Sekty – wolność czy zniewolenie

2013/01/19

Refleksja nad fenomenem sekt i nowych ruchów religijnych zatacza coraz szersze kręgi, a do badań nad tym zjawiskiem włączają się naukowcy zajmujący się filozofią, prawem, kryminalistką, kryminologią, politologią, filmoznawstwem, teologią, językoznawstwem, tworząc spektrum naukowe, które obejmuje rozległą i zróżnicowaną panoramę pól badawczych. Jan Paweł II upatrywał zagrożeń religijności narodów w procesie sekularyzacji i rozwoju sekt.

Na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu 26 listopada 2009 roku odbyła się konferencja naukowa „Sekty – wolność czy zniewolenie? Zagadnienia interdyscyplinarne”, zorganizowana przez: Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” Oddział Okręgowy w Toruniu, Toruńskie Centrum Informacji o Sektach i Ruchach Religijnych oraz Katedrę Prawa Karnego i Polityki Kryminalnej Wydziału Prawa i Administracji UMK, przy współpracy: Wydziału Teologicznego UMK, Katedry Dydaktyki i Mediów w Edukacji, Wydziału Nauk Pedagogicznych UMK i Europejskiego Stowarzyszenia Studentów Prawa ELSA Grupa Lokalna w Toruniu oraz Studenckiego Koła Naukowego UMK „Klub Debat Studenckich”.

Patronat honorowy nad konferencją sprawowali: biskup toruński Andrzej Suski, rektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu prof. dr hab. Andrzej Radzimiński, dziekan Wydziału Prawa i Administracji prof. dr hab. Andrzej Sokala i dziekan Wydziału Teologicznego ks. prof. dr hab. Jan Perszon oraz marszałek województwa kujawsko-pomorskiego Piotr Całbecki i prezydent Torunia Michał Zaleski.

Ideą konferencji było zaprezentowanie różnych zagadnień i aspektów dotyczących działalności sekt i nowych ruchów religijnych (nrr) w zakresie socjologii, prawa (zwłaszcza karnoprawnych), pedagogii, psychologii, filozofii, teologii i religioznawstwa.

Podczas konferencji odbyły się trzy sesje. Podczas pierwszej sesji poświęconej kwestiom teologicznym, religioznawczym, filozoficznym referaty wygłosili: ks. prof. dr Andrzej Zwoliński z Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie: o sektach jako przejawie religii bez Boga, o. dr Mariusz Gajewski SJ z Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej „Ignatianum” w Krakowie i Collegio Internazionale del Gesu w Rzymie: ukazał samowykluczenie społeczne jako wynik przynależności do kontrowersyjnej grupy kultowej,, ks. dr Andrzej Wołpiuk z Podbeskidzkiego Centrum Informacji o Sektach i Grupach Psychomanipulacyjnych „Veritas” w Bielsku-Białej: omówił działania profilaktyczne wobec aktywności sekt i grup psychomanipulacyjnych, dr hab. Robert T. Ptaszek z Katedry Teorii Religii i Alternatywnych Ruchów Religijnych, KUL: analizował formy religijności realizowane przez alternatywne ruchy religijne, ks. Grzegorz Daroszewski z Gdańskiego Centrum Informacji o Sektach i Nowych Ruchach Religijnych przedstawił zjawisko sekt w nauczaniu Kościoła katolickiego, Dariusz Pietrek ze Śląskiego Centrum Informacji o Sektach i Grupach Psychomanipulacyjnych „Kana” w Katowicach: zwrócił uwagę na mechanizm manipulacji pojęciami – psychoterapia, terapia w tzw. sektach terapeutycznych i ideologii New Age, dr Piotr Czarnecki z Instytutu Religioznawstwa UJ mówił o kosmicznej reinterpretacji Biblii w doktrynie Ruchu Raeliańskiego.

W trakcie drugiej sesji prof. dr hab. Maciej Szostak z Katedry Kryminalistyki Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego omówił metodologiczne problemy badawcze tzw. sekt destrukcyjnych, dr Marta Romańczuk-Grącka z Katedry Prawa Karnego Materialnego Uniwersytetu Warmińsko- Mazurskiego w Olsztynie przedstawiła przeszkody kryminalizacyjne dotyczące zachowań związanych ze zjawiskiem psychomanipulacji w sektach destrukcyjnych, dr Piotr Tomasz Nowakowski z KUL, Wydział Zamiejscowy Nauk o Społeczeństwie w Stalowej Woli wskazywał, że w debacie publicznej występuje zjawisko wyolbrzymianiazagrożeń związanych z działalnością sekt, red. Andrzej Wronka ze Stowarzyszenia Ruch Effatha wskazał na zjawisko zniewalania w sektach i ideologiach, Alicja Stańco, studentka Wydziału Politologii i Studiów Międzynarodowych UMK w Toruniu charakteryzowała problem przemocy w sektach.

Podczas trzeciej sesji Dariusz Gryciuk z Centrum Przeciwdziałania Psychomanipulacji w Lublinie przedstawił różne sposoby prezentowania sekt w filmie, red. Przemysław Semczuk z „Newsweek Polska” ukazał PRL jako fundament nowych ruchów religijnych oraz sekty i nowe ruchy religijne we współczesnych mediach, dr Hanna Karp z Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu przedstawiła różne działania sekt w obliczu komercjalizacji rynku religijnego, Joanna K. Frankowiak z Katedry Pedagogiki Ogólnej UWM scharakteryzowała program profilaktyczny „Zostań sobą” zmniejszający podatność na działanie grup psychomanipulacyjnych, Anna Łobaczewska ze Stowarzyszenia Ruch Obrony Rodziny i Jednostki przedstawiła subkultury młodzieżowe jako czynnik destrukcyjny uzależnienia mentalnego, Monika Mancewicz z Wydziału Nauk Społecznych UWM ukazała działania współczesnej szkoły w obliczu progresji zjawiska sekt.

Prof. dr Viara Maldjieva z Instytutu Filologii Słowiańskiej UMK zanalizowała współczesne teksty posługujące się terminologią chrześcijańską, Paweł Suppe z Dominikańskiego Ośrodka Informacji o Nowych Ruchach Religijnych i Sektach w Warszawie scharakteryzował ruch volkistowski jako forma nowej religijności w Niemczech XIX i XX wieku, Mirosław Salwowski z Torunia przedstawił drogi i bezdroża ruchu antysektowego, Szymon Piotr Matusiak z Chrześcijańskiego Ośrodka Edukacyjnego „Berea” radził jak rozmawiać ze Świadkami Jehowy.

W dyskusji i podsumowaniu obrad głos zabrali: dr Agata Skorek z Wyższej Szkoły im. Włodkowica w Płocku wskazując na potrzebę większej tolerancji wobec mniejszościowych grup religijnych, Iryna Sheiko- Ivankiv z Ukrainy (uczestniczka Programu rządu RP dla Młodych Naukowców) mówiła o zbytniej tolerancji Ukraińców wobec sekt i Białego Bractwa, Tomasz Lenc, poseł na Sejm RP, Krzysztof Paśniewski z Toruńskiego Centrum Informacji o Sektach i Ruchach Religijnych, Ireneusz Kamiński dyrektor Toruńskiego Centrum Informacji o Sektach i Ruchach Religijnych, dr Hanna Karp, prof. Maciej Szostak, Piotr Chrzczonowicz, asystent w Katedrze Prawa Karnego i Polityki Kryminalnej WPiA UMK.

Ireneusz Kamiński

Artykuł ukazał się w numerze 01/2010.

© Civitas Christiana 2024. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Projekt i wykonanie: Symbioza.net
Strona może wykorzysywać pliki cookies w celach statystycznych, analitycznych i marketingowych.
Warunki przechowywania i dostępu do cookies opisaliśmy w Polityce prywatności. Więcej