Odradzający się samorząd pozostaje od początku lat 90. obszarem aktywnej działalności katolików. Katoliccy samorządowcy potrzebują w tej niełatwej pracy wsparcia zarówno merytorycznego, jak i moralnego. W Katolickim Stowarzyszeniu „Civitas Christiana” służą temu cykliczne konferencje dla radnych pod nazwą Ogólnopolskie Forum Samorządowe.

Tegoroczne III Ogólnopolskie Forum Samorządowe Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” odbyło się 13–14 października w Krakowie pod patronatem Małgorzaty Radwan-Ballady, przewodniczącej Rady Miasta Krakowa, gromadząc samorządowców z całego kraju związanych z „Civitas Christiana”. Forum potwierdziło znaczącą rolę katolickich samorządowców w sprawowaniu władzy na szczeblu podstawowym. Obrady forum odbywały się pod hasłem „Rola samorządu w kształtowaniu i promowaniu kultury godnej człowieka”.

Jak stwierdził w swoim wystąpieniu przewodniczący stowarzyszenia Ziemowit Gawski, religia i kultura decydują o jakości rządzenia i uprawiania polityki na szczeblu lokalnym i to decyduje o zaangażowaniu naszego środowiska w pracę samorządową i formację radnych. Chodzi bowiem o to, aby samorządowcy angażowali się w budowę naszej rzeczywistości tak, by Bóg był umiłowany, człowiek uszanowany, rodzina Bogiem silna była fundamentem życia lokalnego i ogólnopaństwowego, a naród był suwerenem we własnym państwie, by przywołać myśl Prymasa Tysiąclecia.

Katolicy uczestniczący w działaniach samorządowych mają obowiązek wpływania na bieg spraw zgodnie z katolicką etyką. Granice odpowiedzialności katolików w społeczeństwie pluralistycznym nakreślił ks. dr Robert Nęcek rzecznik prasowy Archidiecezji Krakowskiej. Odwołując się do nauczania Jana Pawła II i Benedykta XVI stwierdził, że odpowiedzialność katolików uprawiających politykę przejawia się w ich udziale w życiu społecznym, gospodarce, wszelkich działaniach służących dobru wspólnemu. Etyka katolicka dopuszcza tu sprzeciw w imieniu dobra wspólnego przeciw błędnej gospodarce i polityce oraz poszukiwanie najlepszego wyjścia na drodze porozumienia osób, grup, instytucji znajdujących się w sytuacji konfliktu na drodze debaty społecznej. Osiągnięty kompromis w realizacji dobra wspólnego jest znakiem moralności w polityce. Troską o dobro wspólne naznaczony był cały pontyfikat i nauczanie Jana Pawła II, o czym przypomniał obszernie prof. Gabriel Turowski.

Obowiązkiem samorządowca jest dbanie o przestrzeń publiczną. Takie odpowiedzialne i umiejętne kształtowanie przestrzeni Krakowa przez władze samorządowe miasta przedstawiał prof. Andrzej Wyrzykowski z Urzędu Miasta Krakowa, a jedyny w swoim rodzaju fenomen kulturowy Krakowa i troskę o te wartości przedstawiali Michał Sapeta z Departamentu Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Turystyki Małopolskiego Urzędu Marszałkowskiego i Stanisław Dziedzic, dyrektor Wydziału Kultury Miasta Krakowa.

Forum było też miejscem wymiany doświadczeń w budowaniu i rozwoju społeczności lokalnych. Wójt podkrakowskiej gminy Raciechowice Marek Gabzdyl przekonująco ukazał sposób wykorzystania walorów mikroklimatu i krajobrazu w produkcji i sprzedaży jabłek, co stało się dźwignią dla rozwoju lokalnej przedsiębiorczości, a edukacja ekologiczna i przedsięwzięcia związane z gminą ekologiczną przyciągają turystów, przyczyniają się do poprawy warunków życia.

Inny przykład działań na rzecz dobra wspólnego omówiła Anna Adamkiewicz, wiceprzewodnicząca Rady Miasta Wałbrzycha. Tam samorząd podejmuje próby aktywizacji społeczności lokalnej w mieście dotkniętym bezrobociem i głębokim marazmem społecznym po zamknięciu kopalń węgla koksującego. Postawiono na inicjatywy kulturalne prowadzone przez biblioteki, miejscowe teatry, galerie malarskie. Organizowane są imprezy plenerowe, festyny rodzinne. W działania te szeroko angażują się organizacje katolickie, zwłaszcza „Civitas Christiana” i ludzie Jana Pawła II.

Z kolei radny miejski z Torunia Aleksander Rojewski dzielił się doświadczeniami z dorobku tamtejszych samorządowców w utrzymaniu unikalnej substancji zabytkowej miasta oraz inicjatyw w dziedzinie kultury i edukacji społecznej.

Położona zaś nieopodal Krakowa Bochnia rządzona przez burmistrza Bogdana Kosturkiewicza to przykład ośrodka, w którym postawiono na rozwój przedsiębiorczości z wykorzystaniem walorów położenia. Samorządy, aby mogły spełnić oczekiwania społeczności lokalnych, wymagają znaczącego umocnienia administracyjnego, finansowego i prawnego. Nie wystarczy bowiem samorządom wyznaczać coraz to nowe zadania. Muszą one zostać wyposażone w środki ich realizacji. Podkreślał to dyr. Jacek Stróżyński, rozważając warunki budowy społeczeństwa obywatelskiego. Samorządy są postrzegane przez największą część społeczeństwa jako reprezentant potrzeb i interesów obywateli. Wskazuje to, że właśnie samorząd powinien być obszarem szczególnej troski i dbałości o umocnienie. Wspieranie zaś samorządowych działań i opartych na zasadach etyki katolickiej przez „Civitas Christiana” jest służeniem dobru wspólnemu Rzeczypospolitej.

Artykuł ukazał się w numerze 11/2008.

Służba dobru wspólnemu