„Kultura osoby ludzkiej” to temat II Ogólnopolskich Adwentowych Dni Skupienia Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” w Krakowie – Łagiewnikach. Konferencje wygłosił ks. dr Piotr Gąsior, redaktor „Niedzieli Małopolskiej”. W rekolekcjach, które odbyły się od 4 do 6 grudnia 2008 roku, wzięło udział ok. 80 członków Stowarzyszenia, przedstawicieli Zarządu, Rady Głównej, Rad Okręgowych Stowarzyszenia oraz zaproszeni goście.

W pierwszym dniu uczestnicy rekolekcji nawiedzili franciszkańskie sanktuarium św. Kazimierza Królewicza przy ul. Reformackiej. Ojciec Artur Machała OFM, gwardian klasztoru Braci Mniejszych, przybliżył przybyłym historię czczonego tu od 300 lat cudownego obrazu Pana Jezusa Miłosiernego i odprawił Mszę św. w intencji Stowarzyszenia oraz uczestników rekolekcji.

Po Mszy Świętej o. Artur opowiedział historię katakumb, które znajdują się pod kościołem, i zaprosił do odwiedzenia tego niezwykłego miejsca. Zmarłych przedstawicieli rodów Wielopolskich, Szembeków, Morsztynów oraz zakonników chowano tu od 1667 roku. Łącznie spoczywa tutaj 730 osób świeckich i 250 zakonników. Zakonnicy spoczywają pod prezbiterium kościoła bez trumien, bezpośrednio na ziemi i piasku. Inne ciała złożone są w trumnach. Wiele z nich jest odkrytych. Jest tu w szklanej trumnie zmarły w opinii świętości franciszkanin o. Sebastian Wolicki. Krypty klasztorne udostępniane są jedynie raz w roku w Dzień Zaduszny 2 listopada.

Drugi dzień wypełniły cztery konferencje, które wygłosił ks. dr Piotr Gąsior. Konferencje odbywały się w Domu Duszpasterskim przy Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach. Rekolekcjonista wyjaśniał pochodzenie i znaczenie słowa „kultura”, sens, w jakim było ono przywoływane przy omawiania tematu „Kultura osoby ludzkiej”. Odwołując się do z Księgi Rodzaju, gdzie jest mowa o stworzeniu człowieka (Rdz. I, 26–29), podkreślił, że dla Jana Pawła II jest „najpierwotniejsza i najbardziej kompletna definicja ludzkiej kultury”, bowiem z pytaniem o człowieka należy się zwrócić do tego, którego stworzył.

Uczestnicy dni skupienia na dziedzińcu Kurii krakowskiej
Fot. Tadeusz Janusz

– Stwórca wymyślił człowieka i najlepiej wie, kim on jest, jak mamy naszą ziemię i nas samych uprawiać i czynić ją sobie poddaną – stwierdził ks. dr Gąsior. –Chodzi tu nie tyle o kulturę rozumianą jako dziedzictwo, ale przede wszystkim o to, jak być kulturalnym, czyli jak rozwijać swoje człowieczeństwo. Celem ukulturalnienia siebie jest bowiem stawanie się takimi ludźmi, jakimi chce widzieć nas Stwórca. Mamy jedno życie, a wartość tego życia zależy od poziomu kultury. Zatem kultura jest celem i sensem życia człowieka, pod warunkiem że w tej kulturze będzie zapisany pierwiastek Boski, że nie sprowadzimy naszych działań tylko do przestrzeni tego świata. Natomiast przepis, jak stać się człowiekiem kulturalnym, został nam dany w przykazaniu miłości: „Będziesz miłował Boga z całego serca, z całej duszy, ze wszystkich sił, a bliźniego, jak siebie samego”.

I w oparciu o ten przepis ks. dr Gąsior ułożył plan konferencji. W czterech konferencjach mówił kolejno o kulturze ciała, kulturze ducha, kulturze duszy i kulturze Jezusa. Konferencje te ukażą się drukiem.

Po drugiej konferencji wręczono Złotą Odznakę Honorową Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” prof. Gabrielowi Turowskiemu. Na zakończenie tego dnia w kaplicy włoskiej pw. św. s. Faustyny dla uczestników Dni Skupienia została odprawiona Msza św., której przewodniczył ks. bp Jan Zając, kustosz sanktuarium Bożego Miłosierdzia.

Na zakończenie bp Jan wyraził nadzieję na to, że światło, iskra, która została zapalona w naszych sercach w Łagiewnikach, będzie niesiona wszędzie tam, gdzie czeka drugi człowiek, aby kulturę bycia, kulturę życia, kulturę chrześcijańską nieść i poszerzać. Aby Jezus był naszym mistrzem w pielgrzymowaniu do drugiego człowieka w kulturze chrześcijańskiej, udzielił pasterskiego błogosławieństwa.

Podczas konferencji
Fot. Tadeusz Janusz

Trzeciego dnia uczestnicy rekolekcji udali się na Wawel. W katedrze na Wawelu ks. bp Tadeusz Pieronek odprawił Mszę św. roratnią i wygłosił kazanie. Podkreślił w nim, że wszyscy mamy możliwość realizacji Królestwa Bożego. Chrystus jest tu jedynym nie tylko wzorem, ale i jego realizatorem. Do tego ideału należy się zbliżać. Świat będzie taki, jak my go będziemy tworzyć. W dobie globalizacji powinno chodzić nie tylko o polepszenie warunków życia, ale o globalizację w sferze poprawy duchowych standardów człowieka.

– Globalizacji w sensie duchowym, wewnętrznym nie można pojmować inaczej, jak tylko w kategoriach, które respektują podstawowe wartości człowieka – powiedział bp Pieronek.

Zwrócił też uwagę na to, że świat nie myśli o miłosierdziu, ale o walce, wytykaniu błędów, i dąży do tego, aby za wszelką cenę doprowadzić do rzekomej sprawiedliwości, która polega często na niszczeniu człowieka.

– Świat nie będzie lepszy, jeśli nie będzie miłosierny, a miłosierdzie nie polega na tanim współczuciu, ale polega na zmianie serca zawsze gotowego do przebaczenia i pokazania drogi dla zagubionego. Miłosierdzie chrześcijańskie jest nacechowane przebaczeniem aż do bólu, nie tylko tym, którzy przyznają się do błędu i chcą go naprawić, ale również tym, którzy nie doszli do tego stanu, który na to pozwala. Trzeba być otwartym na każdego człowieka i być z nim w prawdzie – podkreślał ksiądz biskup Pieronek.

Po Mszy św. zgromadzono się przed pomnikiem Jana Pawła II obok katedry. Następnie cała grupa została przyjęta w Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się” przez prezesa fundacji ks. prałata Jana Kabzińskiego, który przybliżył historię, cele i koncepcję urbanistyczno-architektoniczną siedziby Centrum na terenie tzw. łagiewnickich „Białych Mórz” (poeksploatacyjne tereny dawnych zakładów Solvay, w których podczas wojny pracował młody Karol Wojtyła).

Zadaniem Centrum jest upowszechnianie i rozwijanie nauczania Ojca Świętego Jana Pawła II poprzez szeroko pojętą działalność naukową, edukacyjną i społeczną. Prace Centrum będą skupiać się między innymi wokół osób potrzebujących, pielgrzymów, młodzieży oraz środowiska naukowego.

Konferencję wygłosił ks. dr Piotr Gąsior
Fot. Tadeusz Janusz

Pierwszym krokiem w realizacji tych celów będzie budowa w krakowskich Łagiewnikach Domu Jana Pawła II. To wokół niego mają koncentrować się w przyszłości wszelkie działania mające na celu upowszechnianie osoby i dzieła papieża Polaka. Na centrum złożą się: Dom Jana Pawła II, w którego skład wejdą między innymi muzeum, instytut z biblioteką, kaplica, gdzie znajdzie się trumna, w której papież został pochowany oraz, a po beatyfikacji zostaną złożone jego relikwie, założone oratorium i centrum konferencyjne, centrum rekolekcyjne, centrum szkolenia wolontariatu, hotel, dom pielgrzyma, amfiteatr na otwartej przestrzeni, plenerowa droga krzyżowa, kładka piesza, parkingi i inne obiekty.

Uroczystości rozpoczęcia budowy Centrum odbyły się 11 października 2008 roku. Ks. kard. Stanisław Dziwisz zaapelował wtedy: „Zapraszam wszystkich moich rodaków i wszystkich życzliwych osobie i posłannictwu Jana Pawła II na całym świecie, by wspierali dzieło, które od dziś zaczynamy wznosić. Apeluję do hojności serc. Niech Centrum Jana Pawła II Nie lękajcie się! będzie naszym wspólnym dziełem. Niech każdy wniesie w to dzieło swoją osobistą, nawet najmniejszą cegiełkę ofiarności i modlitwy”. Po blisko dwuletnich przygotowaniach rozpoczęto palowanie wzgórza powstałego ze składowanych w tym miejscu odpadów wapiennych. Na zakończenie spotkania przewodniczący Ziemowit Gawski w imieniu Stowarzyszenia przekazał na ręce ks. Kabzińskiego zebrane pieniądze na budowę Centrum.

Po wspólnym obiedzie w stołówce Domu Duszpasterskiego Ziemowit Gawski podziękował ks. Franciszkowi Ślusarczykowi, wicekustoszowi sanktuarium, za serdeczne przyjęcie w Łagiewnikach, a organizatorom i uczestnikom za przygotowanie, udział i miłą atmosferę podczas tych dni.

Tadeusz Andrzej Janusz

Artykuł ukazał się w numerze 01/2009.