Katolicy są zobowiązani do świadomego przeżywania wewnętrznego obchodów liturgicznych oraz aktywnego w nich uczestnictwa, a przede wszystkim w liturgii wielkanocnej, jaką stanowi Triduum Paschalne.

Triduum Paschalne to szczególny wymiar świętego misterium wyrażającego istotę chrześcijaństwa w  liturgii. Ta zaś wyraża się w symbolach i znakach. Przy czym należy podkreślić za Katechizmem Kościoła Katolickiego, że: „Liturgia jest »czynnością« całego Chrystusa (Christus totus). Ci, którzy obecnie ją celebrują – poprzez znaki, którymi się posługują – uczestniczą już w liturgii niebieskiej, gdzie celebracja w całej pełni jest komunią i świętem” (KKK 1136). Do niej są wezwani wszyscy członkowie wspólnoty nowego ludu Bożego, czyli Kościoła tworzącego mistyczne Ciało Chrystusa. To dotyczy każdego wiernego zdefiniowanego przez Kodeks prawa kanonicznego: „Wiernymi są ci, którzy przez chrzest wszczepieni w Chrystusa, zostali ukonstytuowani Ludem Bożym i stawszy się z tej racji na swój sposób uczestnikami kapłańskiego, prorockiego i królewskiego posłannictwa Chrystusa, zgodnie z  własną każdego pozycją, są powołani do wypełniania misji, jaką Bóg powierzył pełnić Kościołowi w świecie” (Kan. 204 – § 1 KPK). Uzupełnienie tej definicji stanowi punkt: „Ten Kościół, ukonstytuowany i uporządkowany na tym świecie jako społeczność, trwa w Kościele katolickim, kierowanym przez następcę Piotra i biskupów we wspólnocie z nim” (Kan. 204 – § 2 KPK). To doprecyzowanie wskazuje, że nie wszyscy są uczestnikami celebracji liturgicznej w jej najgłębszej pełni, co wyraża Konstytucja o liturgii świętej: „Rzeczywiście, w tak wielkim dziele, przez które Bóg otrzymuje doskonałą chwałę a ludzie uświęcenie, Chrystus zawsze przyłącza do siebie Kościół, swoją Oblubienicę umiłowaną, która wzywa swego Pana i przez Niego oddaje cześć Ojcu wiecznemu. Słusznie przeto uważa się liturgię za wykonywanie kapłańskiego urzędu Jezusa Chrystusa; w  niej przez znaki widzialne wyraża się i w sposób właściwy poszczególnym znakom urzeczywistnia uświęcenie człowieka, a mistyczne Ciało Jezusa Chrystusa, to jest Głowa ze swymi członkami, wykonuje całkowity kult publiczny. Dlatego każdy obchód liturgiczny, jako dzieło Chrystusa-Kapłana i Jego Ciała, czyli Kościoła, jest czynnością w najwyższym stopniu świętą, a żadna inna czynność Kościoła nie dorównuje jej skuteczności z tego samego tytułu i w tym samym stopniu” (KL 7).

To znaczy, że katolicy są zobowiązani do świadomego przeżywania wewnętrznego obchodów liturgicznych oraz aktywnego w nich uczestnictwa, a przede wszystkim w liturgii wielkanocnej, jaką stanowi Triduum Paschalne. W niej bowiem zawiera się cała istota odkupienia i zbawienia człowieka, który sam dla siebie jest bezsilny i potrzebuje pomocy Chrystusa-Kapłana.

W okresie liturgicznym Wielkiego Postu stajemy przed obowiązkiem pokuty i refleksji przygotowującej do otwarcia się na tajemnicę męki, śmierci oraz zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. To szczególny czas duchowego wzrostu dla każdego chrześcijanina, który chce autentycznie zanurzyć się w misterium liturgicznym. Trzeba mieć na względzie, co stanowi istotę chrześcijańskiego kultu. Joseph Ratzinger argumentuje, że: „Kult chrześcijański polega po prostu na miłości, takiej, jaką mógł dać tylko Ten, w którym boska miłość stała się miłością ludzką. Kult ten polega na nowej formie zastępstwa, która się zawiera w tej miłości, w tym, że On nas zastąpił, a my na to przystajemy. (…) Bóg wymaga, byśmy zamiast usprawiedliwiać się wobec Niego przez wzajemne oskarżanie się, przyjęli poręczającą za nas miłość Chrystusa, dali się w niej zjednoczyć i wielbili Boga wraz z Nim i w Nim” (J. Ratzinger, Wprowadzenie w chrześcijaństwo, Kraków 2012). Miłość oczyszczona z  wszelkiej naleciałości własnego egoizmu i egocentryzmu otwiera na wymiar prawdziwej liturgii łączącej Niebiosa z ziemią. W każdej Mszy świętej mamy możliwość pełni osobistego spotkania z żywym Kyriosem-Zmartwychwstałym, który przychodzi do nas w Najświętszym Ciele i Krwi. Tę rzeczywistość wspomaga łaska Boża: „Ta łaska Boża jest to pomoc, którą Pan Bóg człowiekowi daje przez to, że oświeca jego rozum i nakłania jego wolę do dobrego” (Nauki Kościoła Świętego Rzymsko-Katolickiego, Kraków 1861). Dzięki niej łatwiej zagłębiać się w osobistym przeżywaniu Tajemnicy Paschalnej.

W Triduum Paschalnym odkrywamy, że: „Chrystus chciał nam dać wzór pokory, poniżenia i unicestwienia. Tajemnica ołtarza jest dalszym ciągiem tego poniżenia i  unicestwienia Chrystusa. Jakaż to nauka i zawstydzenie dla nas… Ofiara jest zasadniczą myślą całego chrystianizmu. Treścią tej ofiary jest oddanie się nam Boga. Bóg oddał się nam na krzyżu i odda nam się w niebie. Teraz kiedy żyjemy w cieniach wiary, która od krzyża ma nas prowadzić do nieba, Bóg daje się nam w komunji. Z miłości ku nam ofiaruje się Bóg za nas, my również z miłości ku Bogu powinniśmy się mu oddawać w ofierze” (T. Pesch, Chrześcijańska filozofja życia, t. II, Kraków 1931).
Skupiając się na wymiarze misterium Boga-Człowieka, stajemy w obliczu naszej nicości wobec wszechogarniającej miłości bez miary, miłości cierpiącego Syna Bożego dla zbawienia rodzaju ludzkiego. Ten dar nad darami wykracza poza możliwości percepcji człowieka, powodując niezgłębione zadziwienie nad czułością Emmanuela względem nas. Tu spotyka się skończoność stworzenia z nadprzyrodzonością, potęgą i mocą Zbawiciela triumfującego nad śmiercią, piekłem i szatanem.

Krzysztof Dziduch

pgw