Wielki Piątek: Męka, modlitwa powszechna i adoracja Krzyża

2025/04/18
AdobeStock 607835361
Fot. Adobe Stock

W Wielki Piątek Kościół nie sprawuje Eucharystii. Komunię Świętą udziela się wiernym podczas nabożeństwa z zapasu zakonsekrowanego podczas Mszy Wieczerzy Pańskiej. W godzinach popołudniowych sprawuje się specjalne nabożeństwo wielkopiątkowe, które winno być umiejscowione około godziny 15.00, czyli godziny śmierci Chrystusa, ale w wielu parafiach odprawia się je później, aby wierni mogli na nie przybyć skończywszy pracę. Wielki Piątek to obok Środy Popielcowej jeden z dwóch dni w roku, kiedy obowiązuje wiernych katolików post ścisły, definiowany jako wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych oraz jeden posiłek do syta i dwa mniejsze.

Liturgia rozpoczyna się w wymowny sposób. Ołtarz jest ogołocony, tabernakulum puste, procesja wejścia, kiedy dotrze przed ołtarz, klęka, a celebrans pada na twarz i leży krzyżem przed ołtarzem w geście tzw. prostracji. Wszystko odbywa się pełnym powagi milczeniu. Następuje przejście do liturgii słowa, której centralnym punktem jest odczytanie Męki Pańskiej. Nierzadko odbywa się ono z podziałem na role, co jeszcze bardzie potęguje wrażenie osobistego uczestnictwa w opisywanych wydarzeniach. Po odczytaniu Męki Pańskiej homilia nie jest konieczna, a jeżeli jest, to ma być krótka, bowiem Ewangelia tego dnia mówi sama za siebie.

Następuje później rozbudowana modlitwa powszechna, która treścią i strukturą sięga czasów starożytnych. Intencji jest dziesięć i obejmują one wszystkie stany Kościoła, błaganie o jedność chrześcijan, niewierzących w Chrystusa, starszych braci w wierze, czyli Żydów, wierzących w innego boga, niewierzących w Boga, rządzących oraz cierpiących i strapionych. Warto zaznaczyć, że w liturgii przed Soborem Watykańskim II modlitwa powszechna nie była stosowana codziennie, tak jak to czynimy dzisiaj, a była tylko w tej wielkopiątkowej, rozbudowanej wersji. Po zapowiedzeniu intencji wierni modlą się w ciszy, po której następuje modlitwa celebransa. Następnie wszyscy na znak włączenia i aprobaty odpowiadają "amen".

Kolejnym elementem jest adoracja Krzyża. Krzyż do adoracji powinien być jeden. Wprowadza się go w trzech stacjach albo odsłania się go na trzy razy z fioletowego płótna. Trzykrotnie intonuje się – "Oto drzewo krzyża, na którym zawisło zbawienie świata", a wierni klękając odpowiadają – "Pójdźmy z pokłonem". Wierni podchodzą do krzyża i całując go oddając mu cześć. Kiedy wszyscy wierni oddadzą cześć w adoracji krzyża, nakrywa się ołtarz, zapala świece i odbywa się obrzęd Komunii Świętej, której udziela się z dzień wcześniej konsekrowanego chleba.

Po udzieleniu Komunii Świętej Najświętszy Sakrament zostaje w procesji przeniesiony do grobu Pańskiego, gdzie pozostaje aż do Wigilii Paschalnej. Praktykuje się adorację Pana Jezusa w grobie Pańskim, do późnych godzin nocnych. Po zakończonej liturgii Wielkiego Piątku znów zdejmuje się świece i ogałaca się ołtarz, a krzyż ołtarzowy zostaje przeniesiony do Grobu Pańskiego. Tabernakulum oczywiście pozostaje puste. To znak żałoby Kościoła po utracie Pana i pełne wzruszenia oczekiwanie na Jego zmartwychwstanie.

 

/ab

stepien

Ks. Piotr Stępień COr

Kapłan z Kongregacji Św. Filipa Neri w Tomaszowie Mazowieckim. Od 1998r. związany ze środowiskiem Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”. Z wykształcenia dogmatyk, z zamiłowania duszpasterz młodzieży.

Zobacz inne artykuły o podobnej tematyce
Kliknij w dowolny hashtag aby przeczytać więcej

#liturgia #Wielki Piątek #znaczenie #Triduum #Triduum Paschalne #męka #krzyż #adoracja #modlitwa
© Civitas Christiana 2025. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Projekt i wykonanie: Symbioza.net
Strona może wykorzysywać pliki cookies w celach statystycznych, analitycznych i marketingowych.
Warunki przechowywania i dostępu do cookies opisaliśmy w Polityce prywatności. Więcej