Kultura wyrazem człowieczeństwa i tożsamości narodów

2013/01/18

Pielgrzymka do relikwii naszego patrona jest bardzo ważna, pomimo, że od śmierci św. Wojciecha minęły już wieki. Jego świadectwo jest wciąż żywe i wciąż przynosi nowe owoce. Piętnastoletnie pielgrzymowanie „Civitas Christiana” jest wymowną ilustracją tej rzeczywistości, wstawiennictwa i orędownictwa św. Wojciecha, ale i jego ewangelizacji.

Tegoroczne spotkanie gnieźnieńskie skupiło się wokół zagadnienia kultury. O jakiej kulturze mówimy? Przede wszystkim o kulturze euroatlantyckiej, która ma trzy podstawy. Pierwsza z nich to filozofia grecka z jej rozumieniem wolności, druga podstawa to prawo rzymskie ze swoim rozumieniem godności osoby ludzkiej, a trzecia podstawę stanowi chrześcijańska miłość. To właśnie kultura euroatlantycka tak jak żadna inna mocno podkreśla godność człowieka. Nawet w tak bardzo zlaicyzowanej formie, w jakiej obecnie się o niej mówi, to znaczy wtedy gdy świat zachodni mówi o walce o prawa człowieka i przede wszystkim, gdy domaga się ich respektowania – mamy tu przykład tego, co dzieje się obecnie w Tybecie. Chiny pomimo panującego tam reżimu w jakimś stopniu zobowiązane są przez światową opinię publiczną do respektowania praw człowieka. Kultura chrześcijańska, parafrazując Adama Mickiewicza, nie jest niczym innym jak wyniesieniem godności osoby ludzkiej jako wartości nadrzędnej.

W Katedrze Gnieźnieńskiej

Tradycyjnie gnieźnieńskie wydarzenia objął swoim patronatem ks. abp Henryk Muszyński, gnieźnieński metropolita. Do zebranych w katedrze pątników mówił słowami – Jako hasło tego rocznego spotkania wybraliście hasło „Kultura – wyrazem człowieczeństwa i tożsamości narodów”. Kultura jest jednym z tych słów, które określają ziemską egzystencję człowieka, wskazują na jego esencję. Człowiek to ten, który tworzy kulturę, który potrzebuje kultury, który dzięki niej istnieje i żyje jako człowiek. Kultura to zespół wydarzeń, faktów, które wyrażają najgłębszą istotę człowieka: czym jest, czym pragnie być – mówił w swojej homilii. Dzieła kultury trwają znacznie dłużej niż życie pojedynczego człowieka, zatem należą do społeczności, narodów. Kultura to forma życia stanowiąca punkt odniesień do innych, do świata, ostatecznie także do Boga. Nasza kultura jest kulturą chrześcijańską, określoną przez wiarę. Wiara jest tą najbardziej podstawową wartością naszej kultury. To ona pokazuje człowieka w perspektywie wieczności. Naród jako wspólnota ludzi, których łączy wspólny język, ale i wspólna kultura jest rzeczywistością, w której wiara jest zakotwiczona. Kultura chrześcijańska to spojrzenie na naszą rzeczywistość w perspektywie odwiecznego Boga, w perspektywie ewangelii, to spojrzenie na nasze zadanie, posłannictwo. To przypomnienie, że jesteśmy powołani do życia, które nigdy się nie kończy. Ks. abp H. Muszyński wielokrotnie podkreślał, że Kościół promuje kulturę która nie spłyca rzeczywistości.


Dr Jerzy Umiastowski mówił o zagrożeniach jakie niesie bioinżynieria
Fot. Włodzimierz Okoński

Uroczyste otwarcie nowego lokalu stowarzyszenia

Gnieźnianie od 12 kwietnia mogą cieszyć się nowo otwartym lokalem Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”. To nowe zaplecze zgodne z obowiązującymi standardami europejskimi otwiera nowe możliwości działań Oddziałowi Gnieźnieńskiemu. Poświęcenia nowego oddziału dokonał metropolita gnieźnieński. A uczestniczyli w nim przedstawiciele władz samorządowych, przedstawiciele zarządu spółki INCO-VERITAS wraz z prezesem spółki Mirosławem Wilczyńskim, Zarząd Główny Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” wraz z przewodniczącym Ziemowitem Gawskim oraz zaproszeni goście. Wieczorem na nowym miejscu nieco oddalonym od wcześniejszego odbyło się już pierwsze spotkanie gnieźnieńskich członków stowarzyszenia.

Sympozjum „Stąd Nasz Ród”

– Wspólnota związana z „Civitas Christiana”, która przybywa po raz piętnasty do relikwii Św. Wojciecha, przybywa równocześnie, po raz dwudziesty czwarty pod stałym zawołaniem „Stąd Nasz Ród”, nie wiem jakie motywy kierowały tymi, którzy wybrali to zawołanie, które jest formą wyznania – kiedyś mówiono: skąd nasz ród? To również miało znamię wyznania. Mówiło jesteśmy tymi, skąd nasz ród. Znak zapytania oznacza, czy w sposób trwały kwestionuje tę rzeczywistość – mówił ks. abp Henryk Muszyński, który swoim patronatem objął zarówno pielgrzymkę do grobu św. Wojciecha jak i XXIV Sympozjum „Stąd Nasz Ród”. Kontynuując ten wątek tłumaczył – to stwierdzenie „stąd nasz ród” zdaje się potwierdzać, że przychodzimy tutaj by wyznać naszą katolickość, tożsamość, że tu jesteśmy u korzeni nie tylko po to by bronić, ale by nimi żyć i promować naszą kulturę na miarę potrzeb naszych czasów. Jesteśmy tu po to aby pogłębić naszą więź z Chrystusem, aby pogłębić naszą wiarę, aby żyć Jego Ewangelią na co dzień. Te słowa pobrzmiewały w referatach dwóch prelegentów” ks. prof. dr. hab. Pawła Bortkiewicza, dziekana Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz dr. Jerzego Umiastowskiego Członka Papieskiej Akademii Pro Vita. Ks. prof. Paweł Bortkiewicz w swoim wystąpieniu mówił o chrześcijańskiej wizji a współczesnych zagrożeniach człowieka. Wymienił między innymi zakwestionowanie podmiotowości człowieka i zagrożenia związane z biotechnologią, ale podkreślił również wpływ nauk przyrodniczych, które coraz bardziej redukują człowieka do mechanizmu poddawanego różnym wpływom. Dr Jerzy Umiastowski kontynuując nieco rozważania poprzednika, podjął temat bioetyki będącej wyzwaniem dla współczesnej kultury i rozwoju cywilizacji. W swoim wystąpieniu wskazywał na niebezpieczeństwa związane z eugeniką. Podkreślał wielokrotnie, że społeczeństwo polskie jeśli chodzi o wiedzę w zakresie eugeniki jest bardzo niedoinformowane. Wskazywał, że konieczna jest społeczna dyskusja, ale merytoryczna, racjonalna pozbawiona emocji i radykalizmów. Wieczorem po Sympozjum odbył się w Katedrze Gnieźnieńskiej koncert „Pieśń o Bogu ukrytym” Marcina Stycznia, który podsumował spotkanie śpiewając poezję Jana Pawła II.


Pątnicy podczas wieczornej modlitwy w intencji szybkiej beatyfikacji Jana Pawła II przed Katedrą Gnieźnieńską
Fot. Włodzimierz Okoński

W zderzeniu z kulturą masową

Drugiego dnia Zespół Młodych Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” zorganizował panel dyskusyjny jest temat poświęcony zderzeniu kultury chrześcijańskiej z kulturą masową i trendami sztuki nowoczesnej. Panel odbył się w auli Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie. Udział wzięli w nim wspomniany już Marcin Styczeń, dziennikarz i muzyk, Wojciech Wiński, reżyser teatralny oraz Grzegorz Łęcicki, teolog, wykładowca Instytutu Edukacji Medialnej i Dziennikarstwa na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Zarówno paneliści jak i pozostali uczestnicy spotkania najbardziej zainteresowani byli tym co może, czego nie powinna a co powinna robić reklama dla Kościoła. A zatem czy billboardem można zachęcić wiernych do spowiedzi? A jeśli tak, to jak? Jakie są kryteria dobrego i złego marketingu, nazwijmy go tutaj dla naszych potrzeb marketingiem „kościelnym”. Pojawił się też ciekawy wątek obecnej kultury jako kultury neobarbarzyństwa. To jest kultury ludzi, którzy znów pragną tylko chleba i igrzysk. Panel pozostawił w uczestnikach lekkie uczucie niedosytu, bo pytań było coraz więcej a czas niestety był ograniczony. Dzięki tym pozostawionym bez odpowiedzi pytaniom możemy znów się spotkać w przyszłym roku w Gnieźnie.

Patrycja Guevara-Woźniak

Artykuł ukazał się w numerze 05/2008.

© Civitas Christiana 2024. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Projekt i wykonanie: Symbioza.net
Strona może wykorzysywać pliki cookies w celach statystycznych, analitycznych i marketingowych.
Warunki przechowywania i dostępu do cookies opisaliśmy w Polityce prywatności. Więcej