Temat ochrony dziedzictwa kulturowego województwa kujawsko- pomorskiego i opieki nad zabytkami spotyka się z nikłym zainteresowaniem ze strony lokalnej społeczności. Tymczasem dziedzictwo to może w większym stopniu st ać się składnikiem tożsamości społecznej i niebagatelnym atutem turystycznym. Potrzebna jest promocja, szeroka edukacja medialna, wspieranie inicjatyw lokalnych, edukacja kulturowa dzieci i młodzieży.

Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” oraz Regionalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Toruniu zorganizowały 24 września konferencję poświęconą strategicznemu znaczeniu i formom działań mające na celu wykorzystanie potencjału kulturowego regionu. Spotkanie zatytułowane „Identyfikatory przestrzeni historyczno-kulturowej województwa kujawsko-pomorskiego w kontekście ochrony dziedzictwa kulturowego” przygotowano dla środowisk społecznokulturalnych i oświatowych, dzięki środkom pozyskanym z Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu w ramach realizacji zadania publicznego „Wspieranie Nauki”.

Piotra Hoffmanna („Civitas Christiana”) w referacie „Kultura wyrazem człowieczeństwa i tożsamości narodów” mówił o potrzebie stabilizacji wartości kulturowych i moralnych w dzisiejszym społeczeństwie. Służą temu między innymi: aktywne wspomaganie działalności ruchów społeczno-kulturalnych, edukacja młodzieży oraz współpraca z lokalnymi środowiskami akademickimi. P. Hoffmann wspomniał o inicjatywie tzw. szkoły animatorów powstałej z ramienia „Civitas Christiana”, której celem jest promocja wartości kulturalnych w województwie kujawsko-pomorskim.

Prof. dr hab. Bronisław Siemieniecki (UMK) mówił o wykorzystaniu środków multimedialnych w procesie edukacji regionalnej. Wskazał na konieczność promowania kultury w sposób audiowizualny, ponieważ żyjemy obecnie w społeczeństwie massmediów. Omówił także zagrożenia związane z agresywnością współczesnych mediów i kształtowanym przez nie obrazem kultury. Podkreślił, że znajomość własnych korzeni kulturowych odgrywa ogromne znaczenie w procesie określania tożsamości społecznej mieszkańców regionu.

wykopaliska z okresu megalitu

Stacja kolei wąskotorowej z końca XIX wieku w Żninie

Dr Zbigniew Jabłoński (ROBiDZ Toruń) omówił identyfikatory przestrzeni historyczno-kulturowej województwa kujawsko-pomorskiego w kontekście ochrony tutejszych dóbr kultury. Podkreślił konieczność zachowania tożsamości regionalnej i eksponowania jej odrębności, a także fundamentalną rolę tych zagadnień dla rozwoju turystyki. Chodzi między innymi o systematyczne prowadzenie działań promocyjno-edukacyjnych oraz określenie strategicznej polityki regionalnej w której docenione zostaną wartości kulturowe oraz historyczne zabytków województwa kujawsko-pomorskiego.

Robert Kola (ROBiDZ Toruń) skupił uwagę na zagadnieniach dziedzictwa kultury technicznej. Podkreślił między innymi konieczność systematycznej ochrony konserwatorskiej tutejszych zabytków oraz bezwzględną konieczność cyklicznych lustracji tych obiektów, dokumentacji oraz ich inwentaryzacji. Stwierdził ponadto, iż skuteczną metodą na podniesienie rangi tychże zabytków jest właściwa edukacja młodzieży. Opieka i ochrona zabytków techniki będzie bowiem w przyszłości ich obowiązkiem.

Ostatni z prelegentów, Leszek Kotlewski (ROBiDZ Toruń), na przykładzie wybranych stanowisk archeologicznych w Wietrzychowicach, Mszanie i Biskupinie, w interesujący sposób przekazał informacje na temat zasobu dziedzictwa archeologicznego na terenie województwa kujawsko-pomorskiego. Podkreślił wartości kulturowe oraz materialne tych miejsc oraz ich rolę w kształtowaniu tożsamości regionalnej. Należy uczynić wszystko, by chronić owe materialne pozostałości oraz zadbać, by kolejne pokolenia doceniły ich bezcenne znaczenie.

Małgorzata Bandrowicz

Artykuł ukazał się w numerze 12/2007.