.

Mikołaj Konstanty Ciurlionis urodził się i wychował w katolickiej rodzinie organisty z niewielkiego miasteczka Orany na południu Litwy. Po przeprowadzce rodziny do Druskiennik, gdzie ojciec Mikołaja Konstantego (Kostka – tak nazywano go w rodzinie) dostał posadę organisty, grający już na organach chłopak zwrócił uwagę licznych kuracjuszy i został polecony księciu Michałowi Ogińskiemu (wnukowi Mikołaja Kleofasa Ogińskiego, autora znanych polonezów) z Płungian na Żmudzi. Książę Michał w Płungianach utrzymywał dworską orkiestrę, szkolił także młodzież uzdolnioną muzycznie. Mikołaj K. Ciurlionis w Płungianach przebywał w latach 1889-1893. Nauczył się tam gry na różnych instrumentach, był chórzystą, poznał też podstawy wiedzy z teorii muzyki. Z Płungian pochodzą również jego pierwsze próby rysunkowe.

Wybitne zdolności muzyczne Ciurlionisa skłoniły księcia Ogińskiego do ufundowania mu stypendium na dalsze studia w Warszawskim Instytucie Muzycznym. W Warszawie zawiązały się przyjaźnie i znajomości najważniejsze w życiu artysty. Przyszły malarz uczył się m.in. w klasie fortepianu u prof. Antoniego Sygietyńskiego, znanego pisarza, teoretyka i krytyka sztuki. Studiując muzykę w Lipsku, Ciurlionis odkrył uroki malarstwa.

Mikołaj Konstatnty Ciurlionis, Ofiara

Po dyplomie wrócił do Warszawy i zapisał się na nauki malarskie w Szkole Sztuk Pięknych. Dobre opinie warszawskich profesorów i entuzjastyczne kolegów malarzy nie przekładały się jednak na sytuację materialną artysty. Po paroletnich studiach w Warszawie, gdzie otaczali go troskliwi przyjaciele, wyjechał do Wilna. Pokazane tam na dużej wystawie jego symboliczne obrazy spotkały się ze sprzecznymi opiniami. Przygnębionego i podupadającego na zdrowiu artystę jego warszawscy przyjaciele przewieźli z Wilna do lecznicy dla nerwowo chorych w Pustelniku pod Warszawą, gdzie zmarł na zapalenie płuc w 1911 roku.

Zwiedzając dziś Kowno, przedwojenną stolicę Litwy, nie sposób ominąć Muzeum Ciurlionisa. Usytuowane w centrum miasta, u stóp sławnej „Zielonej Góry” na Putvinskio gatve należy do najstarszych muzeów Litwy (Ciurlionio Valstybinis Dailes Muziejus przy Putvinskio gat. 55). Muzeum założone w 1925 roku z myślą o przechowaniu zbiorów wszechstronnej twórczości tego artysty swoją obecną siedzibę ma od 1936 roku. Budynek jest stylistycznie zbliżony do architektury art deco, parterową galeryjką łączy się z sąsiednią wieżą zegarową. W salach drugiego piętra gmachu zwiedzający mogą obejrzeć około 300 obrazów Ciurlionisa, a także jego grafiki, rysunki i szkice.

Obok, w komnacie zwanej „salą muzyczną”, prezentowane są partytury i dokumenty związane z kompozytorskimi osiągnięciami Ciurlionisa. Jego wizjonerską twórczość muzyczną i plastyczną, uznawaną dziś na zachodzie za równoległą z obrazami Vasyla Kandinsky’ego zapowiedź abstrakcjonizmu, przypomniały głośne wystawy w Tokio i Kolonii w 1998 roku, Paryżu i Grenoble w 2000 roku, w Warszawie i Poznaniu w 2001 roku. Obecnie z okazji 100. rocznicy śmierci Mikołaja Konstantego Ciurlionisa w Muzeum Woli, filii warszawskiego Muzeum Historycznego, prezentowane są jego obrazy z polskich zbiorów.