Matka Boska Radosna z Zakrzewa

2023/11/2
Konkurs MBR 1 1
Fot. Jacek Stróżyński

Matka Boska Radosna zupełnie nie przypomina tradycyjnych obrazów, figur czy rzeźb Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus. Wykonana pierwotnie w drzeworycie Madonna z dzieciątkiem bardziej przypomina wiejską, skromną dziewczynę z włosami zaplecionymi w warkocz. Odziana jest w prostą suknię, bose stopy wspiera na księżycu, a towarzyszy jej czterech aniołów. Nie uśmiecha się, jej twarz wyraża bardziej zamyślenie i troskę niż radość.

Drzeworyt z wizerunkiem Matki Bożej wykonała w 1934 roku Janina Kłopocka, wówczas jeszcze młoda artystka, która związała się stałą współpracą ze Związkiem Polaków w Niemczech. Rok wcześniej zaprojektowała dla Związku znak graficzny tej organizacji nazwany „Rodło” i nawiązujący do biegu rzeki Wisły. Znak Rodła poprzez swą prostotę, jednoznaczną wymowę i nowoczesną formę szybko stał się znakiem rozpoznawczym Polaków w Niemczech.

Ks. dr Bolesław Domański nadał jej przydomek Radosna, aby dawała nadzieję, ze ziemia złotowska znajdzie się w końcu w Ojczyźnie. Tak jak „Rodło” stało się symbolem łączącym wszystkich Polaków w Niemczech, tak Matka Boska Radosna stała się ich Patronką. W trudnej codzienności wizja radosnego zwycięstwa miała dodawać Polakom otuchy w zmaganiach o utrzymanie świadomości narodowej. Ksiądz Patron postrzegał radość jako siłę sprawczą i tak właśnie jej wybór, jako patronki tłumaczył wiernym.

W grudniu 1937 roku na specjalnym posiedzeniu z okazji 15 rocznicy działalności Rada Naczelna ZPwN podjęła uchwałę o budowie kaplicy Matki Boskiej Radosnej w Zakrzewie Makieta kaplicy, której współautorką była Janina Kłopocka stanowiła wystrój sceny Theater des Volkes w Berlinie, gdzie w marcu 1938 odbywał się Kongres Polaków w Niemczech. Tam właśnie publicznie odczytano uchwałę o jej budowie, co delegaci przyjęli z aplauzem. Rok później zmarł prezes ZPwN ks. dr Bolesław Domański, a wkrótce wybuchła II wojna światowa. Władze hitlerowskie nie zezwoliły na postawienie kaplicy.

Po zakończeniu wojny Zakrzewo powróciło do Polski. Budowie obiektu sakralnego nie sprzyjała jednak ówczesna sytuacja polityczna. Dopiero we wrześniu 1979 szesnastu mieszkańców wsi, byłych działaczy ZPwN, wystosowało list do Rady Państwa z prośbą o umożliwienie wykonania uchwały Rady Naczelnej ich dawnej organizacji. Starania te poparte przez Edmunda Osmańczyka, ówczesnego członka Rady Państwa, zakończyły się powodzeniem i wyrażono zgodę na postawienie kaplicy. Jednak realia polityczne nadal nie sprzyjały realizacji tego projektu i budowa została odsunięta w czasie. Dopiero w 1989 wzniesiono kaplicę w centrum Zakrzewa.

Budowla jest bardzo prosta, skromnie wyposażona. Główny wystrój stanowi obraz Matki Boskiej Radosnej i niewielki ołtarz. Została poświęcona przez prymasa Józefa Glempa w kwietniu 1989 roku w 50 rocznicę śmierci Księdza Patrona. W ostatnich latach na kolumnach kaplicy umieszczono trzy marmurowe tablice: informacyjną z nazwą i datą poświęcenia, z wizerunkiem Jana Pawła II i biskupa Ignacego Jeża.

Oddział pilski Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” od wielu lat jest związany duchowymi więzami z Patronką Zakrzewa i Krajny. Od 2000 roku podczas Buczkowskich Konferencji Naukowych są ogłaszane wyniki konkursu plastycznego pod nazwą „Moja Matka Boska Radosna”. Oddział od lat uczestniczy czynnie w organizacji tych konkursów nagradzając najlepsze prace, a członkowie Zarządu Stanisław Pawełek, Jacek Stróżyński występują też, jako fundatorzy. Głównym organizatorem konkursu, na który corocznie wpływa ok. 200 prac z Krajny, Kaszub, Wielkopolski, także z Niemiec jest Zespół Folklorystyczny „Krajniacy” z Buczka Wielkiego. W 2013 roku dzięki finansowemu wsparciu Nadleśnictwa Lipka przy drodze z Buczka do Werska stanęła wykonana w drewnie figura Matki Boskiej Radosnej - Leśnej. Od tego czasu konkurs plastyczny nosi nazwę „Moja Matka Boska Radosna - Leśna”. Co roku przy tej figurze odbywają się spotkania pielgrzymkowe z udziałem członków Stowarzyszenia.

W Buczku Wielkim od kilkunastu lat obywają konferencje naukowe poświęcone historii kulturze, tradycji Krajny, działalności ZPwN i ks. Bolesławowi Domańskiemu. Szczególnie zaangażowana w ich organizację jest prof. Jowita Kęcińska-Kaczmarek, wybitna znawczyni języka i kultury tego regionu. Tak mówiła o tych konferencjach.

To było nam potrzebne. Nasza historia, nasz spadek po dziadkach i rodzicach. Przecież Buczek to kawał pięknej, niezwykłej historii spod znaku Rodła. Historii, której świadkowie jeszcze byli wśród nas i zdążyli nam opowiedzieć o tym, co przeżyli: Prawdy Polaków, Rodło, wiara i mowa Ojców… Nie wątpiliśmy ani przez moment, iż w naszych działaniach pomocna nam była opieka księdza Patrona Bolesława Domańskiego.

 

/mdk

Jacek Strozanski

Jacek Stróżyński

Historyk, regionalista, współtwórca Nagrody im. ks. dra Bolesława Domańskiego, przewodniczący Zarządu Oddziału Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” w Pile.

Zobacz inne artykuły o podobnej tematyce
Kliknij w dowolny hashtag aby przeczytać więcej

#Matka Boska Radosna #Zakrzewo #ks. dr Bolesław Domański #Janina Kłopocka #Rodło #związek Polaków w Niemczech #konkurs #Civitas Christiana Piła #konkurs Moja Matka Boska Radosna #Buczek Wielki #Jowita Kęcińska-Kaczmarek #Stanisław Pawełek #Krajna
© Civitas Christiana 2024. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Projekt i wykonanie: Symbioza.net
Strona może wykorzysywać pliki cookies w celach statystycznych, analitycznych i marketingowych.
Warunki przechowywania i dostępu do cookies opisaliśmy w Polityce prywatności. Więcej