Po niemal rocznych pracach remontowych i rearanżacyjnych w maju otwarte zostały galerie warszawskiego Muzeum Narodowego

Udostępnienie odnowionych i zmodernizowanych wnętrz Muzeum Narodowego w Warszawie związane jest z obchodzonymi w tym roku jubileuszowymi uroczystościami 150-lecia działalności Muzeum Narodowego w Warszawie.

Na mocy „artykułu 378-384 Ustawy o Wychowaniu Publicznym w Królestwie Polskim, Najwyżej zatwierdzonej dnia 8/20 Maja 1862 r.” powołane zostało w Warszawie Muzeum Sztuk Pięknych, na pomieszczenie zbiorów którego wyznaczono dwa budynki na terenie byłego Uniwersytetu Warszawskiego. Ta sama ustawa powołała Szkołę Główną czyli dawny UW i Szkołę Sztuk Pięknych. Pierwszym dyrektorem Muzeum Sztuk Pięknych w Warszawie został senator Justynian Karnicki. Już w sierpniu tego samego roku 1862 dyr. Karnicki na aukcji w Kolonii dokonał pierwszych muzealnych zakupów. Muzeum pozyskało wtedy 36 obrazów, z których, mimo wielu późniejszych tragicznych strat, do dzisiaj posiada „Madonnę z Dzieciątkiem i św. Janem Chrzcicielem” Pintoricchia (XV w.), Jeana Bellegambe „Tryptyk Opłakiwania Chrystusa” (1495-1500 r.), Gerbranda van den Eechout „Sen Jakuba” (1642 r.), i „Świętą Rodzinę w otoczeniu Aniołów” Jacoba Jordaensa (1616 r.). Obrazy te oraz marmurowy antyczny sarkofag były podstawą pierwszej muzealnej wystawy otwartej w październiku 1862 r. W trzy lata później dyr. J. Karnicki na łamach warszawskiej prasy zawiadamiał , iż w dn. 22 VI 1865 r. udostępniona zostanie do zwiedzania „dla artystów, amatorów i publiczności” pierwsza stała galeria obrazów Muzeum Sztuk Pięknych w Warszawie. Dostępna była dla zwiedzających bezpłatnie, dwa razy w tygodniu – w niedziele i czwartki, od 10 rano do 2 po południu.

Powiększające się z latami drogą kolejnych zakupów, darowizny czy wieczystych depozytów kolekcje przez długi czas nie znajdowały stałego miejsca ekspozycyjnego. Zbiory te w latach 1862 – 1938 przenoszono ponad pięćdziesięciokrotnie do różnych budynków i dzierżawionych pomieszczeń. Wreszcie w roku 1926 ogłoszono architektoniczny konkurs, w wyniku którego zaakceptowano szkic i koncepcję Tadeusza Tołwińskiego (1887-1951r.). W roku 1932 dwa skrzydła nowego gmachu przy obecnych Alejach Jerozolimskich (dawniej Al. 3-Maja) były gotowe i rozpoczęto przeprowadzkę z dotychczasowej siedziby muzeum przy ul. Podwale. Budowa pozostałych skrzydeł gmachu pełną parą ruszyła dopiero za dyrekcji Stanisława Lorentza, który kierował tą instytucją nieprzerwanie od 1936 do 1982 r. Uroczyste otwarcie całego kompleksu gmachów przy Al. Jerozolimskich nastąpiło 18 czerwca 1938 r.

II wojna światowa, a zwłaszcza czas Powstania Warszawskiego przyniósł muzealnym zbiorom ogromne straty. Pracownicy muzeum widzieli niemieckich żołnierzy poprzebieranych w antyczne stroje, grabiących i rozbijających wiekami gromadzone zabytki. Bardziej znane dzieła sztuki Niemcy pakowali w skrzynie i wywozili do Rzeszy, sam zaś budynek muzeum przygotowywano do wysadzenia w powietrze. Lata powojenne to liczne remonty galerii, konserwacje dzieł sztuki i coraz boleśniejszy brak miejsca dla stale rozrastających się zbiorów.

Wczesną wiosną roku 2011 dawno nie remontowane i odbiegające już od koniecznych dla właściwego przechowywania i eksponowanie dzieł sztuki standardów Muzeum zamknięto i poddano modernizacji.

„Muzeum jest przepełnione. Było budowanie z myślą o prezentowaniu 100 tys. obiektów, dziś jest ich około miliona – mówiła wtedy dyr. Muzeum Agnieszka Morawińska – Po rearanżacji galerii eksponatów będzie pokazanych mniej, nie będzie tego męczącego zagęszczenia. Nie mieszczące się zaś w galeriach dzieła nie odeślemy do magazynów, lecz planujemy przekazać je jako depozyty innym muzealnym polskim placówkom”.

Oprócz innowacji technicznych zmieniona została ogólna koncepcja ekspozycji zebranych dzieł sztuki. Nie ma już ścisłego podziału geograficznego oraz dzielenia obiektów na sztukę polską i obcą. Sprawdzić można jak wygląda odejście od tradycyjnej zasady chronologicznego pokazywanie eksponatów, zamiast niej podkreślone są istotne dla rozwoju sztuki wątki tematyczne i programy formalne. Muzealnicy mają nadzieję, że takie przedstawienie dzieł może być bardziej wciągające i atrakcyjne dla widzów. W nowej odsłonie zaprezentowane są trzy nowe galerie stałe: Galeria Dawnego Malarstwa Europejskiego i Staropolskiego, Galeria Dawnego Portretu Staropolskiego i Europejskiego oraz Galeria Sztuki XIX wieku. Uroczystości jubileuszowe odnowionego Muzeum rozpoczęły się 18 maja br. otwarciem wystawy zatytułowanej „Wywyższeni”, poświęconej symbolice władzy i jej różnych atrybutów.