Położony niedaleko Świętej Lipki, opuszczony XVII-wieczny klasztor oo. Franciszkanów w Stoczku Klasztornym (dawniej nazywany Warmińskim), stał się drugim miejscem izolacji Prymasa Tysiąclecia po klasztorze oo. Kapucynów w Rywałdzie Królewskim.

Był poniedziałek 12 października 1953 roku, gdy tuż przed północą Ksiądz Prymas w asyście panów w „ceratach” przybył do stoczkowskiego klasztoru. Nie wiedział dokąd go przywieziono. Dookoła panowała nieprzenikniona ciemność. Tak opisuje pierwsze wrażenia: „… zajeżdżamy przed jasno oświetloną bramę; świeci się wiele lamp. Brama jest obita świeżymi deskami. Jakiś niedostrzegalny duch otwiera bramę od środka. Wjeżdżamy w podwórze, które w ciemnościach robi na mnie wrażenie więzienne. Pomyślałem, że przewieziono mnie do więzienia. Wóz zatrzymał się przed szeroko otwartymi drzwiami, wiodącymi na widny korytarz. Zaproponowano, bym wysiadł. Jesteśmy na korytarzu jasnym i pustym. Jednak ‘nie tędy droga’. Znów jesteśmy w wozie po to, by wjechać przez wysoką bramę, zbudowaną ze świeżych desek, do ogrodu. Tu przez oszkloną werandę weszliśmy raz jeszcze na ten sam korytarz. Widocznie do ‘obrzędu instalacji’ w nowym miejscu należały drzwi ogrodowe. Wprowadzono mnie na pierwsze piętro, na szeroki korytarz, oświetlony na biało; wszędzie znać świeżą farbę. Jestem w obszernym pokoju. (…) Wnętrze gmachu stanowi czworobok, o który oparty jest od ogrodu główny gmach klasztorny, a od drogi kościół. Ściany zewnętrzne do wysokości parteru zniszczone przez wilgoć, korytarze wewnętrzne mokre, zimne wnętrze, posadzki kamienne całe pokryte wodą. Korytarz i mieszkania pierwszego piętra suche i czyste; podłogi noszą ślady zniszczenia i grzyba. Oddano nam do dyspozycji korytarz i pokoje pierwszego piętra gmachu wychodzącego na ogród. Są tu dwa pokoje dla mnie, kaplica, pokój dla księdza, drugi dla siostry i kilka pokojów umeblowanych, pustych. Wszystkie są umeblowane w wystarczający sposób nowymi meblami i przykryte dywanami” (S. Kard. Wyszyński, Zapiski Więzienne, Wyd. im. Sefana Kard. Wyszyńskiego „Soli Deo”, Apostolicum, Warszawa-Ząbki 2001, s. 35-38).

Dziś klasztor jaśnieje świeżością farb i tynków. Dawne cele klasztorne zamieniono na pokoje hotelowe wygodnie wyposażone w nowe sosnowe meble. Świetnie wyposażona w nowoczesne urządzenia kuchnia klasztorna przygotowuje smaczne posiłki. Trwają prace renowacyjno-konserwatorskie: konserwacja i restauracja zabytkowych obiektów wyposażenia kościoła oraz klasztoru, konserwacja prospektu organowego oraz empory chóru muzycznego. Wszystko to dzięki inicjatywie i ogromnemu zaangażowaniu ks. Wojciecha Sokołowskiego MIC (marianina), kustosza Sanktuarium Matki Bożej Pokoju i kustosza Izby Pamięci i Muzeum bł. Stefana Wyszyńskiego. Od jedenastu lat, pozyskując środki z różnych źródeł, z niezwykłą starannością i pracowitością przywraca dawną świetność zespołowi kościelno-klasztornemu. Od tylu też lat trwa owocna współpraca Biura Regionalnego Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” w Olsztynie z Księdzem Kustoszem.

Od wczesnej wiosny do późnej jesieni do sanktuarium przybywa coraz więcej pielgrzymów zorganizowanych w grupy pielgrzymkowe i indywidualnie, aby spotkać się z Matką Bożą Pokoju i nawiedzić drugie miejsce uwięzienia bł. Stefana Wyszyńskiego. W sanktuarium odbywają się również dni skupienia, rekolekcje i spotkania formacyjne m.in. dla przewodników grup turystycznych i pielgrzymkowych z Warmii i Mazur., pielgrzymki rowerowe.

W atmosferze modlitewnej zadumy, urzekającej pięknem warmińskiej przyrody, pośród której posadowiony jest kompleks kościelno-klasztorny stoczkowskiego sanktuarium, w dniach 11 i 12 października obchodziliśmy III Dni Pamięci Prymasa Stefana Wyszyńskiego w 71. rocznicę uwięzienia w Stoczku Klasztornym. Spotkanie, w którym uczestniczyło około 70 osób, zostało zorganizowane przez Sanktuarium Matki Bożej Pokoju i Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana – Biuro Regionalne Białostocko-Olsztyńskiego Oddziału Okręgowego.

Tradycja Dni Pamięci Prymasa Stefana Wyszyńskiego organizowanych przez Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” sięga roku 2018 – jubileuszowego roku Odzyskania przez Polskę Niepodległości. Choć wspólnota „Civitas Christiana” z Białostocko-Olsztyńskiego Oddziału Okręgowego wielokrotnie przed 2018 rokiem przybywała w pielgrzymkach do Sanktuarium Matki Pokoju, to jednak w roku 2018 po raz pierwszy został zrealizowany program pierwszych Dni Pamięci Prymasa Wyszyńskiego. Dziś, z kilkuletnimi przerwami, w jedności z ks. Wojciechem Sokołowskim MIC, kustoszem Sanktuarium, z powodzeniem kontynuujemy rozpoczęte dzieło, aby nie ustawać w przypominaniu osoby i nauczania błogosławionego dziś kardynała Stefana Wyszyńskiego, człowieka niezwykłego, Niezłomnego Pasterza. Dni Pamięci Prymasa Wyszyńskiego to czas pogłębionej refleksji i zadumy nad jego życiem i nauczaniem. Do zrealizowania tego szczytnego dzieła przyłączyło się po raz pierwszy także Centrum Myśli Prymasa Wyszyńskiego Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” w Lublinie. Dzięki życzliwości Marcina Sułka, członka Zarządu Stowarzyszenia, udało się w programie III Dni Pamięci zapewnić kilka cennych inicjatyw, jak chociażby wystawę poświęconą pamięci abp. Antoniego Baraniaka, współpracownika i przyjaciela bł. Stefana Wyszyńskiego.

Centrum dwudniowych spotkań była Eucharystia w stoczkowskiej bazylice pod przewodnictwem Księdza Kustosza. Uczestnikami modlitwy o pokój na świecie przed wizerunkiem Matki Bożej Pokoju byli także przedstawiciele władz samorządowych oraz delegacje szkół z pocztami sztandarowymi: Szkoły Podstawowej im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Runowie oraz Szkoły Podstawowej Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Smolajnach.

Tuż po Eucharystii przedstawiciele Regionu Olsztyńsko-Białostockiego (Karolina Langowska oraz Zbigniew Połoniewicz) uroczyście przekazali peregrynujący obraz Chrystusa Miłosiernego przedstawicielom Regionu Lubelsko-Rzeszowskiemu (Marcin Sułek oraz Jan Juszczak).

Program III Dni Pamięci Stefana Wyszyńskiego przedstawialiśmy w mediach Stowarzyszenia oraz w TVP3 Olsztyn, Radio Plus Olsztyn, mediach społecznościowych i w innych lokalnych (prasowych). Wystarczy przypomnieć nazwiska prelegentów i panelistów, którzy chętnie zaangażowali się w realizację programu. Byli to: ks. prof. dr hab. Andrzej Kopiczko, dyrektor Archiwum Archidiecezji Warmińskiej, z wystąpieniem nt. „Arcybiskup Antoni Baraniak (1904-1977) – Przyjaciel Warmii w trudnych czasach”; dr Krzysztof Kierski z Delegatury IPN w Olsztynie, który przygotował komentarz po projekcji filmu „Prorok”. Następnie w panelu dyskusyjnym nt. „Kardynał Stefan Wyszyński. Przywódca duchowy i wizjoner” wzięli udział wyżej wymienieni prelegenci oraz ks. Wojciech Sokołowski MIC. Otwarcia wystawy poświęconej ks. abp. Antoniemu Baraniakowi oraz relacjom między Prymasem Wyszyńskim, a ks. abp. Antonim Baraniakiem dokonał oraz wygłosił słowo Marcin Sułek z Lublina, członek Zarządu Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”.

Uświetnieniem dwudniowych spotkań był koncert muzyki organowej Marcina Mackiewicza i Elżbiety Karmelity-Wojciechowskiej (skrzypce, altówka) wykonany w stoczkowskiej bazylice. W sobotnie popołudnie uczestnicy Dni Pamięci… mieli okazję zwiedzić kompleks kościelno-klasztorny, a przewodnikiem był sam Ksiądz Kustosz.

/mdk