Wszechstronna działalność Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” może stać się wielką okazją do wprowadzenia dzieci i młodzieży w wiarę chrześcijańską i jej pogłębienia. Uczestnicząc w wielu projektach szeroko pojętej kultury (edukacji, sztuki, sportu itp.), dzięki odpowiednio przygotowanym katechezom młodzi ludzie mogą dostrzec, że na ich całościowy rozwój należy spojrzeć przez pryzmat Boga, który stając się człowiekiem, stał się bliski człowiekowi, by mu ukazać pełnię człowieczeństwa i godność dziecka Bożego.

Lektura zasad określających posługę asystentów kościelnych dla Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” nasunęła mi refleksję na temat konkretnych działań księży, którym odpowiednie władze kościelne powierzyły opiekę duszpasterską nad strukturami naszego stowarzyszenia. Podstawową zasadą działalności asystentów jest posługa wobec zrzeszonych członków i sympatyków, zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i wspólnotowym. Oba wymiary są bardzo ważne i naturalnie wymagają poświęcenia czasu i uwagi, ale bez nich trudno zbudować odpowiednie relacje. Posługa ta zgodnie z wolą Chrystusa ma mieć potrójny wymiar: realizować się w nauczaniu, uświęcaniu i kierowaniu. Chciałbym się skoncentrować na posłudze nauczania, która ma być wielopłaszczyznowym i wielowyrazowym głoszeniem Słowa Bożego, Dobrej Nowiny o życiu ziemskim człowieka i jego celu ostatecznym.

Słowo „nauczanie” należy do podstawowego słownika teologicznego. Uświadamia, że wypowiedziane lub zapisane słowo ma charakter informatywny, przekazuje bowiem jakąś treść; ma także charakter sprawczy, twórczy, bo słowa „rodzą” w nas idee, pobudzają do podejmowania konkretnych decyzji i działań. Kościół musi ciągle na nowo koncentrować się na tej sile sprawczej słowa w kontekście wiary, by nauczać, a nie „pouczać”. Pouczenie ma sens jako następstwo faktu przyjętej wiary, która stawia konkretne wymagania. Moralność chrześcijańska wypływa więc z wiary, że Bóg w sposób naturalny (wpisując w naturę człowieka) oraz nadnaturalny (objawiając) przekazał człowiekowi prawo moralne. Moralność rodzi się z wiary, a nie odwrotnie. Moralność jest owocem wiary wprowadzonej w czyn.

W misji nauczycielskiej Kościoła katecheza odgrywa bardzo ważną rolę. Już w rodzinie rodzicie są pierwszymi katechetami dla swoich dzieci. W szkole odbywa się ukierunkowana i przyporządkowana do wieku, dojrzałości i percepcji katecheza dzieci i młodzieży. W parafiach głosi się katechezę związaną z udzielaniem sakramentów świętych. Jesteśmy więc przez całe życie podmiotami odbierającymi treści katechezy. Nie należy zatem – także w naszym Stowarzyszeniu – zaniedbywać okazji, by realizując program i cele postawione w wymiarze religijno-duchowym, edukacyjnym, społecznym i patriotycznym, ukazywać teologiczny kontekst działań dla młodych ludzi i z nimi.

Dlatego chciałbym podzielić się konkretnym pomysłem, aby w dwóch oddziałach miejskich naszego Stowarzyszenia: w Żarach i we Wschowie, włączyć katechezę do projektu warsztatów plastyczno-rzeźbiarsko-malarskich, które mają na celu rozwijanie zdolności artystycznych, by w odpowiedni sposób zagospodarować z dziećmi i młodzieżą ich wolny czas. Celem tych katechez ma być uwrażliwienie młodych ludzi na potrzebę całościowego rozwoju sił duchowych otrzymanych od Boga jako zdolności habitualnie wrodzone, do których należą przede wszystkim rozum, wola, sumienie, pamięć i wyobraźnia. Właśnie dzięki rozwojowi zdolności i wrażliwości artystycznych można w bardzo poglądowy sposób ukazać owoce rozwoju tych sił duchowych w kontekście sprawności artystycznych, moralnych jak i społecznych oraz uczuć wyższych. Podstawowa wiedza antropologiczno-teologiczna, podana w przystępny sposób, jest nieodzowna do odpowiedzi na elementarne pytania w rodzaju: „kim jestem?”, które nie zawsze są artykułowane bezpośrednio, ale powinny być odczytywane przez świat dorosłych w zachowaniach młodych ludzi, którzy często dość niekonwencjonalnie czy wręcz niezrozumiale je manifestują. Zwłaszcza kwestia ludzkiego sumienia i jego funkcja osądzająca i kierująca pozostałymi siłami duchowymi powinna stanąć w centrum zainteresowania. Rozwój ludzkiej wyobraźni, podstawy ludzkiego artyzmu, daru Boga, który chciał wpisać w stworzenie odbicie swojego piękna, jest wielkim wyzwaniem dla człowieka. Równie ważne jest także używanie wyobraźni. Karmiona dobrymi wartościami jest uskrzydleniem dla ludzkiej egzystencji, powiększeniem wewnętrznej przestrzeni, wyrazem tego, co nie jest łatwe do wyrażenia. Wiemy też doskonale, że karmiona negatywnymi wartościami czy wręcz antywartościami staje „wariatką na najwyższym piętrze”, która bardzo szybko pomnaża kiełkujące zło.

Reasumując, chciałbym jeszcze raz podkreślić, że przedstawiona inicjatywa jest jedną z wielu możliwości konkretnego połączenia projektów i pomysłów naszego Stowarzyszenia z przekazem i pogłębianiem wiary.

Ks. Grzegorz Chojnacki – doktor teologii, prodziekan Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Szczecińskiego, opiekun duchowy Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” w diecezji zielonogórsko-gorzowskiej.