Cmentarze Kresowe

Nadwórna

Wszystkie narody, wszystkie państwa majš swoje kresy. Nieszczęœliwy i zmienny jest los grodów i siół kresowych. Gdy wicher się zrywa wstrzšsa posadami przede wszystkim ich budowli. Gdy chmura się zbierze, ostry grad siecze przede wszystkim właœnie ziem kresowych łany. Gdy grzmiš pioruny, przede wszystkim tu w wieżyce i domy uderzajš. A jednak głębokie jest w tym szczęœcie! I nie szczęœcie z dumy wielkiego cierpienia i wielkiej ofiary – lecz głębokie szczęœcie, rzewne i ciche, nawet dziecięco naiwne, płynšce z wiary w idealne pierwiastki własnej kultury.

.Józef Piłsudski

Nadwórna miasto na Ukrainie, stolica rejonu w obwodzie iwanofrankowskim. W II Rzeczypospolitej stolica powiatu w województwie stanisławowskim. Nadwórna kojarzy sie z dziejami walk Polaków o wolnoœć w czasie I wojny œwiatowej. Z miejscowoœci tej rozpoczęła szlak bojowy II Brygada Legionów Polskich zwana „Żelaznš” lub „Karpackš Brygadš” (dowódcš 3 Pułku tej brygady był podpułkownik Józef Haller, póŸniejszy generał). Szlak wiedzie aż na Przełęcz Pantyrskš. W zimie 1914 roku nowo sformowana polska brygada stawiała czoła armii carskiej.

Fot. Jakub Czarnowski

Artykuł ukazał się w numerze 11/2008.