ODDZIAŁ DOLNOŚLĄSKI
Wałbrzych
Wykład wygłosił biskup Ignacy Dec
20 lutego Ośrodek Formacji KatolickoSpołecznej w Wałbrzychu zorganizował spotkanie z ks. biskupem Ignacym Decem, który wygłosił wykład „Kultura – doskonalenie uzdolnień ciała i ducha”. Ks. Biskup stwierdził, iż kultura stanowi ogromne pole do zagospodarowania przez ludzi świeckich. „To oni poprzez zaangażowanie w działalność kulturalną wynikającą z chrztu i bierzmowania, powinni dokonywać consecratio mundi. Ożywiona dyskusja, która wywiązała się po wykładzie, skupiła się właśnie na formach aktywności świeckich przy tworzeniu kultury.
J.
Wrocław
14 lutego zespół ds. rodziny zorganizował spotkanie z wrocławskim duszpasterzem akademickim ks. Mirosławem Malińskim. Zostało ono poświęcone problemowi nietrwałości związków małżeńskich. Prelegent skupił się na problemach duszpasterskich związanych z istnieniem związków niesakramentalnych oraz rodzin niepełnych. Jego zdaniem kwestie te wkrótce staną się jednym z najważniejszych problemów, przed którymi stanie Kościół w Polsce.
R.
***
Członkowie Lobbingu Odrzańskiego przy Stowarzyszeniu zorganizowali konferencję naukową, w Muzeum Archidiecezjalnym nt. źródeł i skutków narodzin chrześcijaństwa w dorzeczu Odry. O ewangelizacji Słowian, św. Wojciechu i początkach biskupstwa we Wrocławiu opowiedział ks. prof. Antoni Kiełbasa. Dr Anna Sutowicz mówiła o wielkim znaczeniu , jakie przywiązywali Mieszko I oraz Bolesław Chrobry do terenów nadodrzańskich i do chrystianizowania ich niezależnie od Kościoła niemieckiego. Ks. prof. Józef Pater przedstawił dzieje piastowskiej linii – Piastach śląskich. Ich obecność na tych terenach to również owoc chrystianizacji nadodrzańskich ziem, prowadzonej zgodnie z zamysłem pierwszych władców Polski. Przedstawiciele śląskiego rodu często charakteryzowali się bogatą osobowością. O ich zaletach, wadach i skomplikowanych dziejach świadczą choćby intrygujące przydomki: Wygnaniec, Plątonogi, Pobożny, Gruby, Dobry, Żelazny, Kropidło, z Blizną… W konferencji jako gość honorowy wziął udział JE ks. kardynał Henryk Gulbinowicz.
AGATA COMBIK
ODDZIAŁ KUJAWSKO-POMORSKI
Włocławek
11 marca Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku zorganizowało konferencję „Macierzyństwo darem i zadaniem kobiety”. Konferencję poprzedziła Msza św. pod przewodnictwem bp. pomocniczego Stanisława Gębickiego. Homilię, nawiązującą do tematyki konferencji, wygłosił ks. Marek Ziemkiewicz, diecezjalny duszpasterz rodzin.
Celem konferencji, było upowszechnienie wiedzy o negatywnych skutkach picia alkoholu przez kobiety w czasie ciąży. Lekarz psychiatra, dr Krzysztof Liszcz, mówił o skutkach zdrowotnych i wychowawczych u tych dzieci, o ich problemach szkolnych szkole, braku umiejętności rozróżniania i wyrażania uczuć. Pokazano również film edukacyjny „Wieczne dziecko”. Paweł Król z Krakowa, redaktor portalu www.ecolifeNPR.pl, mówił o profilaktyce zespołu FAS (alkoholowy zespół płodowy) w nowoczesnym planowaniu rodziny.
W czasie konferencji rozstrzygnięto konkursy plastyczny „Mama, tata i ja”, „Rodzina źródłem radości”, „Być matką – darem i zadaniem kobiety”, „Macierzyństwo i odpowiedzialność” i literacki, który polegał na wymyśleniu hasła promującego macierzyństwo bez alkoholu (lista laureatów wraz z prezentacją ich prac będzie zamieszczona na www.cen.org.pl). Głównym jurorem w komisji oceniającej prace plastyczne był artysta malarz Józef Stolorz, a w literackim – Danuta Michalak, polonistka. Organizatorami konferencji byli: Duszpasterstwo Rodzin Diecezji Włocławskiej, Wyższe Seminarium Duchowne we Włocławku, Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” Oddział Miejski we Włocławku oraz Wydział Edukacji Urzędu Miasta Włocławka. W konferencji uczestniczyła rekordowa liczba uczestników – 500 osób.
Inicjatywę wsparli: Wojciech Ziółkowski, dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku, klerycy WSD oraz wolontariusze Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” we Włocławku.
MAŁGORZATA BOJARSKA
ODDZIAŁ LUBELSKI
Biała Podlaska
Oddział Miejski Stowarzyszenia w Białej Podlaskiej od początku lat 90. podejmował różnorodne działania na rzecz rodzin. W trakcie jego funkcjonowania wypracowano cztery główne kierunki działalności: pomoc charytatywna, doradztwo kryzysowe i rodzinne, praca z młodzieżą z rodzin dysfunkcyjnych, obrona praw rodziny i interwencja kryzysowa.
Pierwsza forma działalności dominowała na początku rodzinnego zaangażowania środowiska w stowarzyszeniu. Do września 2001 roku była prowadzona akcja pośrednictwa pomocy materialnej „Rodzina – Rodzinie”, ogłaszana co tydzień w tygodniku lokalnym „Słowo Podlasia”. Celem akcji było skierowanie pomocy jednych rodzin do tych, które jej potrzebują, a dodatkowo skojarzenie tych rodzin tak, aby mogły powstać między nimi więzi i dłuższe relacje.
W maju 1999 roku powstała Grupa Wsparcia Rodzin, funkcjonująca do dzisiaj, a utworzona z rodzin potrzebujących, decydujących się na wzajemne wsparcie, samopomoc, regularną pracę z konsultantem psychologicznym i doradcą rodzinnym. Inicjatywa ujawniła, że wśród rodzin wymagających pomocy materialnej oczekiwana jest pomoc niematerialna w postaci poradnictwa i pomocy psychologicznej. Inicjatywa przekonuje, iż część rodzin potrzebujących jest w stanie zmienić swój stan świadomości, tożsamość społeczną, a nawet status materialny, dzięki pomocy uzyskanej poprzez wsparcie grupy i specjalistów. Grupa Wsparcia Rodzin przy pomocy Zarządu Miejskiego co roku przed Świętami Bożego Narodzenia i Wielkanocy organizuje wzajemną pomoc i dzieli się otrzymanymi darami z innymi rodzinami.
Od początku 2006 roku w działalności rodzinnej Oddziału Miejskiego współpracuje z Urzędem Miasta Biała Podlaska, m.in. w zakresie porad psychologicznych rodzicom, których dzieci sprawiają problemy wychowawcze.
ROBERT SĘCZYK
Chełm
Zorganizowano bezpłatne korepetycje dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów. Co roku zgłaszają się rodzice, których dzieci nie radzą sobie ze zbyt obszernym programem nauczania. Dotychczas z korepetycji skorzystało 350 dzieci i młodzieży z chełmskich podstawówek i gimnazjów.
Pani Eulalia Misiura chętnie opowiada o czasowniku
W tę formę działalności od początku było zaangażowanych kilkunastu nauczycieli oraz studentów wolontariuszy. Prowadzili oni zajęcia z matematyki, języka polskiego, angielskiego, niemieckiego i chemii. W tym roku na zajęcia zapisało się około 50 osób. Tradycyjnie największym zainteresowaniem cieszy się matematyka. Korepetycje odbywają się w niedużych, bo pięcioosobowych grupach. Zajęcia z języka polskiego prowadzi nauczycielka, Eulalia Misiura.
***
Tadeusz Boniecki, przewodniczący” Oddziału Miejskiego w Chełmie, został laureatem trzeciej edycji plebiscytu „Bene Meritum Terre Lublinensi” – Dobrze Zasłużony dla Ziemi Lubelskiej.
Od trzech lat redakcje lubelskich mediów nagradzają ludzi niezwykłych, którzy swoje zdolności, energię i czas poświęcają innym, często bezinteresownie. Dziennikarze starają się ich pokazać i uhonorować za trud i wysiłek. Kandydatury do tego zaszczytnego tytułu „Bene Meritum Terre Lublinensi” zgłaszają czytelnicy, radiosłuchacze i telewidzowie z całej Lubelszczyzny.
W tegorocznej edycji zorganizowanej pod hasłem „Inspirują i prowadzą” zostały nagrodzone osoby, które poprzez swoją pracę krzewią ideę piękna i uwrażliwiają na nie, a w swojej działalności kierują się sercem. Tadeusz Boniecki od kilku lat jest głównym inspiratorem pomocy dla uczniów z rodzin najuboższych, organizuje bezpłatne korepetycje, konsultacje ze specjalistami, letni i zimowy wypoczynek dla młodych chełmian. Jest pomysłodawcą i organizatorem dorocznego Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej. Jest dziennikarzem Radia Er. Nagroda jest także uhonorowaniem działalności grupy wolontariuszy współpracujących z Oddziałem Miejskim.
***
Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”, oddział w Chełmie rozumiejąc potrzeby ludzi mających problemy z mówieniem po raz kolejny zorganizowało grupową terapię dla osób jąkających się.
Jest to jedyna w regionie lubelskim organizacja pozarządowa, która od kilku lat bezpłatnie udziela pomocy młodzieży i dorosłym z tym problemem. Do tej pory skorzystało z niej około 50 osób.
Od listopada 2007 roku bezpłatne zajęcia odbywają się w siedzibie Oddziału Miejskiego przy ulicy Lubelskiej. Prowadzone są przez specjalistę logopedę, Małgorzatę Marciniak, w każdą środę. Terapia jąkania prowadzona jest metodą amerykańską, która łączy w sobie różne metody leczenia jąkania: metody psychologiczne, ruchowe, a także upłynniające mowę.
Zajęcia odbywają się w kilkuosobowej grupie. To właśnie grupa pomaga stworzyć dobrą atmosferę, zmienić stosunek do jąkania, wyzbycia się lęku przed mówieniem, mobilizuje do pracy nad sobą, otworzyć się na otoczenie. Podczas terapii odbywają się pierwsze ćwiczenia mowy, będące podstawą późniejszych kontaktów z innymi ludźmi.
***
Oddział Miejski utworzył Punkt Porad Rodzinno-Prawnych. Można tu skorzystać z bezpłatnych porad prawnika w sprawach majątkowych, rodzinnych, a także uzyskać informacje, gdzie udać się po pomoc i rozwiązać problemy. Można także skorzystać z porad psychologa, porozmawiać o swoich problemach, sytuacjach, które nieraz przerastają zwykłego człowieka. Nasza pomoc obejmuje poradnictwo, ale także pisanie pozwów do sądu oraz innych pism administracyjnych. Porady są bezpłatne. Inspiratorem tych działań jest Tadeusz Boniecki, przewodniczący Oddziału „Civitas Christiana”.
SYLWIA MASTALERZ
Lublin
Zespół Młodych Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” w Lublinie we współpracy ze Stowarzyszeniem Akademia Społeczna zorganizował spotkanie z uczestnikami kolejnej pielgrzymki młodych Taizé, która tym razem odbyła się w Genewie.
O znaczeniu ruchu Taizé mówił ks. prof. Sławomir Pawłowski SAC
Teologicznego wprowadzenia do tematu dokonał członek konsultor Rady Episkopatu ds. Ekumenizmu z Katedry Ekumenizmu KUL, ks. prof. Sławomir Pawłowski SAC. Młodzi przekazali świadectwo z uczestnictwa w pielgrzymce poprzez ciekawą multimedialną prezentacje i śpiew kanonów z Taizé. Katarzyna Słowik, koordynator diecezjalny Taizé w Lublinie, omówiła historie, sposób rekrutacji i uczestnictwo w pielgrzymkach młodzieży z naszej diecezji.
M.Sz.
ODDZIAŁ ŁÓDZKI
Spała
Rekolekcje poprowadzili ks. dr Grzegorz Korczak i ks. dr Stanisław Skobel
Od 7 do 9 marca w Spale odbyły się reko- lekcje wielkopostne dla członków łódzkiej wspólnoty Katolickiego Stowarzyszenia „Ci- vitas Christiana”.
Ponad pięćdziesięcioosobowa grupa członków i sympatyków stowarzyszenia spotkało się w Ośrodku Rekolekcyjnym Diecezji Łowickiej „Ostoja” w Spale.
W pierwszym dniu rekolekcji odbyła się Msza św. oraz Droga Krzyżowa, którym przewodniczył ks. dr Grzegorz Korczak, założyciel i obecny duszpasterz Katolickiej Szkoły Ewangelizacji i Kontemplacji Młodych. Następnego dnia w pobliskim kościele parafialnym odbyło się nabożeństwo pojednania i spowiedź. W sobotni wieczór dołączył do nas drugi z kapłanów, ks. dr Stanisław Skobel -asystent kościelny Stowarzyszenia w Łodzi.
W niedzielę skupienie rozpoczęto wspólnym śpiewem Jutrzni. Przedstawiono scenkę ewangelizacyjną w wykonaniu wspólnoty Dzieci Światłości. Następnie członkowie wspólnoty podzielili się z nami świadectwem przemiany, której dokonał w ich życiu Jezus Chrystus.
Dni skupienia zakończyły się wspólną Eucharystią. Przewodniczący Oddziału Wojewódzkiego Sławomir Józefiak podziękował księżom rekolekcjonistom oraz studentom Szkoły Dzieci Światłości za przeprowadzone rozważania wielkopostne, świadectwa i wspólną modlitwę.
Marcin Kluczyński
ODDZIAŁ MAŁOPOLSKI
Kraków
Doroczny Wielkopostny Dzień Skupienia Oddziału Małopolskiego odbył się 13 marca w klasztorze ojców karmelitów na Piasku. Uczestniczyło w nim ponad siedemdziesiąt osób z oddziałów terenowych. Mowę wygłosił o. Jerzy Zieliński OCD, pisarz ascetyczny, autor książek: „Walka duchowa – Filary świątyni serca”, „Przezwyciężyć kryzys – spojrzenie z perspektywy wiary”, „Jak się modlić?”, „W kręgu Bożych tajemnic”, „365 dni ze Świętymi Karmelu”, wikariusz prowincjalny Krakowskiej Prowincji Karmelitów Bosych. O. Zieliński ukazał sens i znaczenie krzyża. Zwrócił uwagę, że jego niezwykle prosta konstrukcja, dwie skrzyżowane belki, jest symbolem naszego życia na ziemi (belka pozioma) i naszych odniesień do Boga (belka pionowa). Dla człowieka żyjącego w tym świecie i poddanego konieczności umierania, Chrystus, umierając na krzyżu, otwiera perspektywę życia wiecznego, nadając równocześnie sens i wartość cierpieniom, chorobie i bólowi. Mszę św. w kaplicy MB Szkaplerznej w bazylice Nawiedzenia NMP na Piasku celebrował i wygłosił kazanie o. Jerzy Skrzyniarz OCD. Po Mszy św. odbyło się wystawienie Najświętszego Sakramentu i nabożeństwo pokutne. Zwiedzano krużganki klasztorne z namalowaną na sklepieniach historią klasztoru z 1. połowy XVIII wieku. Wśród malowideł znajduje się domalowana w XIX wieku scena uwieczniająca koronację koronami papieskimi obrazu MB Piaskowej 8 września 1883 roku. Dokonał jej kardynał Albin Dunajewski w 200. rocznicę zwycięstwa pod Wiedniem.
Na krużgankach odbyła się Droga Krzyżowa. Skupienie zakończył wspólny obiad w barokowym refektarzu, ozdobionym płótnami malowanymi olejami w 1936 roku. Motywem przewodnim poszczególnych przedstawień jest pokarm z kart Biblii. Twórcą malowideł jest Jerzy Makarewicz, syn znanego malarza Juliusza.
TAJ
Krynica
Młodzi członkowie „Civitas Christiana” z województwa małopolskiego w lutym zorganizowali wycieczkę do Jaworzyny Krynickiej.
Modzi z „Civitas Christiana” podczas spotkania w Jaworzynie Krynickiej
Sobotnie przedpołudnie wypełniły rozmowy o Stowarzyszeniu, Kościele oraz wzrastaniu w wierze. Przewidywany kulig uniemożliwiły ulewny deszcz, odbyła się przejażdżka dorożkami szlakiem drewnianych zabytkowych kościółków w Powroźniku, Jastrzębiku, Szczawniku i Złockiem. Następnie odbyły się spotkania z przewodniczącym oddziału „Civitas Christiana” w Muszynie, radnym powiatowym i byłym burmistrzem. Wieczorem było ognisko i pieczenie prosiaka, a także rozmowy o historii Muszyny i jej okolicy. W spotkaniu uczestniczył duszpasterz Oddziału Małopolskiego, ojciec Jerzy Skrzyniarz.
W niedzielę polową Mszę św. celebrował ojciec Jerzy. Po Mszy św. odbyła się wędrówka na Jaworzynę Krynicką, najwyższy szczyt Beskidu Krynickiego, połączona z refleksją wielkopostną Ze szczytu zjechano gondolą do Krynicy. Wyprawę zakończył spacer po deptaku i odwiedzanie wód mineralnych.
Oświęcim
13 lutego rozpoczął cykl spotkań z Biblią, zainicjowany przez Zespół Biblijny, działający przy Oddziale „Civitas Christiana”.
Pierwsze spotkanie poprowadził teolog Edward Szpoczek, szukając odpowiedzi na pytanie „Co to jest Biblia i jak powstała?”.
Księga Pisma Św., jest na ogół nieznana choć jest podstawowym źródłem informacji o Bogu i o nas samych, a jednak uważamy się za ludzi religijnych, czyli związanych z Bogiem. Stąd chyba bierze się nasza bardziej ilościowa, aniżeli jakościowa znajomość z Bogiem i Jego planami wobec człowieka.
Czym więc jest ta Księga, która u wielu wzbudza zachwyt, a u innych zgorszenie? Przetłumaczona na wszystkie języki świata, drukowana w milionach egzemplarzy, jak żadna inna książka wywiera ogromny wpływ na losy ludzkości. Najogólniej można powiedzieć, że jest długim „Listem Boga do ludzi”. Przedstawia On w nim siebie – kim jest i jaki jest oraz informuje o swoim dziele – o człowieku czasowo przebywającym na tym świecie, a przeznaczonym już tu do wiecznie szczęśliwego życia w świecie przemienionym.
Szczegółowa lektura i analiza Księgi będzie przedmiotem refleksji członków Zespołu Biblijnego przez cały rok. Prelegent dokonał tylko ogólnego wprowadzenia i zachęcił do systematycznego uczestnictwa w poznawaniu tajemnic Biblii. Wykorzystując film „Tak powstała Biblia”, wyjaśnił nazwę, zapoznał słuchaczy z Księgami Starego i Nowego Testamentu oraz z tłem historycznym, społecznym i geograficznym ich powstania. Zachęcił uczestników spotkania, by wydobyli tę Księgę z zakamarków i podjęli codzienną lekturę.
HS
ODDZIAŁ MAZOWIECKI
Warszawa
14 lutego, w Kościele Środowisk Twórczych pod wezwaniem św. Brata Alberta i św. Andrzeja Apostoła, w Warszawie odbyła się prezentacja książki „Kościół w stanie wojennym” wydanej przez Instytut Wydawniczy Pax.
Niniejszy zbiór dokumentów trafia do rąk czytelników w szczególnym czasie – stanowi przyczynek do dyskusji o lustracji w Kościele – zauważył Zbigniew Borowik, redaktor naczelny Instytutu Wydawniczego Pax.
Trudno oprzeć się wrażeniu, że publikacja tego rodzaju jest nam bardzo potrzebna nie tylko jako głos opozycyjny względem powszechnego nastawienia większości mediów do Kościoła, ale przede wszystkim jako głos prawdy. Pokazuje słabe punkty społeczeństwa tamtych czasów, bez osądzania. Wskazuje także na wiele tysięcy osób dążących do zniszczenia tej osi narodu, jaką stanowiło polskie duchowieństwo.
„Kościół w stanie wojennym”, to zbiór 83 dokumentów, które powstały w Wydziale Organizacyjnym Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, w latach 1982 – 1984. Ich źródłem były poufne doniesienia zawarte w relacjach milicjantów, czy partyjnych sekretarzy na temat działania Kościoła w czasie „wojny państwa ze społeczeństwem”. Książkę tę, pokazującą jedną stronę zjawiska, co zostało zasygnalizowane we wstępie, należy traktować jak początek badań. W planach są dalsze publikacje, o czym zapewnił jeden z autorów wyboru dokumentów, dr Cyprian Wilanowski.
W dyskusji brali udział świadkowie tamtych wydarzeń. Maja Komorowska przywołała pamiętne grudniowe dni, podczas których odwiedzała uwięzionych i internowanych. Niestety zabrakło głosów młodszej części społeczeństwa.
Katarzyna Kasjanowicz
ODDZIAŁ PODLASKI
Białystok
Już po raz czwarty odbyła się dyskusja panelowa w III LO im. Krzysztofa K. Baczyńskiego.
Dyskusja koncentrowała się wokół pytania „Jaka jest współczesna kultura polska?”. Swoimi przemyśleniami na ten temat dzielili się Jan Leończuk, poeta, prozaik, tłumacz, wydawca, dyrektor Książnicy Podlaskiej, oraz dr Piotr Dardziński, dziennikarz, politolog, dyrektor Centrum Myśli Jana Pawła II w Warszawie. Poruszono następujące problemy: Co znaczy słowo „kultura” i jakie jest jej zadanie? Czy kulturą jest wszystko, co tworzy człowiek, czy to co odnosi się do prawdy, dobra, piękna? Czy każdy, kto prowokuje, szokuje jest artystą? Jaka jest dziś kultura słowa? Jakie są zagrożenia kultury?
Dyskutanci podkreśli, że kultura jest efektem twórczej pracy człowieka. Przywoływano wypowiedzi Jana Pawła II. W 1979 roku w Gnieźnie Ojciec Święty mówił do młodzieży: „Kultura polska jest dobrem, na którym opiera się życie duchowe Polaków. Ona wyodrębnia nas jako naród”. To wskazanie na kulturę jako fundament życia narodowego wyszczególnia Jan Paweł II w kontekście zobowiązań narodu wobec kultury, bo „tylko tworząc kulturę, można ją zachować”. Kultura jest więc jednocześnie dana i zadana, a jej dziedzictwo wymaga wierności, pomnażania i przekazywania następnym pokoleniom. To powiązanie kultury z wymaganiami, a nie liberalnie rozumianą rozrywką, stanowi wyzwanie dla współczesnego świata.
Młodzi uczestnicy dyskusji twierdzili, że sztuką może być każda twórczość, a od naszej wrażliwości zależy, czy ją akceptujemy, czy też nie. Młody człowiek łatwo daje sobą manipulować, nie potrafi głęboko analizować świata, w którym żyje. Młodzi jednak tęsknią za sztuką, która otwiera człowieka na dobro, prawdę i piękno.
Dyskusję zorganizowały Małgorzata Górniak i Małgorzata Łupińska oraz bibliotekarki Teresa Leszczyńska-Koziak i Małgorzata Tomaszewska.
Bogusława Wencław
ODDZIAŁ POMORSKI
Gdańsk
Sesja Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” i gdańskiego KIK-u, która odbyła się w parafii ks. dr. Mirosława Parackiego – asystenta kościelnego obu stowarzyszeń, została zainspirowana listem Metropolity Gdańskiego do diecezjan w sprawie Bractwa św. Piusa X. Po jego odczytaniu w parafiach pojawiły się zarówno postulaty, aby przypomnieć istotę problemu, jak i postanowienia Soboru Trydenckiego (1545–1563 ) i Soboru Watykańskiego II (1962–1965).
Redaktor polsko-włoskiego kwartalnika „Społeczeństwo”, Tadeusz Żeleźnik, przedstawił Kościół zarówno przedsoborowy, jak i posoborowy. Wskazał najistotniejsze dla Kościoła postanowienia soboru trydenckiego dotyczące dekretu o sakramentach, przygotowana Bulla na polecenie Soboru, ujednoliciła obrządek Mszy św., a nade wszystko ukształtowanie życia Kościoła katolickiego wokół dominującej roli kapłana. Z punktu widzenia decyzji, jakie podjął później abp Lefebvre, powołujący się na tradycję Soboru Trydenckiego, niebagatelne znaczenie miało postanowienie mówiące o tym, że mianowanie biskupów należy do wyłącznej kompetencji papieży.
Tadeusz Żeleźnik omówił ważne dla Kościoła postanowienia soborów Trydenckiego i Watykańskiego II
Czterysta lat później świat uległ daleko idącym przeobrażeniom. W związku z tym, podobnie jak Sobór Trydencki był odpowiedzią na reformację protestancką tak zwołany Sobór Watykański II musiał określić rolę świeckich, opisać miejsce kościoła wobec nowych zjawisk społecznych i religijnych.
Odnowa liturgii była przedmiotem wystąpienia ks. dr. Edmunda Skalskiego, jej istota i charakterystyczne postanowienia dekretu o liturgii. Ważnym przypomnieniem było potwierdzenie możliwości odprawiania Mszy św. w rycie trydenckim również po Soborze Watykańskim II. Jednak warunkiem było przygotowanie kapłana i zgoda biskupa miejsca. Obecnie, po ostatnich decyzjach Benedykta XVI, nie jest wymagana nawet zgoda biskupa. Po odnowie liturgii wierni uczestniczący w Eucharystii nie byli już jej biernymi uczestnikami, mogli zrozumieć zarówno jej język, jak i toczącą się akcję liturgiczną. Abp Lefebvre i jego zwolennicy zanegowali zmiany w liturgii, a także odrzucili niektóre postanowienia Soboru Watykańskiego II oraz zarzucali Kościołowi, że „wszedł na drogę fałszywego ekumenizmu, liberalizmu, progresizmu”.
Warto przypomnieć, że Jan Paweł II od początku pontyfikatu usiłował się porozumieć z Lefebvre`em. Pierwszy raz spotkał się z nim już 19 listopada 1978 r. Watykańscy wysłannicy starali się nakłonić lefebrystów do zaakceptowania soboru. Wydawało się, że te zabiegi zostaną uwieńczone sukcesem, bo 5 maja 1988 r. kard. Ratzinger i abp Lefebvre podpisali porozumienie. Francuski hierarcha i jego zwolennicy zobowiązali się do uznania Urzędu Nauczycielskiego Kościoła, do „pozytywnej postawy” i afirmacji wobec soboru watykańskiego oraz do uznania prawomocności reformy liturgicznej. W zamian Rzym zgodził się uznać Bractwo Kapłańskie św. Piusa X za „stowarzyszenie życia apostolskiego na prawie papieskim”. Jednak już następnego dnia abp Lefebvre wypowiedział porozumienie, a kilka tygodni później wbrew woli papieża wyświęcił czterech biskupów (co stało w sprzeczności nawet z postanowieniami Soboru Trydenckiego). Jan Paweł II uznał to za czyn schizmatycki, wykluczający z Kościoła Lefebvre`a i owych czterech księży.
***
W Galerii Mariackiej odbył się wernisaż wystawy fotograficznej połączonej ze spotkaniem poetyckim – „Dorastanie do krzyża”. Kazimierz Sakowicz poprzez fotografię z Kalwarii Gietrzwałdzkiej oraz swoje wiersze pragnie pokazać nasze współuczestnictwo w cierpieniu Chrystusa. W fotografiach idziemy wspólnie z autorem poprzez kolejne stacje Drogi Krzyżowej, które ukazują cierpienie Jezusa w przenikających się obrazach.
Poprzez poezję autor wprowadza nas na drogę własnych relacji z Bogiem, z drugim człowiekiem, szczególnie ze współmałżonkiem. Odbyła się również promocja tomiku poezji o tym samym tytule „Dorastanie do krzyża”.
(ks)
ODDZIAŁ ŚWIĘTOKRZYSKI
Kielce
5 marca w kieleckim oddziale „Civitas Christiana” odbył się wernisaż malarstwa Ottona Grynkiewicza. Studenci Uniwersytetu Trzeciego Wieku, Halina Główkowska, Wanda Pacocha, Berta Maria Kula, Genowefa Makowska, rozpoczęli uroczystość programem artystycznym, na który złożyły się wiersze o. Rynkiewicza, podzielone tematycznie na trzy grupy i wzbogacone muzycznymi przerywnikami. O malarstwie autora mówił Marian Rumin historyk i krytyk sztuki, a zarazem dyrektor BWA w Kielcach. Zwrócił zebranym uwagę, że malarstwo o. Grynkiewicza przywołuje zjawiska z historii i pamięci. Tworzy wizje i klimaty przez niego przeżyte. Obrazy wspomnień, obrazy syberyjskie. Najważniejszym tematem obrazów jest człowiek, okonturowany, wydobyty z nieokreślonego krajobrazu.
Oprócz tematyki syberyjskiej wystawa przywołała też tematy religijne, a uzupełniona została akwarelami wyrażającymi zachwyt nad zwyczajnym, otaczającym nas pięknem, próbą zatrzymania zjawiska, aby nie zginęło w przestrzeni. Uroczystość prowadziła pani Luba Radomska, która podarowała autorowi własnoręcznie wypieczony według wschodniego zwyczaju ozdobny bochen chleba.
Irena Żukowska-Rumun
***
26 lutego w kieleckim klubie „Civitas Christiana” odbyło się spotkanie regionalistów świętokrzyskich. Dorobek roku 2007 Świętokrzyskiego Towarzystwa Regionalnego przedstawił prezes towarzystwa, członek Zarządu Krajowego Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych RP dr Maciej A. Zarębski.
Towarzystwo zorganizowało już szósty raz Wojewódzki Sejmik Regionalistów, poświęcony współpracy z samorządem lokalnym oraz II Forum Prasy Regionalnej, na którym zastanawiano się nad poprawą kondycji edytorstwa czasopiśmienniczego, II Ogólnopolskie Posiady „W cieniu Bartka” poświęcone związkom medycyny z literaturą i sztuką, a także kilka spotkań artystyczno-literackich z ważnymi postaciami polskiej kultury i życia literackiego m.in,: Pawłem Pierścińskim, Jerzyn Przeździeckim, Zdzisławem Łączkowskim, Eligiuszem Dymowskim, poetką Ireną Duchowską z Litwy. Wydano dwa numery pisma Goniec Świętokrzyski, w Bibliotece Świętokrzyskiej ukazało się 16 książek, w tym takie pozycje, jak: „Rzeczy Pospolite” Jerzego Przeździeckiego, „Zielone jeziora” Leona Janowicza, „Zarys polskiego łowiectwa” Stanisława Kędziora,
Dr Maciej Zarębski składa sprawozdanie z działalności ŚTR. Wśród uczestników prof. Andrzej Tyszka i red. Danuta Parol.
„Socjologia dla patrzących z ukosa” prof. Andrzeja Tyszki i Baltazara K. oraz „Bęczków – historia” autorstwa miejscowej nauczycielki, Marii Waldon. Wydano także „Almanach świętokrzyskich eskulapów”.
W spotkaniu uczestniczyło blisko 40 regionalistów z całego województwa, m.in. z Wodzisławia, Nowej Słupi, Bodzentyna, Jędrzejowa, Morawicy, Opatowa oraz Kielc i Zagnańska.
Stanisław Śliwa
ODDZIAŁ WARMIŃSKO-MAZURSKI
Gietrzwałd
Ks. Wojciech Kułak wygłasza naukę rekolekcyjną w Domu Pielgrzyma w Gietrzwałdzie.
Fot. A. Taborski
1–2 marca przedstawiciele Oddziałów Miejskich „Civitas Christiana” z województwa warmińsko-mazurskiego spotkali się w Gietrzwałdzie na X Dniach Skupienia. Dni prowadził ks. dr Wojciech Kułak, wykładowca na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim, archidiecezjalny duszpasterz służby zdrowia i kapelan szpitala miejskiego w Olsztynie. Uczestników Dni powitał ks. Jan Stramek CRL, proboszcz parafii gietrzwałdzkiej. Zarówno homilię podczas Mszy św. odprawionej w bazylice Narodzenia NMP w Gietrzwałdzie, konferencję i Drogę Krzyżową w kaplicy Domu Pielgrzyma, ks. Kułak oparł na rozdziałach 5-8 Listu św. Pawła do Rzymian. „O śmierci Chrystusa wiedziało wielu, można też o Nim dzisiaj wiele przeczytać. Ale to jeszcze nie wszystko, aby uwierzyć” – mówił kaznodzieja.
(a)
Elbląg
22 lutego odbyła się Sesja Ośrodka Formacji Katolicko-Społecznej w elbląskim Oddziale „Civitas Christiana” na temat „Społeczne i religijne obszary egzystencji człowieka”. Ks. dr hab. Jacek Neumann wygłosił wykład „Kształtowanie chrześcijańskiego charakteru życia społecznego”, a dr Janusz Hochleitner przedstawił zagadnienie „ŤOjczyzna prywatnať w perspektywie ograniczeń kulturowych”. Pierwszy z mówców zwrócił uwagę, że wielowiekowe koncepcje chrześcijańskiej nauki o zbawieniu są przez współczesność odrzucane i jest negowane zbawcze posłannictwo Chrystusa. Kościół, wsłuchujący się w to wołanie współczesnego człowieka, stoi na straży idei Bożego przesłania o zbawieniu”.
Drugi prelegent scharakteryzował współczesne trendy kulturowe oraz przedstawił dwie kategorie ludzi: jedni są coraz bardziej mobilni, ekspansywni, ulegają pokusie globalizmu, ale w dużej mierze narażeni są na kryzysy własnej tożsamości, drudzy zaś poprzez procesy globalizacji uczestniczą również w wielkich przemianach na własnym obszarze, ale zmuszani są do poszukiwania nowych wymiarów swojej tożsamości, by była ona lepiej dostosowana do współczesnego świata. Taką enklawą bezpieczeństwa są małe ojczyzny, „prywatne terytoria”, które nigdy nie zanikną, gdyż tylko w nich człowiek nie czuje się anonimowy w globalizującym się świecie. „Ojczyzna prywatna nigdy nie znajduje się w opozycji do wielkiej ojczyzny, raczej ją wspomaga i stabilizuje. A dziedzictwo ojców, także religijne – wbrew temu, co na pierwszy rzut oka się wydaje – wciąż jest istotną wartością każdego człowieka”.
(t)
Gietrzwałd
Jerzy Sołtys spotkał się uczestnikami sesji
2 marca w Domu Pielgrzyma w Gietrzwałdzie odbyła się kolejna sesja Ośrodka Formacji Katolicko-Społecznej, poświęcona tematyce kultury. Jako pierwszy głos zabrał członek prezydium ZG „Civitas Christiana”, Jerzy Sołtys, który podjął główne wątki zawarte w haśle „Kultura wyrazem człowieczeństwa i tożsamości Narodu”, jakim żyje w tym roku nasze Stowarzyszenie. Apelował, byśmy nie byli jedynie konsum
entami dóbr kultury, ale i jej twórcami i propagatorami. Red. Zenon Złakowski przedstawił temat „Kultura a tożsamość narodowa”. Wychodząc od fragmentu książki Jana Pawła II „Pamięć i tożsamość”, podkreślił miejsce kultury w życiu narodu. Wskazał szereg przykładów, które świadczą o nieprzypadkowym niszczeniu fundamentów naszej narodowej i chrześcijańskiej tożsamości. W swojej wypowiedzi skupił się głównie na literaturze i teatrze, które coraz częściej walczą z Kościołem oraz wyśmiewają wartości religijne i patriotyczne.
(T)
Elbląg
Wystawa artystów rzeźbiarzy amatorów w ełckim klubie „Civitas Christiana”
7 marca w elbląskiej siedzibie „Civitas Christiana” ks. dr Stanisław Guła, asystent kościelny tego oddziału, dokonał prezentacji encykliki Benedykta XVI „Spe salvi”, podkreślając jej aktualność we współczesnym świecie, w którym podejmowane są próby budowania nadziei nie na trwałym fundamencie, którym jest Bóg, ale na wytworach techniki i osiągnięciach nauki.
(o)
Ełk
25 lutego w ełckiej siedzibie „Civitas Christiana” odbyło się spotkanie z posłem z ramienia PO, Andrzejem Orzechowskim (jedyny poseł ziemi ełckiej). Dokonał on podsumowania pierwszych stu dni działalności rządu Donalda Tuska oraz pracy parlamentu. Następnie przedstawił zagadnienia dotyczące Ełku i regionu północno-wschodniego Polski.
Uzupełnieniem spotkania była prezentacja multimedialna poświęcona przebiegowi drogi ekspresowej „Via Baltica” i trasy kolejowej „Rail Baltica” przez obszar województwa warmińsko-mazurskiego.
Do posła skierowano pytania dotyczące między innymi problemu wysypiska śmieci i budowy zakładu utylizacji odpadów przemysłowych w Siedliskach. Pytano, jak ożywić miasto pod względem turystycznym, ponieważ promocja miasta nie spełnia oczekiwań społecznych. Inne pytania dotyczyły corocznych podwyżek cen wody, a ostatnio i gazu, które uderzają po kieszeni szczególnie emerytów. Mieszkańcy krytycznie ocenili działalność ełckich radnych. Jeden z postulatów dotyczył ograniczenia ilości agend pozarządowych, które pochłaniają zbyt dużo pieniędzy z budżetu państwa. Spotkanie cieszyło się dużym zainteresowaniem, o czym świadczyła wysoka frekwencja.
(Sz)
***
6 marca w Oddziale „Civitas Christiana” w Ełku odbyło się otwarcie wystawy zatytułowanej „Z miłości tworzę”. Patronat nad wystawą objął starosta powiatu ełckiego. Wystawa prezentuje prace rzeźbiarzy, artystów nieprofesjonalnych: Jana Kosiorka, Stanisława Rudnika, Mateusza Graczewskiego (uczeń). Piękną oprawę tworzą hafty wykonane techniką krzyżykową autorstwa: Sławomira Borkowskiego, Ewy Borkowskiej, Ewy Lutkiewicz, Małgorzaty Krasowskiej, Ludwiki Jankowskiej.
Wystawie towarzyszy ogłoszony konkurs o tematyce świątecznej (organizowany cyklicznie): „Najpiękniejsza ozdoba stołu wielkanocnego, kartka świąteczna”. Ogłoszenie wyników konkursu nastąpiło 18 marca. Aranżacją artystyczną wystawy „Z miłości tworzę” zajęła się Anna Wolska kulturoznawca.
(w)
Kętrzyn
6 marca Oddział w Kętrzynie zorganizował spotkanie z ks. prałatem dr. Zygmuntem Klimczukiem na temat „Etyka a ekonomia”. Było to jednocześnie spotkanie w ramach prac zespołu synodalnego działającego przy kętrzyńskim oddziale.
Prelegent przypomniał, że istnieją dwa źródła etyki: prawo naturalne i prawo objawione. Podkreślił, że celem działań ekonomicznych nie może być jedynie zaspokajanie popytu przez wytwarzanie podaży, ale tworzenie warunków materialnych umożliwiających jednostkom i społeczeństwom rozwój godny człowieka. W ekonomii ważne jest także branie pod uwagę celu, okoliczności działania i motywów, jakimi należy się kierować.
(T)
***
„Szkoła jako instytucja kultury narodowej” to temat spotkania zorganizowanego 24 lutego przez kętrzyński Oddział „Civitas Christiana”. Wykład na ten temat wygłosiła Halina Krakowiak. Zwykle mówi się o edukacyjnych i wychowawczych funkcjach szkoły. Tymczasem ma ona także do spełnienia ogromną rolę w zakresie przygotowania młodych ludzi do uczestnictwa w kulturze, powinna być przekazicielem kulturalnego dziedzictwa narodu. W mniejszych ośrodkach miejskich, a szczególnie na wsiach nie ma żadnych placówek kulturalnych. Tam szkoła ma się stać takim właśnie centrum kultury.
(T)
***
Przewodnicząca kętrzyńskiego oddziału, Zenobia Alejun, opracowała opublikowaną ostatnio przez wydawnictwo dwutygodnika katolickiego „Posłaniec Warmiński” interesującą książkę „Kresowi polscy kapłani – bracia bł. ks. Mieczysław i ks. Stanisław Bohatkiewiczowie”. Książka jest odpowiedzią na apel Jana Pawła II, który w liście „Tertio millennio ineunte” zwrócił się do wiernych o szukanie świadków, którzy w XX wieku cierpieli lub oddawali swoje życie za Chrystusa. Autorka, pochodząca z ziemi brasławskiej (dziś Białoruś), w dzieciństwie została ochrzczona przez ks. Mieczysława Bohatkiewicza, który właśnie jako świadek wiary oddał życie za Chrystusa i został przez Jana Pawła II wyniesiony na ołtarze wśród 108 błogosławionych. Brat ks. Mieczysława, ks. Stanisław Bohatkiewicz przeszedł katorgę na „nieludzkiej ziemi”, a ostatnie lata życia spędził w Polsce. Książka zawiera zarówno osobiste teksty i obszerne wspomnienia tych bohaterskich księży, jak i liczne wspomnienia ludzi, którzy ich znali, w tym członków ich rodzin oraz byłych parafian, a także bogatą dokumentację fotograficzną. Wydanie książki dofinansował Oddział Warmińsko-Mazurski „Civitas Christiana” w ramach projektu „Swego nie znacie”.
(A)
Olsztyn
13 marca 2008 r. w siedzibie Oddziału Warmińsko-Mazurskiego odbyło się pierwsze z cyklu Spotkań Biblijnych dla Młodzieży i Katechetów. Prelekcję Powstanie Pięcioksięgu i jego struktura wygłosił biblista, ks. prof. Bogdan Matysiak. Scharakteryzował on pięć ksiąg Starego Testamentu, przedstawił hipotezy dotyczące ich genezy i autorstwa.
Spotkania te adresowane są głównie do młodzieży biorącej udział w Ogólnopolskim Konkursie Wiedzy Biblijnej oraz do katechetów współpracujących ze stowarzyszeniem w ramach konkursu biblijnego. Poruszane zagadnienia korespondują z zakresem merytorycznym tegorocznej edycji konkursu. Odbędą się jeszcze cztery spotkania, dotyczące następujących tematów: Księga Rodzaju – prehistoria i dzieje Patriarchów Izraela, Księga Wyjścia i Księga Liczb – ocalenie z niewoli egipskiej i wędrówka do ziemi obiecanej, Księga Kapłańska – kult Izraela i jego wymowa teologiczna oraz Księga Powtórzonego Prawa – główne przykazanie Izraela („będziesz miłował Pana, Boga twego”).
(Ks)
Ostróda
Wielkopostne spotkanie formacyjnowspólnotowe, jakie 11 lutego zorganizował ostródzki Oddział „Civitas Christiana”, miało niecodzienny przebieg. Zatytułowane zostało „Spotkajmy się pod krzyżem”. Członkowie i sympatycy naszej organizacji zgromadzili się w sali parafialnej, wysłuchali autorskiego programu poetycko-muzycznego, zaprezentowanego przez Andrzeja Taborskiego z Olsztyna. Wiersze i piosenki religijne śpiewane przy akompaniamencie gitary podejmowały tematykę wybranych scen zapisanych w Ewangeliach. Spotkanie było praktycznym włączeniem się ostródzkiego oddziału w podejmowane przez Stowarzyszenie hasło roku, gdyż pokazało, że kultura polska nie tylko w przeszłości została głęboko zakorzeniona w chrześcijaństwie, ale jest wciąż żywa i swoimi treściami także dziś nawiązuje do Ewangelii.
(P)
ODDZIAŁ WIELKOPOLSKI
Poznań
Tegoroczną działalność Ośrodka Formacji Katolicko-Społecznej rozpoczęto od wyjazdowej sesji do Archidiecezjalnego Domu Rekolekcyjnego w Zaborówcu koło Leszna. Połączono ją z wielkopostnymi rekolekcjami dla uczestników ośrodka i innych chętnych. Nauki i konferencje rekolekcyjne, a także pozostałe ćwiczenia duchowe, prowadził ksiądz dr Adam Adamski ze zgromadzenia księży filipinów w Gostyniu, prodziekan na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Nawiązał on do tegorocznego hasła programowego stowarzyszenia: „Kultura wyrazem człowieczeństwa i tożsamości narodów”. W słowach kierowanych do uczestników starał się ukazać istotę kultury chrześcijańskiej, jej rolę w doskonaleniu człowieka oraz kształtowaniu odpowiedzialności za dobro wspólne.
W wykładzie „Kultura obszarem apostolatu świeckich”, definiując kulturę jako uczestniczenie w Bożym dziele stworzenia, stwierdził, że apostolstwo laikatu w dziedzinie kultury to między innymi model rzeczywistości, jaki przyjmujemy w kontekście Bożego nakazu: „Czyńcie sobie ziemię poddaną…”. Apostolską rolą świeckich w dziedzinie kultury jest ukazywanie wartości ideału ich uczestniczenia w Bożym planie stwórczym.
Podejmując temat „Wartości chrześcijańskie a kultura masowa”, rekolekcjonista stwierdził, że obecnie ludzie bardzo ulegają wpływowi kultury masowej, która kojarzy się z konsumpcjonizmem i tłumieniem ambicji. Kreuje idoli, a potem ich zrzuca z piedestału. Ona nie mobilizuje człowieka do myślenia. Zapytać należałoby zatem, czy możemy dopuścić do tego, aby bezmyślność stała się ideałem?
Istotnym dopełnieniem formacji intelektualnej w trakcie trwania tej sesji była codzienna Msza św., nabożeństwo pokutne połączone z sakramentem pojednania, a także Droga Krzyżowa, do której rozważania przygotowała jedna z uczestniczek rekolekcji. Interesujący był również wieczór poświęcony nieżyjącemu już od dwóch lat kapłanowi i poecie, księdzu Janowi Twardowskiemu.
Zakończenie trzydniowej sesji odbyło się w Sanktuarium Matki Bożej Ucieczki Grzeszników w Wieleniu Nadobrzańskim.
(W)
ODDZIAŁ ZACHODNIOPOMORSKI
Szczecinek
7 marca została otwarta wystawa „Gobeliny inspirowane Pismem Świętym” Jadwigi Grobelnej. Uczestniczyli członkowie szczecineckiego oddziału, miejscowi twórcy, przedstawiciele różnych środowisk, mieszkańcy miasta, a nawet dzieci.
Jadwiga Grobelna przez wiele lat pracowała jako polonistka w koszalińskich szkołach średnich. Sztuką interesuje się od dzieciństwa, szczególnie teatrem, malarstwem i tkaniną. Wiele jej artystycznych pomysłów rodzi się w zaciszu domu bez telewizora, ale za to wypełnionego muzyką i modlitwą. Tam powstają montaże poetyckie wystawiane z grupą przyjaciół skupionych w Klubie Miłośników Pięknego Słowa. Poezja i tkanina artystyczna, dwie dziedziny umiłowane przez artystkę, przeplatają się i są dla siebie wzajemnym źródłem inspiracji.
Pierwszy gobelin powstał około 30 lat temu. Jadwiga Grobelna zawarła w nim swoje wrażenia i wspomnienia z podróży do Grecji. Następne prace dotyczą podróży do Ziemi Świętej. Tematyka sakralna jest głównym nurtem twórczości plastycznej artystki. Powstała bogata kolekcja gobelinów zatytułowana „Inspirowane Pismem Świętym”. Można wśród nich odnaleźć między innymi „malowane nitką”, piękne obrazy przedstawiające wizje stworzenia świata, cykl poświęcony życiu Jezusa oraz świętym. Ta część dorobku artystki została wystawiona w szczecineckim „Civitas Christiana”.
Artykuł ukazał się w numerze 04/2008.