8 sierpnia czcimy św. Dominika – założyciela Zakonu Kaznodziejskiego, czyli dominikanów.

Dominik Guzman przyszedł na świat w Caleruega w Hiszpanii ok. 1170 roku. Wywodził się ze szlacheckiego rodu kastylijskich Guzmanów. Ukończył studia teologiczne. W wieku 26 lat przyjął święcenia kapłańskie. Posługiwał w parafii katedralnej w Osmie jako kanonik.

Stolica Apostolska przyznała mu misję nawracania francuskich albigensów. Sekta ta pojawiła się ok. 1200 r. w mieście Albi. Jej członkowie zaprzeczali ważnym prawdom wiary, m.in. Trójcy Świętej, Wcieleniu Syna Bożego, negowali Mszę świętą, małżeństwo oraz pozostałe sakramenty. Burzyli kościoły i klasztory, ponadto niszczyli obrazy i krzyże. Dominik wędrował przez Francję, zwalczając herezję. Stał się inspiracją nie tylko poprzez ewangelizację słowem, ale jako przykład człowieka, który wybrał surowy tryb życia. Uważał, że trzeba być ubogim na wzór Chrystusa i Jego uczniów oraz prowadzić życie prawdziwie ewangeliczne, ponieważ albigensi zarzucali bogactwo wielu duchownym katolickim. Ludzie zaczęli go naśladować i za nim podążać. Dzięki temu Dominik stał się założycielem Zakonu Kaznodziejskiego. W 1218 r. regułę zakonu zatwierdził papież Honoriusz III. Dominikanie żyli w ubóstwie i dbali o solidne wykształcenie, aby być gotowym na merytoryczną obronę wiary. Szczególny akcent kładziono na kaznodziejską posługę wśród wszystkich warstw społecznych. Około 1320 roku istniało już 600 klasztorów dominikańskich.

„Wyróżniała go niezachwiana równowaga ducha z wyjątkiem chwil, kiedy ogarniało go współczucie i miłosierdzie. Ponieważ zaś radosne serce wyraża się w pogodzie oblicza, dlatego pełna pokoju wewnętrzna postawa objawiała się w serdeczności i wesołości spojrzenia (…). Dwa albo trzy razy wyznaczany był na stolicę biskupią. Za każdym razem odmawiał, przedkładając ponad biskupstwo życie w ubóstwie z braćmi” – tak opisywał św. Dominika bł. Jordan z Saksonii.

Portret świętego według mniszki dominikańskiej z początku XIII w.: “był wzrostu średniego, szczupłej budowy ciała, twarzy pięknej i lekko zarumienionej, włosy i broda rudawe, piękne oczy. Z jego czoła i rzęs promieniował jakiś rodzaj blasku, wzbudzającego u wszystkich cześć i miłość. Zawsze był uśmiechnięty i radosny, chyba że czyjeś zmartwienie obudziło jego współczucie. Miał smukłe i piękne dłonie, silny i piękny głos. Nigdy nie był łysy i wianek włosów wokół tonsury pozostawał zawsze kompletny, z rzadka przesiany białymi nitkami”.

Warto wspomnieć, że w tym samym czasie, co św. Dominik – żył i działał św. Franciszek. Po raz pierwszy spotkali się oni w czasie IV Soboru Laterańskiego w 1215 r. w Rzymie. Św. Dominik Guzman i św. Franciszek z Asyżu, zakładając w XIII wieku dwa zakony żebracze, nieodwracalnie zmienili oblicze Kościoła. Jak podają źródła historyczne (m.in. XIII-wieczny pisarz franciszkański br. Tomasz z Celano) świętych łączyła serdeczna przyjaźń.

Dominik dużo podróżował, głosząc Słowo Boże. Przemierzał pieszo Europę aż do końca swoich dni. Zawsze miał przy sobie Ewangelię wg św. Mateusza oraz Listy Pawłowe. Był człowiekiem nieustannej modlitwy. Tuż przed śmiercią powiedział: “Miejcie miłość, strzeżcie pokory i nie odstępujcie od ubóstwa”. Zmarł 6 sierpnia 1221 r. w Bolonii.

Św. Dominik został kanonizowany w 1234 r. przez papieża Grzegorza IX. Papież przyznał wówczas: “Spotkałem w nim człowieka, który w pełni realizował regułę życia apostołów, i nie wątpię, że połączył się z nimi w ich chwale w niebie”.

Największym dziełem życiowym św. Dominika jest założony przez niego Zakon Kaznodziejski. Z niego wywodzi się wielu świętych. Wśród nich m.in. św. Tomasz z Akwinu oraz św. Katarzyna ze Sieny. Pierwszymi polskimi dominikanami, którzy z rąk Dominika przyjęli zakonny habit, byli: św. Jacek i bł. Czesław Odrowążowie.

W ikonografii św. Dominik przedstawiany jest w habicie. Charakterystyczne atrybuty to: gwiazda sześcioramienna, infuła u stóp, lilia (czasami złota), księga, podwójny krzyż procesyjny, pastorał, pies w czarne i białe łaty trzymający pochodnię w pysku (symbol zakonu: Domini canes – “Pańskie psy”), różaniec.

Modlitwy za wstawiennictwem św. Dominika:

Modlitwa do św. Dominika

Chwalebny Ojcze, święty Dominiku, który otrzymałeś od Boga tyle pomocy dla tych, którzy polecają się Tobie w obrazie z Rosiano, weź także i mnie pod swoją łaskawą opiekę i wyjednaj łaski dla duszy oraz inne dobrodziejstwa, tak mi obecnie potrzebne. Amen.

Modlitwa za wstawiennictwem św. Dominika

Boże, Ty zechciałeś, aby Twój sługa, św. Dominik, przez swój cudowny Obraz w Rosiano spełniał także po śmierci swoje dzieła apostolstwa i dobroczynności, daj nam, Twoim wiernym, korzystać z owoców jego chwalebnej opieki we wszystkich niebezpieczeństwach duszy i ciała. Amen.

Modlitwa do św. Dominika (“Responorium”)

R/ O nadziejo przedziwna, którąś dał opłakującym Cię, kiedy przybliżał się Twój zgon: że będziesz po swej śmierci pomocny swoim braciom, skoro stawisz się przed Wszechmocnego Boga tron.
+ Spełń, Ojcze, to coś przyrzekł w ostatnią godzinę, i nam Twoim sługom okaż swą przyczynę!
V/ Ty, coś tyloma cudy swe imię wsławił, gdyś leczył ciała chore i kalekie, przyjdź do nas z łaską Pana Chrystusową i uzdrów dusze tą niebiańską mocą!
+ Spełń, Ojcze, to coś przyrzekł w ostatnią godzinę, i nam Twoim sługom okaż swą przyczynę.
V/ Niech Ojcu chwała wiecznie brzmi, Synowi i Duchowi po wszystkie dni.
+ Spełń, Ojcze, to coś przyrzekł…
Módlmy się:
Wszechmogący Boże, niech święty Dominik, który był gorliwym głosicielem objawionej prawdy, wspiera Twój Kościół swoimi zasługami i nauką i niech będzie dla nas troskliwym opiekunem.
Przez Chrystusa Pana naszego.
Amen.

mak